Borç katlandı, üretim kesildi
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, 17 ilde tarımsal amaçlı kullanılan elektrik borçlarını açıkladı. Listede Diyarbakır ve Şanlıurfa gibi önde gelen şehirler yer almadı, açıklandığı kadarıyla da borç miktarları oldukça düşük görüldü.
Tartışmalar bir yana, listede çarpıcı bir sıralama dikkat çekti. Açıklamada 17 ildeki toplam 23 milyon 609 bin 705 liralık elektrik borcunun 22 milyon 2 bin 41 lirası bir başına Mardin’e ait çıktı!
Tarımsal amaçlı elektrik borçlarının bakan tarafından açıklanması, ilk sırada ağırlıklı olarak Mardin’in çıkması, akıllara Vatan Partisi’nin daha bu hafta içinde, DEDAŞ kamulaştırılsın kampanyasını hatırlattı. Bölgeye giden parti heyeti, “Bölgede PKK terörü bitti, DEDAŞ terörü başladı” yollu açıklamaları yapmıştı. Bölgenin kanayan yarası DEDAŞ-elektrik borçları, kimilerine göre de kaos için fırsat olarak değerlendirdi. Nitekim, adı Vikileaks-Straford belgelerinde adı ABD’nin haber kaynağı olarak geçen CHP’li vekil Tanrıkulu bir önerge verdi ve tarımsal amaçla kullanılan elektrik borçlarının dökümünü istedi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, yanıt verdi ve 31 Mart 2021 tarihi itibariyle 17 ildeki çiftçilerin 23 milyon 609 bin 705 lira elektrik borcu olduğunu açıkladı. Rakamlar ne kadar gerçeği yansıtıyordu, Diyarbakır ve Şanlıurfa neden yoktu vs. gibi tartışmalar bir yana, Hakkari, Iğdır, Van, Batman, Karsa gibi doğu illerinin yer aldığı listede çarpıcı bir farkla Mardin birinci çıktı. Aynı dönemde Mardin’deki 12.132 çiftçinin borcu 22 milyon 2 bin 41 liraydı! Konuyu, Vatan Partisi Mardin İl Başkanı Zeynettin Bozan’a sorduk, neden Mardin şampiyon dedik, Başkan Bozan Aydınlık’a şu açıklamayı yaptı:
su yoksa üretim yok
“Burada üretim daha fazla olduğu ve borçlar fazla yazıldığı için millet ödeyemez halde. Borç katlandı ve kimse ödeyemez hale geldi. Ürteim kesildi, elektrik-su kesildi, çiftçi nasıl borç ödesin? Borç var dağ gibi, nasıl buğday mısır ekecek? Elektrik olmayınca su yok, üretim yapamazsın. Buranın ovası daha fazla. Diğer illerin üçte biri üzerinde. Burası düz ova. Diğerleri dağlık bayırlıktır, daha çok hayvancılık yapılır. Burada binlerce dönüm arazi var. Bin, iki bin dönüm tarlalar var.”
TARLAYI SATSA O PARAYA GİTMEZ
Zeynettin Başkan’a bu belanın ne zaman başladığını sorduk. Kendisi henüz 40’ına yeni giriyor, ama borç miladına tanık olmuş. Dedi ki, “Borç aşağı yukarı 2013’ten beri başladı. Özelleştiğinden beri bu borç başladı. Daha önceleri su yoktu, kuyu yoktu. Şimdi kuyular kazıldı, devletin elindeydi, ama gelen paralarda abartı yoktu. Fatura 1-2 bin geliyorsa şimdi bazı çiftçilerin borçları 1 milyon liraya çıktı. Mesela 50 dönüm tarlası olan çiftçinin borcu 2-300 milyon lira oldu. Bir yılda 8 milyon lira borçlanan çiftçi var! Tarlayı satsa o kadar etmez. Kamulaştırılsa bitecek. Devlet alsa, borç taksitlendirilir. Belki çiftçiler kredi çeker, öder. Ama şu an kredi de yok! Hey şeylerine haciz gelmiş. Ziraat Bankası kredisine, DEDAŞ elkoyuyor.”
ÜRETİM BİTERSE KAOS BAŞLAR
Vatan Partisi Mardin İl Başkanı, partisinin “DEDAŞ kamulaştırılsın” kampanyasına dört elle sarıldıklarını vurguladı ve kendi deyimiyle neden bu kadar “bağırıp çağırdıklarını” şöyle açıkladı:
“Burada üretim biterse kaos başlar. Eski günlere dönülür. İş olmayınca başka yerlere yönelir gençler.
Bizim bağırmamız bu yüzden! Eski günlere döneriz, millet itlere çakallara teröre yanaşır. Şu an devletin yaptığı siyaset, PKK-HDP’ye avantajdır. Milleti burada aç bırakırsan ‘orası benim için daha iyiydi’ diyecekler. Uyuşturucu, şu bu kötü kötü farklı kanallar açılır. Millet kötü alışkanlıklara kapılmasın, üretim yapsın. Terör bitti, geri getirmeyelim diye uğraşıyoruz.”
VATAN PARTİSİ MARDİNLİ ÇİFTÇİNİN YANINDA
Türk Elektrik Kurumu TEK’in özelleştirme kapsamında önce üretim ve dağıtım olarak parçalanması, sonra peyderpey satışa çıkartılması, beraberinde onlarca sorun getirdi. Aydınlık ve Ulusal Kanal, yıllardır özelleştirme sonucu başta çiftçiler olmak üzere milletin çektiği zarar ziyanı haber yaptı. Bölgede üreticinin ve çiftçinin elektrik sıkıntısını dinleyip çözüm programlarını anlatan Vatan Partisi heyeti de, daha geçen hafta, Mardin’in Dara köyündeydi. Elektrik borçları yüzünden trafoları sökmek için köye gelen DEDAŞ yetkilileri ve jandarma, köylülerin direnişiyle karşılaştı. Vatan Partisi yöneticilerini arayan köylüler, trafolarının sökülmesine izin vermedi.
Köye gelen Vatan Partisi Örgütlenme Bürosu Başkanı ile Mardin İl Başkanı, bölgedeki DEDAŞ terörüne son vereceklerinin sözünü verdiler. Buluşma sırasında, Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek’in çiftçilere selamını ileten Örgütlenme Bürosu Başkanı Savaş Oruç, şunları söyledi: “Burada PKK terörü bitmiş, DEDAŞ terörü başlamış. Mehmetçiğimize Allah güç versin, PKK terörünü yerle bir etti. Bu ziyaretlerimizde gördük ki üretimin önündeki en büyük engel DEDAŞ olmuş. Vatan Partisi olarak buna izin vermeyeceğiz.”
