‘Caretta Caretta Tuba’ 25 bin kilometre katetti
Muğla Dalyan'daki Deniz Kaplumbağası Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi (DEKAMER) görevlilerince uydu takip cihazı takılarak yaklaşık dört yıl önce mavi sulara bırakılan deniz kaplumbağası ‘Tuba’, 25 bin kilometre katederek veri göndermeye devam ediyor.
Denize 28 Ağustos 2019'da denize bırakılan ve Tuba adı verilen 25-30 yaşlarındaki caretta caretta, uydu takip cihazıyla Türkiye'den Adriyatik'e kadar izlenen ilk deniz kaplumbağası oldu. Göç, beslenme ve kış alanlarının belirlenmesi için takip edilen caretta caretta Tuba'nın, kumsala ya da başka yönlere nasıl yöneldiği, yerin manyetik alanından, akıntının yönünden nasıl etkilendiği de izleniyor. Dalyan İztuzu Plajı'ndan kumsala bırakıldıktan sonra iki ayını Marmaris açıklarında geçiren, daha sonra bir ay gibi bir sürede Yunanistan'a ulaşan Tuba, Malta, İtalya, Bosna-Hersek, Arnavutluk, Karadağ ve Hırvatistan kıyılarına uğrayarak halen Adriyatik'ten veri ulaştırmaya devam ediyor.
FAVORİ MEKANI ADRİYATİK
Uydu takip cihazıyla takip edilen deniz kaplumbağalarının hareketleri, DEKAMER'in internet sitesinden izlenebiliyor. DEKAMER Bilimsel Koordinatörü Doğan Sözbilen, her gün sisteme girip "Bugün yeni veriler geldi mi?" diye merakla takip ettiklerini belirtti ve şöyle konuştu:
"Çok verimli bir izleme dönemi yaşadık. Tuba, Adriyatik Denizi'ne gittikten sonra oradan çok fazla inmedi. Kış dönemlerinde İtalya'nın güneyine kadar iniyor ama yaz dönemlerinde tekrar çok da kıyıya yaklaşmadan Adriyatik'e gidiyor. Çok uzun bir süre açıkta kalarak ilginç bir davranış gösterdi."
Sözbilen 2-3 senede bir deniz kaplumbağalarının geri geldiğini varsaydıklarını belirtti ve "Demek ki deniz kaplumbağaları dört, beş yıl yuva yapmadan geçirebiliyorlar. Bu da bizler için çok önemli bir bilgi oldu.” dedi. Dalyan'dan Antalya'ya hatta Mersin'e kadar birçok alandan deniz kaplumbağalarını mavi sulara bırakarak izleme yaptıklarını, şu anda yedi kaplumbağayı düzenli olarak izlediklerini anlatan Sözbilen, şöyle sürdürdü:
YUVALARI TÜRKİYE
"Çoğu kaplumbağanın kışı geçirmek için Afrika kıyılarına gittiğini düşünüyorduk ama gördük ki bizim Türkiye kıyılarında kışı geçiren çok fazla kaplumbağamız da var. Bu şu demek, aslında Türkiye deniz kaplumbağalarının sadece bir yuvalama kumsalı değil, aynı zamanda kış döneminde beslendiği, üreyebilecek hale geldiği yer."
Elde edilen verilerden Türkiye'de son üç, dört yıl içinde hiç düşünmedikleri alanların deniz kaplumbağaları için çok önemli olduğunu belirlediklerini anlatan Sözbilen, iklim değişikliğinin de bunda etkili olduğunu ifade etti.