‘Büyük Avrasya inşası Kuşak ve Yol ile örtüşmektedir’
Kuşak ve Yol Forumu’nun üçüncüsü bugün Pekin’de başlıyor. Putin, forum öncesi yaptığı açıklamada çok kutupluluğa girilen süreçte, Kuşak ve Yol Girişimi’nin dayatmalardan oluşmadığını tüm taraflar için kabul edilebilir çözümleri ürettiğini söyledi.
Dünyanın dört bir yanından 130 ülkeden Devlet Başkanları ve temsilciler bugün Çin’in başkenti Pekin’de bir araya geliyor. Aynı zamanda 30 uluslararası kuruluşun temsilcisi de forumda yer alacak. 3. Kuşak ve Yol Forumu, “Yüksek Kaliteli Kuşak ve Yol İşbirliği” teması altında “Ortak Kalkınma ve Refah için Birlikte” sloganıyla düzenleniyor. Pazar gününden itibaren Devlet Başkanları Pekin’e gelerek Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile görüşmelere başladı. Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ve Sri Lanka Devlet Başkanı Ranil Wickremesinghe, Şili Devlet Başkanı Gabriel Boric ve Macaristan Başbakanı Viktor Orban, forum öncesinde Çin’e geldi. Macaristan devlet haber ajansı MTI, Orban’ın pazar günü Çin lideri Xi Jinping ve Başbakan Li Qiang ile bir araya geldiğini bildirdi.
‘BİZ SADECE İŞBİRLİĞİ GÖRÜYORUZ’
Putin Çin resmi televizyonu CCTV’ye forum öncesi röportaj verdi. Rus lider KYG için “Evet, bazılarının bunu Çin Halk Cumhuriyeti’nin birilerini kontrol altına alma girişimi olarak görüyor. Fakat biz sadece bir işbirliği arzusu görüyoruz. Dolayısıyla Başkan Xi Jinping’in bu girişimini memnuniyetle karşılıyoruz, birlikte çalışıyoruz, hazırız ve birlikte çalışmaya devam edeceğiz.” ifadelerini kullandı. Putin, KYG’deki önerilen işbirliğinin Avrasya Ekonomik Birliği’nin geliştirilmesi ve “Büyük Avrasya”nın inşası konusundaki fikirlerle tamamıyla örtüştüğünü vurguladı.
Avrasya ülkelerinin Avrasya Ekonomik Birliği’yle birlikte çalışmanın bir sonucu olarak 24 milyar dolar yatırım aldığını belirten Rusya Devlet Başkanı, “Bunda yanlış olan ne var? Aynı zamanda her ülke, ikili ya da çok taraflı formatlar çerçevesinde, kendisi için neyin uygun ya da uygunsuz olduğunu kendisi seçer, kimse bir şey dayatmaz. Ama kalkınma için koşullar yaratır.” açıklamasını yaptı.
‘ÇOK KUTUPLULUK GERÇEKLİK ÜZERİNE KURULUYOR’
Çok kutuplulukla ilgili açıklamalar da yapan Putin, BRICS’in genişlemesinden bahsetti. Rus lider şu ifadeleri kullandı: “Bu genişleme sürecinin temelinde ne var? Bu süreç nesnel gerçekliğe dayanmaktadır. Çok kutuplu dünya gerçekler tarafından yaratılmaktadır… BRICS’e gelince, Johannesburg zirvesi sırasında G7 ve BRICS ekonomileri arasındaki oran, satın alma gücü paritesi açısından BRICS lehineydi.
