Bir yılın ardından Batı’daki gündem: HAMAS hala nasıl ayakta!

HAMAS’ın İsmail Heniyye’den sonraki Siyasi Büro Başkanı Yahya Sinvar’ın HAMAS komutanlarıyla kurguladığı Aksa Tufanı Operasyonu 1 yılı geride bıraktı. Aksa Tufanı dünyadaki dengeleri değiştiren bir operasyon oldu. Vurulmaz denilen İsrail vuruldu, direnemez denilen HAMAS direndi, dünya kamuoyunun birinci meselesi Filistin haline geldi. Hiçbir zaman Filistin direnişi dünya kamuoyunda bu kadar savunulmamıştı.

Bir yılın sonunda itiraflarda ardı ardına geldi. Batı basınında çıkan makaleler HAMAS’ın gücünü, İsrail’in yetersizliklerini ortaya koydu. Washington Post, Foreign Policy gibi önde gelen Amerikan yayınları, İsrail’in hala hedefe ulaşamadığını yazıyor.

‘SİNVAR HAPİSHANEDE TAKTİKTLERİ ÖĞRENDİ’

Washington Post’ta 5 Ekim günü yayınlanan “Hamas kendi hayatta kalmasını sağlamak için bir yeraltı savaş makinesi inşa etti” başlıklı yazıda özellikle İsrailli yetkililerin birçok itirafı mevcut. Joby Warrick ve Loveday Morris’in birçok yetkiliyle görüşerek yazdığı haberde Yahya Sinvar’ın kurguladığı taktiklere vurgu yapılıyor.

Bazı yetkililere göre Sinvar, hapishanede geçirdiği yıllar boyunca İsrail taktiklerini öğrendi, 7 Ekim saldırılarından bir yıl sonra hayatta kalmakla kalmadı, grubun yeniden ortaya çıkması için zemin hazırlamaya başladı.

TÜNELLER HAMAS’I HAYATTA TUTUYOR

WP’ye konuşan yetkili ve uzman isimler Sinvar’ın Haması, kendi mühimmatını yapabilen, dışarıdan onay ve hatta bilgi almadan operasyonlar gerçekleştirebilen ve ardından savaşçılarının ayrıntılı bir yeraltı labirentinin içinde kaybolmasına izin veren bir savaş makinesini mükemmelleştirmek için yıllarını harcadığını belirtti. HAMAS'ın tünelleri onun en büyük mühendislik başarısı ve Sinvar'a göre hayatta kalmasının anahtarı olarak vurgulanıyor.

WP’ye göre tahminen 5 bin 700 tünel kuyusunun çoğu İsrail bombalarıyla yok edildi ama HAMAS savaşmaya devam ediyor. Haberde şu ifadelere yer verildi: “HAMAS’ın geçen yıl ortaya çıkan yetenekleri ve taktikleri, 7 Ekim 2023'ten önce Hamas hakkında var olan geleneksel düşünceye defalarca meydan okudu. Ayrıca örgütün Gazze'de ya da başka bir yerde kendini yeniden yapılandırma kabiliyetine dair yeni endişeler doğurdu.”

Biden yönetiminin ilk üç yılında Orta Doğu'dan sorumlu savunma bakan yardımcısı olan Dana Stroul, "Kimse tünellerin ne kadar kapsamlı olduğunu ya da bu kadar çok farklı türde tünel olduğunu anlamadı" dedi ve böyle bir yerde savaşmanın çok zor olduğunun altını çizdi.

TEL AVİV’DEN TÜRKİYE’YE KADAR

En azından yüz milyonlarca dolara mal olan HAMAS’ın tünel sisteminin 7 Ekim'e kadar 300 milden fazla, New York metrosundan daha uzun ya da Tel Aviv'den Türkiye'nin güneyine kadar olan mesafe kadar uzandığı belirtiliyor. Bu tünellerin aynı zamanda bir imalathane de olduğu ifade edildi. İsrail ordu yetkilileri keşfettikleri silah imalatı yapılan yerleri inceledikten sonra Hamas'ın silahlarının yüzde 80'inin Gazze'de, grubun kendisi tarafından üretildiği sonucuna vardı.

İSRAİLLİ GENERAL: ŞAPKA ÇIKARIYORUM

İsrailli komutan Tümgeneral Dan Goldfus Ağustos ayında İbranice yayın yapan Israel Hayom gazetesine verdiği demeçte "Tünel şaftları, taktik tüneller, stratejik tüneller hakkındaki tüm tanımlarımız - bunların hiçbiri orada geçerli değil." dedi. Goldfus tünellerle ilgili şaşkınlığını şöyle belirtti: "Üst düzey yetkililerin yerleşkelerine ulaştık ve bu altyapıyı inceledik... bu güç merkezini, önemi gözlerimizin önünde yavaş yavaş ortaya çıktı. Ve ben bunu anladığımda - ne diyebilirim ki, şapka çıkarıyorum."

‘GÖNÜLLÜ SIKINTISI YOK’

Üst düzey bir Arap istihbarat yetkilisi HAMAS için "Genç gönüllü sıkıntısı yok" dedi. WP’ye konuşan yetkili bu gençlerin HAMAS’ın kayıplarını telafi etmesine yardımcı olabileceklerini belirtti. Arap yetkili, "Bunlar ailelerini kaybetmiş insanlar ve tek bir amaçları var: intikam." ifadelerini kullandı.

Bu yorum WP’ye göre hâlâ mücadele veren HAMAS'ın, yeni üyelerinin enerjisini daha kolay kullanabileceği yeni bir çatışma aşamasına geçtiğini gösteriyor.

‘HAMAS HALA BÜYÜK ÖLÇEKLİ OPERASYON YAPABİLİR’

Atlantik Konseyi’de kıdemli araştırmacı olan Aleks Plitsas , İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın “HAMAS savaşçılarının yüzde 60’ını öldürdük ya da yaraladık” açıklamalarına rağmen İsrail’in hedeflerinden uzak olduğunu belirtti. Atlantik Konseyi’nin 4 Ekim’de uzmanları tarafından yayımlanan makalede yazan Pitlats şu değerlendirmede bulundu:

“Savaşçılarının yüzde 40'ı savaş alanında kalan HAMAS, gelecekte büyük ölçekli bir terör saldırısı gerçekleştirme kabiliyetine hala sahip. Bu nedenle İsrail'in HAMAS daha da zayıflayana kadar savaşı sona erdirmeyi kabul edeceği şüphelidir.

"İsrail Gazze Şehri, Han Yunus ve Refah'ı temizleyerek büyük muharebe operasyonlarını büyük ölçüde tamamladı. Bu da HAMAS savaşçılarının neredeyse yarısının ya sivil halkın arasına karıştığı ya da Gazze'nin dört bir yanına dağılmış binaların ve örümcek ağı gibi tünellerin arasında saklanmaya devam ettiği anlamına geliyor.”