Borç 'babalara' kaldı

Üniversitede lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencilerine Kredi Yurtlar Kurumu tarafından verilen öğrenim kredisi, mezun olduğunda iş bulamayanların başını ağrıtıyor. Verilere göre, borcu olan 342 bin 282 kişi var. Çoğu işsiz olan üniversite mezunları kara kara ödemeleri nasıl yapacaklarını düşünüyor. İşsiz olduğu için borcunu ertelemek isteyenler, bankalara gidince yılda 4 bin lira faiz ödeyeceklerini öğreniyorlar. Borçluların ortak talebi faizi indirimi yapılması, borçların ertelenmesi ya da tamamen silinmesi yönünde.
Üniversite hayatı boyunca ailelerine yük olmamak, şehir dışında eğitimine devam etmek gibi birçok nedenle KYK öğrenim kredisi alan öğrencilerin, mezun olduktan sonra işsiz kalınca ya da düşük ücretlerle çalışınca kredi borçları da ortada kalıyor. Çoğunlukla anne ve babaların çocuklarının borcunu ödüyor.

YILDA 4 BİN LİRA FAİZ

Seçil, 2017 yılında öğretmen oldu. Bir yıl formasyon almak için işsiz kaldı. “Etraftaki sesler öğretmen ol diye tutturdu, yaşım genç ne kaybederim diyerek bir yıl da formasyon için bekledim” diyor.
Adana ve Mersin'de yana yakıla iş arayan Seçil, işverenlerin 'bir yıl ne yaptın' sorularına maruz kaldı. Tecrübesi olmadığı için kapılar ardı ardına kapandı. Seçil, hikayesini şöyle anlattı:
“Sanki ülkede tüm öğretmenler yerleşmiş de bir ben eksikmişim gibi formasyon aldım. İş aramaya başladım. Umutlarım çabalarım gitgide köreldi. Kabuğuma çekildim. Evin içinde yaşayıp yalnızca kurslara gitmeye başladım. Kendimi kendim için geliştirip deşarj olduğumu düşündüm. Derken bugün kredi ödemem geldi... 'İşsizim ertelemek istiyorum' dedim. 'Yılda 4 bin lira faiz ile erteleyebilirsiniz' dediler. İşsizim işsiz! 4 bin lira faiz ödeyebilecek olsam neden erteleyim. İnsanların ardında koşmaktan, benliğimi kaybetmekten çok yoruldum...”

KAYBOLAN HAYATLAR

Seçil, işverenlere de sitem ederek, “Sizler halen tecrübeli eleman aramaya devam edin. Kaybolan hayatları karanlığa daha da ittiğinizi göremeden. Ben sadece herhangi bir örneğim” dedi. Kardelen isimli bir başkası, “KYK geri ödeme zamanı gelmiş. 4 senelik kredi için 6 bin lira faiz koymuşlar” diye konuştu.

ARTIK TECRÜBE DE YETMİYOR

Oğuzhan, 2010 yılından bu zamana kadar aktif olarak lojistik sektöründe çalışmış. Üç aydır iş arıyor. Tecrübenin de her şeye yetmediğini belirten Oğuzhan, “Başvurduğum ilanlara geri dönüş bile yok. Maalesef reel sektör çok kötü durumda. Çalışma şartları da ekonomik durumlar da gerçekten çok iyi değil” diye konuştu.

'SONUÇLARI İYİ SAKLAYIN BEYİN FIRTINASI YAPACAKSINIZ'

Sosyal medyadan seslerini duyurmaya çalışan borçluların bazı paylaşımları şöyle:
- “Vergi dairesi KYK borcumu tebligat ile göndermiş. Ödeme yapın diyor. Zaten var da biz yapmıyoruz.”
- “KYK borçlarının geri ödenmesiyle ilgili düzenleme şart. Çalışma hayatına başlamamış olanların borçları yıl şartına bağlı kalmadan ve ilave faizler yapılmadan ertelenmelidir. Maaşı olan ödeyebilir ama geliri yoksa ödeme yapması mümkün değil.”
- “Sınav sonuçlarınızı iyi saklayın çocuklar. 4 yıl sonra KYK ödeme planı, diploma ve bu yıl ki sınav sonucunuzu yan yana koyup büyük bir beyin fırtınası yapacaksınız.”
- “KYK borcunu silin sayın bakan. Ödeme yapamıyoruz. Nasıl açıklayalım artık durumu.”

'SİLİNSİN TEKLİFİ REDDEDİLMİŞTİ'

KYK kredileri ve bursları 2019 yılında şöyle: Lisansta 500 lira, yüksek lisansta bin lira, doktora bin 500 lira. Öte yandan KYK borçlarının silinmesi ya da ertelenmesi seçim öncesi de çok konuşulmuş, TBMM'ye sunulan kanun teklifi Ak Parti ve MHP oylarıyla reddedilmişti.