Çağın hastalığı şişmanlık (obezite)
Günümüzde obezite, genetiği değiştirilen besinler, stres ve hareket azlığı nedeniyle artan sıklıkta görülmektedir. Diyabet, koroner kalp hastalıkları, hipertansiyon, gut, karaciğer yağlanması, kanser gibi hastalıkların alt yapısını oluşturan şişmanlık oluşturmaktadır.
Çağın hastalığı olan şişmanlık 21. yüzyılın en büyük sağlık sorunlarından biridir. Çok fazla vücut yağının biriktiği ve bunun sağlık üzerinde olumsuz bir etkisi olabileceği bir durumdur. Bir kişinin vücut ağırlığı, olması gerekenden en az yüzde 20 daha yüksekse, şişman olarak kabul edilir.
Kalıtsal etkenler, bazı beyin tümörleri, beyinde salgılanan bazı madde ve hormonların düzeyindeki değişmeler, çevresel etkenler, yaşam tarzı, beslenme alışkanlıkları, bazı ruhsal bozukluklar, bazı fiziksel hastalıklar, kullanılan bazı ilaçlar, fiziksel aktivitenin azlığı, şişmanlığın oluşumunda belirgin etkisi olan nedenler olarak sayılabilir. Diğer taraftan aile içi durumlar, yaşıtların etkisi, bireyin maruz kaldığı sosyal etkenler, sosyal olarak yetersizlik, ailelerin beslenme konusundaki bilgi yetersizlikleri, sosyo-ekonomik düzeyde düşüklük ve bunları bağlı ortaya çıkan yaşam biçimi önemli diğer etkenler olarak dikkati çekmektedir.
Bu nedenler içinde son yıllarda belki de üzerine en çok konuşulması gereken noktanın beslenme tarzı ve bireyin sağlığı geliştirme yönünde sahip olduğu elverişsiz durumlar olduğunu vurgulamak gerekir. Bireyin düşük benlik değerine sahip olması, bedenini algılamadaki sorunlar, sürekli olarak değişkenlik gösteren kilo alma ve verme döngüsünün yarattığı ruhsal sonuçlar şişmanlığın oluşumunda diğer etkenler olarak göze çarpmaktadır.
ŞİŞMANLIĞIN TEDAVİSİ
Şişmanlığın tedavisinde en çok uygulanan yöntemler; diyet tedavisi, fiziksel aktivitelerin artırılması, ilaç tedavisi, cerrahi tedavi, akupunktur, hipnoz ve davranış terapisidir.
Şişmanlık tedavisi için birinci sırada en doğal ve olması gereken yöntem sağlıklı şişmanlık diyeti programları ile zayıflamaktır. Doğru bir diyet programı ile zayıflama kilo vermede en sık tercih edilen ve sağlıklı olan yöntemdir. Şişmanlık diyeti planlarının protein, karbonhidrat, yağ, vitamin ve mineral kaynaklarını yeteri kadar içermeleri hem vücut sağlığı için hem de vücuttaki fazla yağların yakımı için önemlidir. Yeterli besin ögelerinin tüketilmesi kalıcı kilo kaybı için önemli unsurdur. Vücut ağırlığının denetiminde davranış değişikliği tedavisi, fazla kilo kazanımına neden olan yemek yeme ve fiziksel aktivite ile ilgili olumsuz davranışları olumlu yönde değiştirmeyi veya azaltmayı, olumlu davranışları ise pekiştirerek yaşam biçimi haline gelmesini amaçlayan bir tedavi şeklidir.
Cerrahi tedavi, günümüzde çok yaygın bir şekilde tercih edilmeye başlamıştır. Bu yöntem şişmanlık tedavisi için çeşitli şişmanlık diyeti planları uygulandıktan ve sonuç alınamadıktan sonra son çare olarak tercih edilmelidir. Olumlu sonuçlarının olabileceği kadar yan etkilerinin de olabileceği ve organlarda çeşitli belirtilerin oluşabileceği unutulmamalıdır.
SOSYAL MEDYAYA DİKKAT
Sosyal medyanın kullanımının yaygınlaşmasının ve bilgiye kolay ulaşımın faydaları olduğu kadar zararları da olabilmektedir. Bu durumun en belirgin örneği zayıflama hapları ve zayıflama çayları adı altında satılan ürünlerin kullanımının artmasıdır. En doğru ve sağlıklı kilo verme yöntemi yanlış beslenme alışkanlıklarının değişmesidir ve uygun şişmanlık diyeti planlarının uygulanmasıdır. Bilinçsizce kullanılan çaylar ve ilaçlar başta böbrekler olmak üzere birçok organa zarar verebilir. Çarpıntı, kalp krizi, yüksek tansiyon gibi olumsuz sağlık sorunları görülebilir.
VKİ NEDİR?
VKİ: boy ve kilo bilgilerine dayanılarak yapılan bir ölçümdür (Kişinin vücut ağırlığı (kg), boy uzunluğu (m) şeklinde belirlenir ve vücut ağırlığı boy uzunluğunun karesine bölünerek ölçülür). Çok kullanılan bir ölçü birimi olmasına karşın, VKİ vücuttaki yağ oranını belirlemez. Bu nedenle yanlış sonuçlar da verebilir. Çok kaslı ve yağ oranı düşük birinin vücut kitle indeksi, sıradan birine göre daha yüksek çıkabilir. Vücut kitle indeksi sıradan insanlar için şişmanlık durumunu gösteren iyi bir ölçü yöntemi olarak kullanılabilir.
