BRICS Zirvesi’nin mesajı: ‘Yeni Bir Küresel Kalkınma Çağına Giriş’

14. BRICS Liderler Zirvesi, Çin’in ev sahipliğinde çevrim içi yapıldı. Zirveye, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'in yanı sıra, Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Hindistan Başbakanı Nerandra Modi ve Güney Afrika Devlet Başkanı H.E. Cyrill Ramaphosa katıldı.

Ukrayna krizinin ortasında, dünyada enerji krizi ve yüksek enflasyon yaşanırken, yeni şekillenen dünya düzeni, oluşturulacak yeni para sistemleri büyük ölçüde tartışılıyor. Bu ortamda yapılan 14. BRICS Liderler Zirvesi büyük önem taşıyor. Zirvenin teması "Yüksek Kaliteli BRICS Ortaklığını Teşvik Etmek ve Yeni Bir Küresel Kalkınma Çağına Giriş" olarak belirlendi.

‘EKONOMİK TOPARLANMA İÇİN GÜÇLERİMİZİ BİRLEŞTİRELİM’

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, zirvenin açılışında yaptığı konuşmada, "Dünyayı tek taraflı yaptırımlara, yaptırımların istismar edilmesine, hegemonya politikası etrafında küçük çıkar halkaları oluşturulmasına karşı çıkmaya çağırıyoruz." dedi. Xi, BRICS Liderler Zirvesi'nde Batı'nın Rusya'ya yönelik ekonomik yaptırımlarını ve ABD'nin hegemonya politikasını eleştirdi. BRICS grubunun yükselen piyasalar ve gelişmekte olan ülkeler olarak sorumlu davranarak dünyaya olumlu, istikrarlı ve yapıcı bir güç getirmesi gerektiğini belirten Xi, Soğuk Savaş zihniyetinin ve bloklar arası cepheleşmenin reddedilmesi çağrısında bulundu.

Konuşmasında zirvenin insanlığın geleceği açısından kritik bir dönemeçte düzenlediğine dikkati çeken Xi, "Ekonomik toparlanma için güçlerimizi birleştirmeli, makro politikalardaki eş güdümümüzü artırmalı, sanayi ve tedarik zincirlerini güvenli ve akışkan hale getirmeli ve açık bir dünya ekonomisi inşa etmeliyiz." ifadelerini kullandı.

Xi'nin BRICS toplantısını, ABD ve müttefiklerine karşı birliğin ifadesi olarak sergilemesi dikkat çekti.

‘AFRİKA, ASYA VE LATİN AMERİKA BAĞIMSIZLAŞIYOR’

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise, BRICS ülkelerinin, çok kutuplu devletler arası ilişkilerin oluşturulması sürecine öncülük etmesi gerektiğini belirtti.

Putin, zirvede yaptığı konuşmada, uluslararası toplumun karşı karşıya olduğu zorlukların ve tehditlerin karmaşıklığının toplu cevaplar aramayı gerektirdiğini söyledi.

Terör, yeni teknolojilerin suça yönelik kullanımı, organize suç, iklim değişikliği, tehlikeli enfeksiyonların yayılması gibi sorunların birlikte çözülebileceğine dikkati çeken Putin, "Elbette, yalnızca dürüst ve karşılıklı yarar sağlayan işbirliği temelinde, finansal mekanizmalar kullanarak, hatta makroekonomik politikada kendi hatalarını tüm dünyaya yayan devletlerin kötü tasarlanmış, bencil eylemleri nedeniyle dünya ekonomisinde gelişen kriz durumundan çıkış yolları aranabilir." dedi.

Çok kutuplu devletler arası ilişkiler sisteminin oluşturulmasının önemini vurgulayan Putin, şunları kaydetti:

"BRICS ülkelerinin, kabul görmüş uluslararası hukuk normlarına ve Birleşmiş Milletler Şartı'nın temel ilkelerine dayanan çok kutuplu devletler arası ilişkiler sisteminin oluşturulmasına yönelik birleştirici, olumlu bir yolun geliştirilmesi konusunda öncülüğünün her zamankinden daha fazla talep edildiğine inanıyoruz."

Putin, Asya, Afrika ve Latin Amerika'da birçok ülkenin bağımsız siyaset izlemeye çalıştığını ve bu devletlerin desteğine güvenebildiklerini dile getirerek, Rusya'nın ileride de BRICS ülkeleri ile yoğun iş birliğini geliştirmeye hazır oluğunu vurguladı.

PARA BİRİMLERİ ÜZERİNDE İŞBİRLİĞİ

Doların küresel piyasada kullanımının düşmesi, Asya ülkelerinin ticarette yerel para birimlerini kullanmayı artırması dolar saltanatının çöküşünü hızlandırdı. Yapılan zirvenin önemli konularından birisi de parasal düzenleme. Beş lider, küresel mali güvenlik ağının güçlendirilmesine katkıda bulunan ve mevcut uluslararası parasal ve mali düzenlemeleri ilgilendiren Koşullu Rezerv Düzenlemesi (CRA) mekanizmasının güçlendirilmesinin önemine vurgu yaptı. Ayrıca liderler, merkez bankalarının ödemeler yolunda daha fazla işbirliğinin altını çizdiler.

BÜYÜMENİN YARISINI BRICS SAĞLIYOR

Zirveyi değerlendiren Çinli uzmanlar, BRICS'in sadece yeni yükselen ekonomilerin oluşturduğu bir örgüt olmadığını, aynı zamanda uluslararası düzende önemli bir rol oynadığını söyledi. Şu anda BRICS ülkeleri dünya nüfusunun yüzde 40'ını temsil ediyor, küresel ekonominin yüzde 25'ini ve dünya ticaretinin yüzde 18'ini oluşturuyor ve dünya ekonomik büyümesine yüzde 50 katkıda bulunuyor. Küresel güç dengesinde açık bir değişim eğilimi olduğunu ve gücün artık ABD'nin tekelinde olmadığını ve Batı'nın buna ihtiyacı olduğunu söyleyen uzmanlar, bu eğilimi kontrol altına almak yerine buna alışmaları gerektiğini söyledi. Uzmanlar aynı zamanda BRICS ülkeleri arasındaki ticari bağın özellikle Kovid-19 salgınında daha da sıkılaştığını ifade etti.