Bu yaz sıcaktan çok enflasyon yakacak!

Haziran ayı enflasyon oranları yarın açıklanacak. Mayıs ayında kapanma etkisiyle gelen düşük fiyat artışı dikkat çekmişti. Haziran ayında ise mayıstan devreden etki ve ekonomideki açılmanın getirdiği talep etkisi yüzünden tüketici enflasyonunun nispeten yüksek olduğu tahmin ediliyor. Yine son dönemde 74-76 dolar seviyelerinde seyreden Brent petrolün varil fiyatı yüzünden yapılan akaryakıt zammı, TL'nin diğer rezerv para birimlerine karşı değer kaybı, sektörel güven endekslerinde gözlenen satış fiyatlarında artış beklentisi dikkate alındığında haziranda güçlü bir aylık enflasyon görebiliriz. Yine temmuz ayı başında yapılan elektrik ve doğalgaz zamlarının tetikleyeceği maliyet artışlarıyla yaz aylarında da enflasyonun yüksek seyredeceğini düşünüyoruz. Dünya Gazetesi Yazarı Alaattin Aktaş, temmuz başındaki zamlar yüzünden söz konusu aydaki enflasyonun şimdiden 0.79 olduğunu hesapladı. Haziran ayında ise enflasyonun yüzde 1'in üzerinde gelmesi bekleniyor.

MALİYET UNSURLARI YANSIMADI

Haziran ayında beklenen enflasyona yönelik görüşlerini paylaşan Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan şunları söyledi: “Enflasyonun ana metriklerine ilişkin mevcut durumlar devam ediyor, hatta yukarı risk dengesinin arttığını gözlemleyeceğiz. Petrol fiyatlarındaki artış çerçevesinde enerji maliyetleri yükseliş eğilimini sürdürüyor. Sanayideki girdi unsuru ile beraber geçiş etkisinin güncel fiyatlarla biraz daha ağırlık kazandığını göreceğiz. Çünkü, bundan önceki küresel fiyatlardan geçen maliyet unsurunun da bir kısmı yansımamıştı. Buna karşılık, henüz yansımamış maliyet payının üzerine yeni fiyat etkileri eklenmektedir. Zayıf TL etkisi de, döviz bazlı ithal maliyetlerinin artmasına katkıda bulunmaktadır. ÜFE/üretici fiyatları mayıs ayında yüzde 38.3 seviyesinde gerçekleşti ve biz buradaki artışın devam etmesini bekliyoruz. Bu durum, son gelişmelerden bağımsız bir şekilde TÜFE/tüketici enflasyonu üzerindeki baskının yukarı doğru süreceğine yönelik yeterli bir kanıttır. Akaryakıt fiyatlarında yapılan ÖTV kaynaklı artışların da enflasyona yardımcı olmayacağını düşünüyoruz.”

RİSKLER YUKARI YÖNLÜ

Elektrikte yüzde 15, doğalgazda yüzde 12 oranında uygulanan zammın etkilerinin temmuz ayından sonraki enflasyona yansımasını beklediklerini kaydeden Enver Erkan, “Bunun etkileri, sadece ilgili nihai tüketim kaleminde değil; sanayiden hizmete bütün grupların içinde girdi olarak yer almasından dolayı genel maliyet artışına neden olacaktır. Enflasyon genelinde, bir difüzyon etkisiyle 1 ile 1.2 puan civarında dolaylı etkileriyle beraber bir artış etkisi yaratacağını tahmin ediyoruz. Baz senaryoda eylül – ekim döneminde işleyebilecek baz etkisine kadar mevcut seviyelere yakın seyretmesi beklenen enflasyon için, piyasa bazlı beklentiler yukarı doğru revize edilebilir. Enflasyonun genel görünümüne ilişkin olarak da risk dengesi yukarı yönlü olarak ağırlığını artırmaktadır” dedi.

FAİZ İNDİRİMİ ZOR GÖRÜNÜYOR

BDDK'nın aldığı taksit kısıtlaması kararıyla ithal tüketimi yavaşlatmayı amaçladığını ancak fiyatların maliyet kaynaklı yükseldiğini hatırlatan Enver Erkan, “Kısa vadeli hedeflemenin bile hayli üzerinde olan enflasyon itibarıyla, bir faiz indirimi temasına sahip değiliz. Enflasyonun, son zamların yaratacağı ilave etkiyle beraber daha fazla artma olasılığı bizi faiz indirmekten çok faizlerin yeterince yüksek olup olmadığını tartışma noktasına taşımaktadır. Fiyat istikrarsızlığının yarattığı ilave risk maliyeti, bize daha fazla piyasa bazlı faiz olarak da dönmektedir; yani faizde sağlamamız gereken dengeyi daha yukarı taşımaktadır” ifadelerini kullandı.

SATIŞ FİYATI ARTIŞI HIZLANDI

Öte yandan İSO Sektörel İmalat PMI raporuna baktığımızda,10 sektörün sekizinde girdi fiyatlarındaki artışın hızlanması dikkat çekti. Girdi fiyatlarındaki en ılımlı artış kimyasal, plastik ve kauçuk ürünleri imalatçılarında gerçekleşti. Satış fiyatlarında ise en yüksek enflasyon metalik olmayan mineral ürünler sektöründe kaydedildi. Girdi maliyetlerinde olduğu gibi satış fiyatları enflasyonu da sektörlerin çoğunluğunda mayıs ayına göre hızlandı. Satış fiyatlarındaki en yavaş artış kara ve deniz taşıtları imalatçılarında ölçüldü.