Buğdayda rekolte iyi devir stokları yüksek

Kongrenin ilk gününde düzenlenen Türkiye Buğday Piyasaları ve Geleceğe Dönük Beklentiler başlıklı oturumda bir sunum yapan Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Ticaret Dairesi Başkanı Çağatay Maraş, Tahıl Koridorunu en çok Çin'in, daha sonra İspanya daha sonra da Türkiye'nin kullandığını fakat bir kısmının transit ticarete konu olduğunu bildirdi. Dünyada buğday devir stokları yüksek olduğunu anımsatan Maraş, Türkiye'de de rekolte beklentisinin iyi olduğunu ve ülkemizin de devir stoklarının yüksek olduğunu aktardı.

TMO'NUN YERİ BAŞ ÜSTÜNDE

KKTC Girne Elexus Otel'de düzenlenen kongrede konuşan Türkiye Ürün İhtisas Borsası (TÜRİB) Genel Müdürü Ali Kırali de, “Hububat altın değerinde. Zor üretilen ve değerli ürünlerde lisanslı depoları kullanmalıyız. Sektör yıllık rekoltenin dörtte birini saklayacak duruma geldi. Hiçbir fiyat mekanizması piyasanın dalgalanmalarına bırakılamaz. TMO'nun başımızın üstünde yeri var. Bunun iki ucu var ve bir denge tutturmamız gerekiyor. Belki 2020 ve 2021 arasında bir denge oluşması gerektiğini düşünüyorum. Çiftçinin finansal sürdürülebilirliği yoksa piyasa da yok demektir.” dedi.

KADEMELİ FİYAT OLABİLİR

Ulusal Hububat Konseyi Başkanı Özkan Taşpınar ise şunları belirtti: “2022-2023 maliyeti; çiftçi kuruluşlarının yayınladığı maliyet raporlarına bakınca; kurak alanlarda 6.64 TL, sulu alanlarda 6.88 TL. Sulak 550 kg dekara göre, kurak 250 kg. Yüksek stok yüksek rekolte dünya fiyatlarının gevşemesi... TMO alım fiyatı kamuoyu beklentilerini karşılayan bir fiyat olmalı. Kademeli bir fiyat verilmesi. Herkes kafasına göre fiyat belirliyor. Bazı insanlar kendi çıkarları doğrultusunda çok düşük fiyatlar belirleyebiliyor; bir de 13-15 lira gibi afaki fiyatlar açıklayanlar var. Ben çiftçiyim yüksek fiyat isterim sanayici düşük fiyat ister. Sürdürülebilir tarım için çok yüksek fiyat olmaması gerekir. Yüksek fiyatlarda devlete ve dış ticarete zarar verir. Kimsenin ekmeği ile oynamadan fiyat açıklanması gerekir.”

GEMİLER MARMARA'DA BEKLİYOR

Taban Gıda CEO'su Hasan Hacıhaliloğlu da, “60 gündür Marmara'da teftiş bekleyen gemimiz var. Bu şekilde devam etmesi fiyatların artmasına ve bu ürününün ekilmemesine neden olacak. Ya o fiyat düşecek ya bu navlun artacak. Hiçbir gemi tahıl koridorundaki Ukrayna limanlarına gitmek istemeyecek. 15 günde giden gemi de oldu 65 gün bekleyen de oldu. Son 3 aydır 50 günden önce geçen gemi sayısı çok azdır ve bu canımızı yakmaya başladı. Birçok ülke Rus buğdayını almak istemiyor bazı nedenlerle. Avrupalı finans kuruluşları Rus buğdayını finanse etmek istemiyor. Rus yetkililer finansman desteği verebileceklerini söylemişlerdi ama bir gelişme olmadı.”