Brüksel’de Kıbrıs dayatması

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 5 yıl aradan sonra Avrupa Birliği (AB) Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantısı'na katıldı. AB’ye üye ülkelerin dışişleri bakanları Türkiye’nin AB’ye üye olması için Kıbrıs konusunda uzlaşmaya varılması gerektiğinin altını çizdi. Fidan ise Kıbrıs’ta eşit egemenliğe sahip iki devletin varlığını savundu.

Financial Times, konuyla ilgili yayınladığı bültene “Türkiye'yle buzlar çözülüyor” başlığını attı. Yunan Kathimerini gazetesi ise “Fidan’ın Kıbrıs açıklamaları gerginliğe neden oldu.” diye yazdı.

6 KRİTER İÇİN ÇALIŞMA

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, toplantının ardında AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, "Biz, Türkiye-AB ilişkilerini canlandırmanın herkesin menfaatine olduğuna inanıyoruz. Ancak, Kıbrıs sorunuyla Türkiye-AB ilişkileri arasında bir bağ kurulmasının sağlıklı bir yöntem olmadığını ve herhangi bir sonuç vermeyeceğini vurguladık." dedi.

Bununla birlikte Fidan, AB üyeliğinin Türkiye için stratejik bir hedef olduğunun altını çizdi ve "Olumlu gündem üzerinden mesafe almak istiyoruz. AB de aynı şekilde müspet bir yaklaşım sergilerse, bu herkesin menfaatine olacaktır." diye konuştu.

2019 yılında askıya alınan diyalog mekanizmalarının yeniden işletilmesi gerektiğini söyleyen Fidan, öncelik verilen konulardan birinin de vize serbestisi olduğunu kaydederek, ilgili 66 kriterin karşılandığını, geriye kalan 6 kriterin tamamlanması için ilgili kurumlarla birlikte çalışıldığını ifade etti.

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell de yaptığı değerlendirmede “Türkiye Dışişleri Bakanı'nı toplantımıza davet etmemizin tüm sorunlara özellikle de Kıbrıs'a bir çözüm aramak için diyalog sürecini yeniden başlatmanın ilk adımı olmasını umalım." ifadesini kullandı. Borell soru üzerine Türkiye'nin üyelik süreciyle ilgili bir takvimin konuşulmadığını da aktardı.

‘BUZLAR ÇÖZÜLÜYOR’

Financial Times, “Türkiye'yle buzlar çözülüyor” başlığını attığı bülteninde Türkiye’nin AB üyeliğinin nasıl sınıflandırılacağı konusunun anlaşmazlığa neden olduğunu bildirdi. Yayın organı, “Dün dışişleri bakanları arasında gerçekleşen samimi ve üretken öğle yemeğinin ardından AB-Türkiye ilişkileri için iki adım ileri, bir adım geri atıldı. Bu öğle yemeği, Brüksel'in Ankara'nın bloğa katılım için uzun süredir dondurulmuş başvurusunu nasıl sınıflandıracağı konusunda yaşanan anlaşmazlıkla gölgelendi.” ifadesini kullandı.

Financial Times’ın bülteninde şu ifadeler yer aldı: “Hakan Fidan ile öğle yemeği üç saatten fazla sürdü. AB'nin 27 dışişleri bakanı, Brüksel ile Ankara arasındaki ilişkilerin derinleşmesini engelleyen, Kıbrıs adasındaki siyasi çözüm ve Suriye'deki savaştan kaçan mültecilerin muamelesi gibi kritik politika konularını görüştü. Türkiye'nin aday ülke statüsü, görüşmelerde kritik noktayı oluşturdu.

Ülkedeki hukukun üstünlüğü ve siyasi özgürlükler konusundaki blok endişeleri göz önüne alındığında, çok az Brüksel yetkilisi ilerleme için olumlu alan görüyor. Fidan, Avrupa Komisyonu'nun Türkiye ile gelecekteki ilişkilerin yönetiminin, Arnavutluk, Karadağ ve Ukrayna gibi başvuru sahibi ülkelerle ilişkileri yönetecek Genişleme Komiseri yerine Akdeniz için önerilen bir Komiserle yapılması gerektiği yönündeki tutumuna sert bir şekilde tepki gösterdi.

Birçok yetkili, tartışmanın verimli bir öğle yemeğini gölgelediğini söyledi ve çoğu Fidan'ın geçerli bir noktaya sahip olduğunu kabul etti. Bir yetkili, ‘Onun orada olmasının tek nedeni hepimizin onun orada olmasının ne kadar önemli olduğunu kabul etmemiz.’ diye konuştu.

KIBRIS KİLİT MESELE

Kathimerini Fidan’ın Yunan mevkidaşı Giorgos Gerapetritis ile yaptığı ikili görüşmeye ilişkin de bir haber yayımladı. Diplomatik kaynaklara dayanan habere göre, Gerapetritis, Türkiye’nin Kasos sorununu hakkında uluslararası hukuka ve deniz hukukuna saygı duyması gerektiğini söyledi.

Ayrıca dışişleri bakanları ortak toplantısında da konuşan Gerapetritis, Türkiye’nin AB üyeliği için Avrupa müktesebatına ve uluslararası hukuka ve tüm AB üye devletlerinin egemenliğine ve egemenlik haklarına saygı göstermesi şartını öne sürdü.

Kathimerini, “Diplomatik kaynaklar AB-Türkiye ilişkilerinin ilerlemesinin dayandığı Kıbrıs sorunuyla ilgili olarak, Yunan Dışişleri Bakanı'nın BM Güvenlik Konseyi kararları çerçevesinde bir çözüm bulunması gerektiğini vurguladığını ve Ankara'yı BM himayesinde görüşmelere devam etmek için tüm seçenekleri araştırmaya çağırdığını belirtti. Ancak Fidan, Türkiye'nin Kıbrıs sorununa ilişkin kararlı tutumunu yansıtan konuşmasında hareketsiz göründü.” diye yazdı.

‘KARAR TÜRKİYE’YE AİT’

Güney Kıbrıs Rum Yönetimi de toplantıda Fidan’ın Kıbrıs konusundaki sözlerine itiraz etti. Kathimerini’de AB dışişleri bakanlarının Türkiye’ye Kıbrıs konusunda “gerekli mesajı” verdiği ifade edildi.

Gazetede şu ifadeler dikkat çekti:

“Kıbrıslı kaynaklar, AB üye ülkelerinin Kıbrıs'ın AB - Türkiye ilişkilerini nasıl etkilediğine dair gerekli mesajları gönderdiğine inanıyor. Fidan'ın ilk açıklamalarının ardından konuşan üye ülkelerin büyük çoğunluğu, AB Konseyi sonuç bildirgelerinde ve Güvenlik Konseyi kararlarında yer alan Türkiye ile ilişkiler ve Kıbrıs sorunu konusunda AB düzeyinde mutabakata varılan çerçeveye atıfta bulunarak, Kıbrıs konusunda ilerlemenin AB-Türkiye ilişkilerinin ilerlemesini etkileyen gerekli bir unsur olduğunu belirttiler.

"Diplomatik kaynaklar, görüşmenin Türkiye için AB'nin bakış açısını dinleme fırsatı olduğunu ve bundan sonra nasıl ilerleyeceği konusunda kararın Türkiye'ye ait olduğunu düşünüyor.”