Burak Doğangün'den anne babalara kitap: Geneleksel

Prof. Dr. Burak Doğangün, bebeklik, çocukluk ve ergenlik dönemine ilişkin tüm merak edilenleri Epsilon Yayınevi'nden çıkan "Geneleksel" isimli kitapta yanıtladı. Kitapta ekran bağımlılığı, akran zorbalığı, yeme bozuklukları, disleksi, otizm, çocuklara yönelik cinsel istismar suçları gibi konularda çözüm anahtarları yer aldı.

Ergenlik döneminde yaşanan sorun ve ruhsal sıkıntıların da tüm ayrıntılarıyla ele alındığı kitapta, çaresiz gibi görülen sorunlar karşısında neler yapılması gerektiği aktarılıyor.

MEKANİK UYARANLAR

Çocuk ve ergenlerde ortaya çıkabilen, depresyon, panik atak, stres ve takıntı gibi sorunlara karşı davranış, düşünce ve rahatlama tekniklerinin de anlatıldığı kitapta Prof. Dr. Doğangün'ün bazı önemli tespitleri şöyle:

"Çocuğunuzun, TV veya dijital cihazlarda gördüğü kareler teknik uyaranlardır. İnsani düzeyde uyaran dediğimiz şey ise karşılıklı jest ve mimikler, özetle beden dilimizdir. Bu dilin bütünü ile oluşan etkileşim önemlidir. Mekanik uyaranlar ise doğal süreci bozan, hormonlu yiyecekler gibidir. Duyguları bozar.

KAYGILI ANNELERİN ÇOCUKLARI

"Yeni doğan bebeklerde karşılaşılan en yaygın sorunlardan biri olan kolik hem ruhsal hem biyolojik zeminde ortaya çıkabiliyor. Klinik deneyimlerimize göre annenin kaygılı olma hâli, neden-sonuç ilişkisi değil, eşlik eden bir durum olarak ele alınmalı. Belki de kaygılı annelerin çocukları, genetik olarak kolik sorunu yaşamaya daha yatkınlar. Ancak kolik, çok büyük oranlarla dördüncü ayın sonuna doğru ortadan kalkıyor.

KURALLAR DOĞRU KONULMALI

"Çocuklar mutlu olmayı önce anne babadan öğrenirler. Çocuğun anne babayla bir konum farkı olduğunu bilmesi gerekir. Özgüvenli, sağlıklı, sosyal, ruhsal insani değerlerinin ve ahlaki gelişiminin iyi olabilmesi için, iç dünyasına yerleştirdiği ebeveyn sembolleri önemlidir. Eğer bir kural varsa neden o kuralın koyulduğu kararlı bir şekilde açıklanmalı ve yine kararlı bir biçimde uygulanmalıdır. Bu süreçte ebeveynlerden birinin koyduğu kuralı diğerinin delmesi de kararlılığı negatif yönde etkiler. Ayrıca uygulanamayacak kadar fazla ve gereksiz kurallar konulmamasına da dikkat edilmelidir."

OTİZM BELİRTİLERİ

Prof. Dr. Doğangün, kitapta otizm sorununa değinirken, hastalığın belirtilerini şöyle aktarıyor:

-İsmine yanıt vermiyorsa

-Parmakla gösterme yoksa

-İlgisini ya da eğlencesini paylaşmıyorsa

-Nesnelerle uzun süre tekrarlayan hareketler varsa

-Göz teması, uygun bakış göstermiyorsa

-Heyecanlı, sıcak, keyifli ifade göstermiyorsa

-Sesin vurgusunda, ritminde anormallik varsa

-Vücudun duruşunda ya da hareketlerinde tekrarlayıcılık varsa…

METAVERSE

Yazar gelirinin Cerrahpaşa Tıp Fakültesi öğrencilerine burs olarak verileceği ve Gazeteci Mert İnan ile nehir söyleşi şeklinde yayımlanan "Geneleksel" isimli kitapta, yapay zeka ve Metaverse'in çocukların ruhsallığına etkisini de ele alıyor.

"Metaverse platformunda ilerleyen dönemde mikro çipler üzerinden his ve duyulara etki eden sanal gerçeklikle de tanışacağız. Bu, insanların yaşamla olan duygusal bağını bile koparabilir, bağımlılık riskini artırabilir" diyen Prof. Dr. Doğangün, "Şu an bile ekran ve dijital bağımlılığı inanılmaz boyutta artmışken, Metaverse’nin gençleri ve çocukları gerçek dünyadan koparma riski bulunuyor. Bir çocuk için en tehlikelisi, bebeklik döneminden başlayan ekran maruziyeti ve sonrasındaki dijital bağımlılık evresidir. Bebeklerin ve çocukların biyolojik ve psikolojik olarak matür yani olgun bir yapı olmadığını akılda tutmak çok önemli. Daha olgunlaşmamış beyin ekrana maruz kaldıkça daha kırılgan oluyor" diyor.

4 YAŞA KADAR EKRANDAN UZAK TUTULMALI

Çocukların 4 yaşına kadar ekranlardan uzak tutulması gerektiğine de değinen Prof. Dr. Doğangün, kitapta yer alan bazı dikkat çeken uyarıları ise şöyle:

"Ekranla tanışma yaşının mümkün olduğu kadar ötelenmesini, çocukların dört yaşına kadar hiç ekran karşısında kalmamasını, sekiz yaşında sonra kontrollü internet kullanımı, on iki yaşından sonra da bireysel telefon öneriyoruz. Mümkünse çocuğunuza alacağınız telefon donanım açısından en üst model olmasın. Ekran veya dijitale bağımlılık tedavisi tıpkı madde bağımlılığı tedavisine benzer şekilde ilerliyor."

‘ÇOK OYNADIN DEMEKLE ÇÖZÜLMEZ’

"Tedavideki temel felsefe bağımlılık yapan nesne veya maddenin kenara çekilmesi, yerine alternatifinin konulması. 'Bırak evladım elinden telefonu. Çok izledin, çok oyun oynadın' demekle sorunu çözmeniz mümkün değil. Yapılacak en önemli aksiyon çocuğunuzu gerçekten ayağa kaldırabilmek, bedensel harekete yönlendirmek.”

TikTok'un yasak olduğu ülkeler! Hangi ülkelerde TikTok yasak?Hayatın İçinden

Kara para aklamayı önleme birimi kuruldu! TikTok: Müdahalede hızı karşılayamıyoruzGündem