Yok sayılan çiftçi planlama dersi verdi

Birlik Başkanı Mustafa Doğru, “Planlı üretimin ülke ihtiyaçları ve yaratacağı katma değer hesabı ile üretim ve su imkanlarımızın en iyi şekilde kullanılarak yapılması, tüm çiftçilerimizin yetiştirdiği ürünlerden para kazanarak, üretimin sürekliliği hepimizin ortak arzusudur. Çıkarılan kanuna ilişkin yönetmelik taslağı çiftçilerimizin de görüşü alınarak tartışıldı, çekince ve önerileri rapor haline getirdik.” dedi.

Raporda, planlı üretimin yasak ve kısıtlamalarla değil çiftçilerin erken açıklanacak teşvik ve desteklerle yönlendirilerek ekim desenin belirleneceği bir üretim modeli olması gerektiği ifade edildi.

10 maddelik rapor şöyle:

1- Planlı Üretim, yasak ve kısıtlamalarla değil, çiftçilerin erken açıklanacak teşvik ve desteklerle yönlendirilerek ekim desenin belirleneceği, doğru ve zamanında dış ticaret politikası uygulamalarıyla daha dengeli bir üretim modeli olacağı inancındayız.

2- Planlı üretime geçiş öncesi uydu yardımı ve sahada ilgili ilçe müdürlüğü elemanlarınca tam ve güvenilir bir tarım sayımı yapılmalı, tüm ekili ve dikili alanlar ile hayvan varlığı envanterimiz çıkarılmalıdır. Dikili ürün gruplarında verimlilik, hasat zamanı, bölgeye uyum ve üretim yoğunluğu da dikkate alınacağından cins bazında sayımın da yapılması gerekmektedir.

3- Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu’nda kamunun yanı sıra daimi oy hakkı olan üye olarak çiftçi, tarımsal ürün ihracatçısı ve akademiden de temsilciler olmalıdır.

4- Çok yıllık ürün gruplarında verimlilik, hastalığa karşı duyarlılık ve pazar talepleri doğrultusunda ürün grubu ve cins değişikliği planlama dışında tutulmalı ve kurul kararı olmadan değişikliğe müsaade edilmelidir.

KISITLAMA EKONOMİK KAYIPLARA NEDEN OLUR

5- Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı tarımsal yeterlilik oranları yüzde 150’nin üzerinde olan ürünlerde Kurul’un aksi kararı olmazsa dikimine yasak getirmek, ihracatı olan ve ülkemize döviz getiren ancak yeterlilik oranı yüzde 150’nin üzerinde olan fındık, incir, üzüm, kayısı, narenciye, elma ile olası ekilebilecek ve benzeri ürünlerin kısıtlanması; istihdam, katma değer ve dış pazar gibi ekonomik kayıplara neden olacaktır. Bu nedenle ihracata yönelik, katma değeri yüksek ürünlere kısıtlama getirilmemelidir.

6- İl ve ilçe müdürlüklerinin ekim ve dikim müsaadesi vermesindeki öncelik kriterleri yetersizdir. Bu kriterlerin hepsini sağlayan çiftçiler arasındaki seçim neye göre ve nasıl yapılacaktır? Bu üreticilerin belirlenmesinde kayırma ve şaibe iddialarıyla çiftçi ile yetkili kamu kurumları karşı karşıya gelebilecektir.

7- Ekonomik sebepler ve geçmişten birikmiş borçları nedeniyle risk alarak farklı tek yıllık ürün ekmek isteyen çiftçimize sadece üretim yaptığı yılın desteklemelerinden muaf kalarak seçim yapma şansı verilmelidir. Aksi takdirde bu durum, ekonomik sıkıntı içindeki birçok çiftçimizin üretimden kopmasına neden olabilecektir.

8- Ziraat Bankası tarafından kullandırılan sübvansiyonlu tarımsal işletme kredileri, sermayeye karışmış durumda olan işletmeler için kredi baremi düşük olan ürünlerin ekimine yönlendirilmesi düşük kredi limiti ile üretime başlanmasına neden olacak ve çiftçinin özel bankalara yüksek faizle borçlanmasını arttıracaktır.

PİLOT UYGULAMA

9- Çukurova gibi eğimi yüzde 6’nın altında olan ve çok yıllık meyve yetiştiriciliği için iklim, toprak ve su gibi ekolojik şartları uygun olan ve ihraç edilerek döviz ve istihdam yaratan ürünlere yasak getirerek, sadece yüzde 6 eğim ve üzeri yerlerde çok yıllık meyveciliğe izin verileceğini bildiren madde kaldırılmalıdır.

10- Planlı üretim; öncelikle alternatifli ürünlerin yetiştiği, sulama imkanlarının olduğu birkaç farklı ilçede pilot olarak uygulandıktan sonra alınacak sonuçlara göre ülke çapında uygulamaya geçilmelidir.

BAKANLIK GÖRÜŞ İSTEMİŞTİ

Taslağa göre üretim planlaması için 16 üyeli “Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu” oluşturulacak. Bir bakan yardımcısı başkanlığındaki kurulda 12 genel müdür ve 3 başkan görev yapacak. Hangi ürünün ne kadar üretileceğine, üretim planlamasına bu kurul karar verecek.

Taslakta Bitkisel üretim, hayvancılık, su ürünleri konusunda planlamanın nasıl yapılacağı ve öncelikler yer alıyor. Taslağa göre, çiftçiler üretim izni için Tarım İl/ilçe müdürlüklerine başvuracak. Meyve üretiminde eğimi yüzde 6’nın altında olan arazilerde yeni meyve bahçesi tesisine izin verilmeyecek. Tarımsal yeterlilik oranları yüzde 150’nin üzerinde olan ürünlerde Kurul’un aksi kararı olmazsa dikimine yasak getirilecek. İzinsiz üretim yapanlara ceza kesilecek. Bakanlık, sektör paydaşlarına taslağı göndererek görüş bildirmelerini istemişti.