BRICS’e altı üye daha katıldıktan sonra bu oran BRICS ülkeleri lehine daha da artmıştır. Bir kez daha tekrar ediyorum; bu, çok kutuplu bir dünyanın oluşumuna yönelik nesnel sürecin bir tezahürüdür. Bu da BRICS’e katılan herkesin çok kutuplu bir dünya oluşturma fikrini ve kavramını desteklediği anlamına gelmektedir. Hiç kimse bir egemenin arkasında olmak istemiyor, herkes eşit ilişkiler istiyor. Ve BRICS’e katılırlarsa, genişleme çerçevesinde ve böyle bir formatı, ülkeler arasındaki bu tür ilişkileri güçlendirme çerçevesinde, çabaları birleştirerek bu hedefe ulaşabileceğimizi görüyorlar.… Bu süreci hızlandırabiliriz, yavaşlatabiliriz ya da birileri yavaşlatmaya çalışabilir ve belki de çok kutuplu bir dünya inşa etme hızında bir miktar azalmaya neden olabilir. Ancak bunun yaratılması kaçınılmazdır. Başta Çin Halk Cumhuriyeti’nin artan potansiyeli olmak üzere pek çok ülkenin artan potansiyeli sayesinde çok kutuplu dünya oluşuyor. Asya’da Hindistan büyüyor, Endonezya ve diğer pek çok ülke büyüyor, Latin Amerika’da Brezilya büyüyor, Rusya ayağa kalkıyor ve güçleniyor.”
‘KURALA DAYALI DÜZEN’E ‘SÖMÜRGECİ YAKLAŞIM’ DEDİ
Çinli gazetecinin “kurala dayalı düzen” hakkında sorduğu soruya ise Putin’in yanıtı sömürgecilik üzerinden oldu. Rus lider şu şekilde konuştu: “Bu kuralları hiç gördünüz mü? Hayır, çünkü hiç kimse bunları yazmadı ve hiç kimse hiç kimseyle bunlar üzerinde anlaşmaya varmadı. Öyleyse hiç kimsenin görmediği kurallara dayalı düzenden nasıl bahsedebilirsiniz? Sağduyu açısından bakıldığında bu saçmalıktır. Ancak bu yaklaşımı destekleyenler için elverişlidir. Çünkü eğer kimse bu kuralları görmediyse, bundan bahsedenler bu kuralları duruma göre kendileri uyduruyor demektir. Bu sömürgeci bir yaklaşımdır.”
‘DÜNYANIN İLAN EDİLMEMİŞ EN ÖNEMLİ İTTİFAKI’
İngiliz Reuters haber ajansı forumu “Putin, Xi ile ‘sınırsız’ ortaklığı derinleştirmek için Çin’i ziyaret edecek” başlığıyla gördü. Harvard Üniversitesi profesörü ve Bill Clinton’ın eski savunma bakan yardımcılarından Graham Allison Reuters’a forumla ilgili verdiği demeçte “Xi son on yılda Putin’in Rusya’sı ile dünyadaki en önemli ilan edilmemiş ittifakı kurdu” dedi.
Allison, “ABD, hızla yükselen sistemik bir rakibin ve dünyanın en büyük nükleer cephaneliğine sahip rövanşist tek boyutlu bir süper gücün ABD’ye karşı sıkı bir ittifak içinde olduğu gerçeğiyle yüzleşmek zorunda kalacak.” ifadelerini kullandı. Carnegie Rusya Avrasya Merkezi Direktörü Alexander Gabuev de “Putin kesinlikle onur konuğu” diyerek askeri ve nükleer işbirliğinin görüşüleceğini belirtti.
UKRAYNA ÇİN’İN BARIŞ PLANINI GÖRMEZDEN GELİYOR
Putin, Rusya’nın Ukrayna’daki çatışmayı sona erdirme yolları konusundaki önerileri için Çin’e minnettar olduğunu, ancak Kiev hükümetinin herhangi bir yapıcı görüşmeyi reddetmeye devam ettiğini söyledi.
Rus lider, “Elbette Çinli dostlarımızın önerilerinin farkındayız... Bence bunlar oldukça gerçekçi, en azından barış anlaşmaları için temel oluşturabilirler. Ancak ne yazık ki karşı taraf herhangi bir müzakere yürütme konusunda isteksiz” ifadelerini kullandı.
