Bilim insanları uzaydaki bir yıldızda su keşfetti
Bilim insanları, dünyaya 1300 ışık yılı uzaklıktaki V883 Orionis olarak adlandırılan genç bir yıldızın yörüngesinde dolaşan gaz ve toz halkasında su molekülleri saptadı. Saptanan su moleküllerinin miktarı dünyadadaki okyanusların 1200 katından fazla
V883 Orionis yıldızı, Şili'nin kuzeyinde yer alan Atacama Çölü'ndeki, Atacama Büyük Milimetre/Milimetre-Altı Dizisi Teleskobu'yla (ALMA) keşfedildi.
Gök bilimciler, yıldızın çevresinde milyonlarca yıl içinde meteor veya gezegenleri oluşturabileceği düşünülen gaz ve tozdan oluşan bir halka bulunduğunu aktardı.
ALMA'dan alınan halkaya ait kimyasal verileri inceleyen bilim insanları, halkada gaz halinde su ya da su buharı bulunduğunu tespit etti.
V833 Orionis'in yörüngesinde bulunan halkadaki su, Güneş Sistemi'ndeki suyla aynı yapıda
ABD'nin Virginia eyaletinde bulunan Ulusal Radyo Gök Bilim Gözlemevi çalışanı ve çalışmanın baş yazarı John J. Tobin, konuyla ilgili açıklamalarda bulundu.
V833 Orionis'in incelenmesiyle, su barındıran gaz ve toz bulutlarından hem yıldızların hem de kuyruklu yıldızların nasıl oluştuğuna dair bilgi elde ettiklerini belirten Tobin, "V833 Orionis'in çevresindeki halkadaki su, Güneş Sistemi'ndeki su ile aynı yapıda. Bu bilgi gezegenlerdeki suyun, Güneş'in oluşmasından milyarlarca yıl önce uzay boşluğunda oluştuğunun ve gezegenler ile kuyruklu yıldızlara kısmen değişmeden geçtiğinin de kanıtı" dedi.
Tobin, V883 Orionis'in etrafındaki halkanın yıldızdan gelen enerji patlamaları nedeniyle olağan dışı sıcak olduğunu ve gaz haline dönüşen su moleküllerinin yaydığı dalgalar nedeniyle de ortamdaki suyun tespitini kolaylaştırdığını vurguladı.
Araştırmacılar, V883 Orionis'in etrafındaki halkada, Dünya'daki okyanusların 1200 katından fazla su bulunduğunu ileri sürüyor.
1/ @ALMAObs has found the missing link 🔗 for water in our Solar System. We knew the journey of water ☁️✨❓☄️🌍 from clouds to young stars & then later from comets to planets, but the link between the young stars and comets was missing. Read on 👇 https://t.co/rKyQ1B11a6 pic.twitter.com/0A4CraMVGU
— ESO (@ESO) March 8, 2023
2/ Astronomers have detected gaseous water in the planet-forming disc around the star V883 Orionis. This water carries a chemical signature that explains the journey of water & supports the idea that water on Earth is even older than our Sun 😮 Zoom in to V883 Orionis 👇 pic.twitter.com/qF85HcwXCT
— ESO (@ESO) March 8, 2023
Çalışmayı yapan bilim insanları, V883 Orionis Yıldızı'nın çevresindeki halkada, oksijen ve hidrojen atomunun daha ağır bir izotopu olan döteryumdan oluşan ağır su da tespit etti.
Normal su ve ağır suyun farklı yollarla oluştuğunu belirten bilim insanları, su içindeki ağır su oranının incelenmesiyle moleküllerin ne zaman ve nerede oluştuğuna dair bilgi elde edilebileceğini belirtti.
Astronomers have detected gaseous #water in the planet-forming disc around the star V883 Orionis, about 1300 light-years away from #Earth. https://t.co/AnvMhCKdAV
— Economic Times (@EconomicTimes) March 9, 2023
DÜNYADAKİ SU GÜNEŞ'TEN DAHA YAŞLI
Gök bilimciler, Dünya'daki suyun, oluşumunun ilk safhalarında içinde su barındıran kuyruklu yıldızların çarpmasıyla taşınmış olabileceğini düşünüyor. Bir takım kuyruklu yıldızlarda tespit edilen su ve ağır su oranlarının, Dünya'dakiyle benzerlik teşkil ettiğini aktaran gök bilimciler, bunun Dünya'daki suyun 4.6 milyar yaşındaki Güneş'ten daha yaşlı olabileceğine dair kanıt sağladığı görüşünde.
Gök bilimciler, gelecekte bu tür gözlemler için, dünyanın en büyük teleskobu olması planlanan 'Avrupa Aşırı Büyük Teleskobu'nu (ELT) kullanmayı umut ediyor. Halen Şili'de yapım aşamasında bulunan ELT'nin 2028'de bitirilmesi planlanıyor.
Araştırmanın sonuçları, Nature dergisinde yayımlandı.
