20 Eylül 2024 Cuma
İstanbul 25°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Burkina’nın ‘Demirel’inden Fransa karşıtı darbe: Mali ve Rusya sevindi, Fransa yasta

Burkina Faso’da yaşanan askeri müdahale, komşu ülke Mali başta olmak üzere Afrika devletleri ve Rusya tarafından sevinçle karşılandı.

Burkina’nın ‘Demirel’inden Fransa karşıtı darbe: Mali ve Rusya sevindi, Fransa yasta
A+ A-
Doğan Duyar / Cezayir

Fransa, ABD, Avrupa Birliği (AB) ile Batı’nın “etkisinden kendini kurtaramayan” Batı Afrika Devletleri Ekonomik İşbirliği Örgütü (ECOWAS) ise üzgün.

MALİLİ BAKAN: SIRA DİĞERLERİNDE

Mali Yeniden Kuruluş Bakanı İbrahim İkassa Maiga, UWIDATA’nın düzenlediği konferansta, Burkina darbesi için, “olumlu” nitelemesinde bulunarak ekledi: “Sıra diğerlerinde”.

Burkina’da yönetime gelen darbecilerin ilk eylemi, ECOWAS’ın yaptırım kararlarını tanımayarak, Mali’yle kapalı olan sınırları açmak oldu. Fransa’nın ECOWAS üzerinden yürüttüğü Mali ambargosu karadan; Gine, Cezayir ve Moritanya’dan sonra Burkina Faso tarafından da delinmiş oldu.

TÜRKİYE HAVADAN AMBARGOYU DELDİ

Türkiye de Fransız Havayolları’nın uçuşlarını durdurma kararına aldırmayarak, tam tersine Mali başkenti Bamako’ya uçuşlarını artırarak ambargoyu havadan deldi.

Türk Havayolları (THY) 1990’lı yıllarda Batı baskısıyla Cezayir’e uçuşları 1998 yılına kadar durdurmuştu.

‘GÜVENLİĞİN GÜVENLİĞİ’ 1 NUMARALI ÖNCELİK

Türkiye’de ikinci sırada yer alan “güvenliğin güvenliği” Burkina’da birinci öncelik.

Bu önceliğin iki ayağı var;

1. Topyekün mücadele için milletin seferberliği. Özellikle “İNATA Felaketi”nden sonra Güçlü Ordu-Güçlü Millet.

2. Uluslararası düzlemde sorunun kaynağı olan Fransa’nın dışlanması, Rusya, Türkiye ve Çin’le iş birliği.

‘DEMİREL’ DÖNEMİNDE ÜLKE BÜTÜNLÜĞÜ VARDI

Darbenin, “Afrika’nın Pinochet”si, 1987-2011 yılları arasının Cumhurbaşkanı Blaise Compaore ve Compaore’nin askeri sağ kolu, 2015 darbesini yapıp sonra geri adım atan, o döneme kadar “ülkenin en güçlü adamı” diye nitelenen General Gilbert Diendere tarafından yapıldığı netlik kazandı.

Burkina’nın “Demirel”i Compaore’nin yönettiği dönemde yani 1987-2014 yılları arasında saflaşma, “ekonomi ve kalkınma” iken, 2014’den sonra ülkede “devlet bütünlüğü”nün parçalanma noktasına geldiğini, toprakların üçte birinin teröristlerce denetlendiğini, 1,3 milyon Burkinalının topraklarından göç ettirildiğini görüyoruz.

‘AFRİKA BAHARI’ YIKIMI

Sahel bölgesinde 1980’den sonra yaşananların bir bilançosunu çıkaracak olursak; Mali Başbakanı Choguel Kokalla Maiga’nın kendi ülkesinde 1991 yılında “çok partili sisteme geçiş”in “felaket ve yıkım getirdiği” saptaması tarihi önemdedir. Bu saptama Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in kendi coğrafyası için yaptığı “1989 yılı jeopolitik felaket” değerlendirmesiyle koşuttur.

‘SADDAM’LAŞTIRMA VE DİKTATÖR SUÇLAMALARI

Compaore’nin “Saddamlaştırılması ve diktatörleştirilmesi”nin Arap Baharı ve Libya’nın parçalanmasına koşut, Batı merkezlerince pompalandığını, “emperyalizm ve milli demokratik devrimler” döneminde olduğumuzun ayırdında olmayan “sol” çevrelerce de “safiyane” propagandasının yapıldığına tanık oluyoruz.

