Bölgesel diplomaside dikkat çeken zamanlama

Türkiye, İran ve Rusya arasındaki diplomatisi trafiği hızlanıyor. Uzmanlar, Irak, Suriye, Filistin, Pakistan ve Ukrayna sahalarındaki gelişmeler ile ülkeler arasındaki ikili ilişkilerin ele alınacağı görüşmelerin zamanlamasına dikkat çekiyor. Emekli Jandarma Binbaşı, Gaziantep Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Fuat Gökçe, “Türkiye ve İran'ın somut işbirliklerine gideceğini söyleyebiliriz. Rusya da buna müdahil olacaktır.” dedi.

ORTAK TERÖRLE MÜCADELE

İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, dışişleri, yol ve şehircilik, ticaret, petrol, elektrik ve enerji, içişleri ve savunma bakanlarının da olacağı bir heyetle 24 Şubat'ta ilk kez Ankara'ya gelecek. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Reisi'nin gündemindeki en önemli başlık terörle mücadelede ortak hareket olacak. Türkiye ve İran, ABD'nin coğrafyada terör örgütleri aracılığıyla yaratmak istediği istikrarsızlık planına karşı somut adımları konuşacak. Terör örgütü PKK ve İran kanadı PJAK başta olmak üzere tüm terör örgütlerine karşı ortak mücadelenin etkin şekilde sürdürülmesi hedefiyle müzakare yapılacak. Filistin, Güney Kafkasya, Pakistan ve Afganistan gibi bölgesel konuların da ele alınacağı ziyarette ticaret hacmi de masaya yatırılacak. Bu kapsamda şuanda 6 milyar dolar düzeyinde olan hacmin 30 milyara çıkarılmasının yolları aranacak. Reisi'nin Türkiye ziyareti kapsamında kültür, bilim, medya, içişleri, taşımacılık, ticaret ve ekonomi gibi alanlarda çok sayıda anlaşmanın imzalanması öngörülüyor.

İLERİ ADIMLAR ATILABİLİR

Reisi ziyaretine paralel olarak 24-25 Şubat'ta Türk, Rus ve İranlı yetkililer Kazakistan'ın başkenti Astana'da toplanacak. Filistin'deki savaşın ardından ilk kez bir araya gelecek olan heyetlerin, Suriye'de daha ileri adımlar atmayı tartışacağı öne sürüldü. ABD'nin bölgedeki sorunlu varlığına karşı hamlelerin gündeme gelebileceği belirtildi. Astana formatındaki 21. Suriye konulu görüşmede Suriye yönetimi ve bazı muhalif grup temsilcileri ile Birleşmiş Milletler (BM), Ürdün, Irak ve Lübnan’dan da gözlemciler de katılacak.

Astana Zirvesi'nin ardından da Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın konuğu olacak. Şubat ayı içinde gerçekleşmesi beklenen buluşmada tahıl koridorunun geleceği ve Türkiye ile Rusya arasındaki ticaret hacmine yönelik somut işbirliği adımlarının duyurulması bekleniyor. Uluslararası gelişmelerin de değerlendirileceği biliniyor.

'RUSYA DA DESTEKLEYECEK'

Doç. Dr. Ali Fuat Gökçe, Reisi ile Putin ziyareti ve Astana toplantısının arka arkaya gelmiş olmasının manidar olduğunu söyledi. Türkiye'nin İran ve Rusya ile somut işbirliklerine gitmesini beklediğini dile getiren Gökçe, diplomasi trafiğini şöyle değerlendirdi:

“Bölgedeki artan terör saldırılarının hedefi İran ve Türkiye. Bunun nedeni de iki ülkenin ABD ve İsrail politikalarına karşı duruşu. ABD'nin Filistin'de aktör değişikliği yapacağı, vekil güçleri sahaya süreceği görünüyor. Bunlar da PKK ve DEAŞ. Bu iki terör örgütü Türkiye, İran, Irak ve Suriye'yi tehdit ediyor. Irak sınırımızdaki ve Kirman'daki son terör saldırılarını da göz önünde bulundurduğumuzda Türkiye ve İran'ın somut işbirliklerine gideceğini söyleyebiliriz. Rusya da buna müdahil olacaktır. Geçen yılki Astana Zirvesi'nde de teröre ve arkasındaki güç ABD'ye karşı ortak bir tavır gelişmişti. Putin ziyareti daha Ukrayna merkezli olacaktır ama bölgesel gelişmelere ilişkin de önemli alışverişlerde bulunulacaktır. Örneğin, Rusya da Türkiye ve İran'ın teröre karşı harekatlarına maddi ve manevi destek verecektir. Astana sürecinin de bu sırada devreye alınmış olması manidar. Astana'nın kesintiye uğramadan hatta devlet başkanları nezdinde yürütülmesi dünyaya önemli bir mesaj olacaktır.”