Borell: Siyasi alanımız daralıyor
AB Yüksek Temsilcisi Joseph Borrell, “AB’nin siyasi alanı daralıyor ve liberal değerlerimiz giderek daha fazla tartışılıyor. Evrensel değerlerin gerçekten sadece Batılı olduğu fikri tartışılıyor.” itirafında bulundu.
Brüksel’de bir araya gelen AB dışişleri ve savunma bakanları ortak toplantısında, önümüzdeki 5 ila 10 yıl içinde küresel bir güvenlik gücüne dönüşmesi için rehber niteliği taşıyacak AB Stratejik Pusulası’nın ilk taslağı üzerinde anlaştıklarını duyurdu.
Toplantı sonrasında Dış İlişkiler Konseyi’nden yapılan açıklamada Stratejik Pusula’nın kapsamlı bir tehdit anlayışı üzerine inşa edilerek somut önlemler ve eylem için zamanlı adımlar öngöreceği belirtildi. Belgede “Birliğin Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası” çerçevesinde siber ve hibrit tehditlerden dezenformasyona kadar geniş bir yelpazede kapasite geliştirme ve ortaklıklar kurulmasının amaçlandığı kaydedildi.
‘AVRUPA ORDUSU’ HEDEFİ GERÇEKÇİ Mİ?
Uzmanlar, "Stratejik Pusula" adıyla hazırlanan 28 sayfalık taslak belge, özellikle son dönemdeki büyük jeopolitik değişimler ve birliğin durumu göz önüne alındığında AB’nin amaçları ile gerçekleri arasındaki uçurumu gözler önüne serdiğini belirtiyor.
Amerikan yayın organı Politico’ya göre göre en gerçekçi plan, 2025 yılı itibarıyla AB’nin çatışma bölgelerinde konuşlandırmak üzere 5 bin askere varan bir gücü sevk etme kapasitesi. Ancak AB’nin 1999 yılında 60 bin askerlik güç kurma taahhüdünü yerine getirememesi ve birliğin uzun süredir savunma harcamalarını arttırma konusundaki ihtiyatlı tutumu hatırlatan bazı uzmanlara ve diplomatlara göre bu plan da yapılması uzak bir ihtimal olabilir.
‘EKONOMİK VE SİYASİ GERİLEME, YAŞLANAN NÜFUS’
ABD Yüksek Temsilcisi Joseph Borrell, ‘Stratejik Pusula’nın üç ana soruyu yanıtlamak için tasarlandığını belirtiyor:
“Hangi zorluklarla ve tehditlerle karşı karşıyayız? Varlıklarımızı nasıl daha iyi ve etkili yönetiriz? Avrupa’nın etkisini hem bölgesel hem de küresel bir aktör olarak yansıtmanın en iyi yolu nedir?”
Borrell, AB’nin “stratejik küçülme” riskiyle karşı karşıya olduğunu belirtiyor ve bunu da şu 3 olguyla temellendiriyor:
“Birincisi ekonomik büyüklüğümüz giderek daha fazla şekilde daralıyor. 30 yıl önce AB, dünya zenginliğinin dörtte birini temsil ediyordu; 20 yıl içinde, sadece yüzde 10’un biraz üzerinde olacak.
“İkincisi, demografik küçülmemiz de benzer şekilde: Bu yüzyılın sonunda Avrupa, dünya nüfusunun yüzde 5’inden daha azını oluşturacak.
“Üçüncüsü, AB’nin siyasi alanı daralıyor ve liberal değerlerimiz giderek daha fazla tartışılıyor. Evrensel değerlerin gerçekten sadece Batılı olduğu fikri tartışılıyor. Ekonomik refahın her zaman demokratik gelişmeye yol açacağına dair eski varsayım çürütüldü.”
FRANSA KESKİN DESTEKÇİ
Belge Fransa gibi birliğin önemli ülkesinin güçlü desteğine sahip. 1 Ocak’ta AB Dönem Başkanlığı’nı devralacak olan Fransa’nın belgeyi tamamlaması bekleniyor. Pusula’nın önümüzdeki ay yapılacak toplantıda da değerlendirilmesi ve son şeklinin 2022 Mart ayında verilmesi hedefleniyor.
AB’nin kendi savunma ve güvenlik politikası kapsamında bir ordu kurması planlarına daha önce Hollanda ve Danimarka karşı çıkmıştı. Ancak Dış İlişkiler Konseyi’nden toplantı sonrasında yapılan açıklamada belgeye geniş bir desteğin olduğunun ve bakanların çalışmayı ilerletme arzusu taşıdıklarının belirtilmesi dikkat çekti.