Keza, “Thomas Sankara” gibi “en Fransa karşıtı” şahsiyetten Fransız medyasından övgüyle söz edilmesinin ardında “engel haline gelen Compaore’nin şeytanlaştırılmasının yattığını gözlemliyoruz.

HAKLI SORU: ‘YAŞANANLAR YA CUMHURBAŞKANLARININ ADLARINDAN BAĞIMSIZSA?!’

Burkinalı bir aydının sorusu çok önemli: İsimler üzerinden tartışmak ne kadar doğru? Ya yaşananlar, uygulanan siyasetler liderlerin isimlerinden bağımsız bir zeminde belirleniyorsa?

Aydın soruyu doğru soruyor ama çözümü “anayasa ve yasalarda değişikliklere indirgeyerek” açıklamaya çalışıyor. Oysa, aynı kişi, farklı zamanda farklı politikalar izleyebiliyor.

FİLDİŞİ SAHİLİ’NİN ‘KOMÜNİST ZENGİN KÖYLÜSÜ’

En çarpıcı örnek:

1944 Brazzaville toplantısından bu yana “sömürgeciliğe karşı” mücadelenin Afrika’daki lideri Fildişi Sahili’nin kurucu Cumhurbaşkanı Félix Houphouët-Boigny’e (Upotist gelenek), “Komünist misiniz?” diye sorulduğunda, “Ben nasıl komünist olabilirim. Ben zengin köylüyüm. 1940’larda bize sadece Fransa Komünist Partisi sahip çıkıyordu. Biz de o günlerde komünist olduk.” demişti.

Aynı kişi, 1960’lı yıllarda Afrika’daki “Fransa’nın adamı” rolünü oynamıştı.

GİNE’NİN TARİHİ LİDERİNİN ‘DEĞİŞİMİ’

İkinci örnek Gine’den.

“Fransa Afrikası”nda ilk devlet bağımsızlığını kazanan Gine’nin kurucu lideri Ahmet Seku Ture, “marksist-leninist”ti. 60’ların başında ve ilerleyen yıllarda Fransa’nın pek çok istikrarsızlaştırma ve darbe hatta işgal girişimlerine direndi.

1978 yılına yani dünya çapında kurtuluş hareketlerinin zayıflamaya başladığı, Rusya ve Çin gibi geleneksel ortaklarının “değişime uğradığı” döneme gelindiğinde Ture, “Marksizmden vazgeçtiğini” açıkladı ve Fransa’yla yeniden ilişki kurdu.

COMPAORE, SANKARA’NIN SAĞ KOLUYDU

Bu örnekler çoğaltılabilir. Özetle, “dışarıda yağmur yağıyorsa ıslanırsınız.” Yağmur, emperyalizm gerçeği. Bugün ise hava güneşli, Asya Çağı’ndayız.

Burkina’da Compaore’nin iktidara geldiği 1987’ler sonrası, dünya çapında emperyalist saldırganlığın en yoğun yaşandığı yıllar. Koskoca Sovyetlerin gelen dalgaya direnemediği, dayanamadığı yıllar.

Compaore’nin Thomas Sankara’nın eski sağ kolu ve “Marksist-Leninist” olduğunu, 1987’de iktidara geldikten sonra 1996 yılına kadar “komünist partiler koalisyonu” adıyla faaliyet yürüttüğünün altını çiziyoruz.

BATI ‘MİLLİ UZLAŞMAYI’ İSTEMİYOR

Burkina’da 28 Ocak itibariyle;

Askeri müdahaleye karşı çıkan bulunmamaktadır.

Programda Burkinalılar mutabık: “Güvenliğin güvenliği” sağlanmalıdır.

Günün görevi, Batı merkezli “Sankara’nın öldürülmesi” üzerinden yürütülen kan davasına son verilerek, “milli uzlaşma”nın sağlanması. Fildişi Sahili’nde 2000’lı yılların “kanlıları” eski Cumhurbaşkanları El Hasan Vattara’yla Loren Bagbo’nun 2021 yılında Kovid-19’a rağmen birbirlerine sarılarak Batı kışkırtmalarını boşa çıkaran tarihi buluşması, Burkina’nın gündeminde.

Burkina’da ilericilik-gericilik, “milli birliği ve uzlaşmayı” savunmaktan geçiyor.

ABD AB BM burkina faso Fransa karşıtı darbe Batı Afrika Devletleri Ekonomik İşbirliği Örgütü ECOWAS Mali ve Rusya sevindi, Fransa yasta