Cin Ali Vakfı’na Nafi Atuf Kansu ödülü: Cumhuriyet değerlerini yaşatıyorlar
Eğitim alanında saygın bir ödül olan Nafi Atuf Kansu EğitBilim Araştırma Ödülü sahiplerini buldu. Bu yıl en iyi kitap dalındaki ödüle Cin Ali Eğitim ve Kültür Vakfı Yayınları’ndan çıkan ‘Ankara’nın Köklü Eğitim Kurumları’ layık görüldü
Gözen Esmer
Editor
Cumhuriyet’in kurucu kadrosunda yer alan, Türk eğitim sistemine yaptığı katkılarla bilinen eğitimci, siyasetçi ve yazar Nafi Atuf Kansu EğitBilim Araştırma Ödülü sahiplerini buldu.
Kansu adına torunları tarafından konulmuş olan Eğitbilim Araştırma Ödülleri 2014 yılından beri veriliyor. Ödülün amacı resmî internet sitesinde şöyle ifade ediliyor:
“Nafi Atuf Kansu’nun ailesi tarafından her yıl bir kez verilmek koşuluyla; ölümünün 65. yılında Nafi Atuf Kansu’nun düşünsel kalıtına sahip çıkarak, adını, yaşamı boyunca kendisine ilke edindiği değerlerini toplum içinde yaşatmak; eğitim ve kültür alanlarında, ülkemizin yetiştirdiği ve ülkemizin gelişimine katkıda bulunan örnek ve özgün araştırmacıların ve kurumların başarılarını özendirmek; bilimsel araştırmalara destek olmak, eğitbilim alanlarındaki araştırma ve uygulama çalışmalarını yürütenlerin yetkinliklerini belgeleyerek çalışmalarına güç katmak amacıyla, “Nafi Atuf Kansu, Eğitbilim Araştırmaları Ödülü” verilmektedir.”
Bu sene düzenlenen ödülün seçici kurulunda Prof. Dr. Sedat Sever, Prof. Dr. Ali Ekber Şahin, Prof. Dr. Firdevs Gümüşoğlu, Prof. Dr. Berna Aslan, Prof. Dr. Ümüt Akagündüz ve Doç. Dr. Ilgın Gökler Danışman yer aldı.
Nafi Atuf Kansu Eğitbilim Araştırma Ödülleri Seçici Kurulu, kitap dalında Cin Ali Eğitim ve Kültür Vakfı Yayınları'ndan çıkmış olan "Ankara'nın Köklü Eğitim Kurumları" adlı çalışmayı ödüle layık buldu.
Tez dalında ise "Yükseköğretimde Öğrenen Merkezli Eğitimin Yapılandırılmasında Bir Model Önerisi" başlıklı tezi ile Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi'nden Metin Kartal'a; makale dalında da "Sınıf Öğretmenliğinde Farklı Uzmanlaşa Modellerinin Öğrencilere Yansımaları: Dört Yıllık Boylamsal Çalışma" adlı tezi ile Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nden Prof. Dr. Nilay T. Bümen ile Dr. Yasin Ay'a ödül verildi.
CUMHURİYET’İN YAPI TAŞI: ‘ANKARA'NIN KÖKLÜ EĞİTİM KURUMLARI’
Seçici kuruldan kararlar oy birliği ile çıktı. Ödüller kazananlara kasım ayında yapılacak bir törenle sunulacak.
Cin Ali Eğitim ve Kültür Vakfı, 2017-2019 yılları arasında Cin Ali Müzesi’nde Ankara’nın Köklü Eğitim Kurumları adıyla bir seminer dizisi düzenledi. Daha sonra kitap haline getirilen seminer dizisinin esas amacı ise Cumhuriyet’in eğitim politikasını daha iyi anlamak ve bu okulların başkentimizin kültür tarihindeki yerini saptamaktı.
Seminerler çoğunlukla bahsi geçen okulların ya mezunu ya da o okullarda eğiticilik yapanların katılımıyla düzenlendi. Daha sonra bu seminerlere sadık kalınarak “Ankara’nın Köklü Eğitim Kurumları” yayınlandı. 18 Ocak 2024’te tanıtımı yapılan kitapta, kültür ve sanattan teknoloji ve tarıma kadar geniş bir alanda Cumhuriyet’in erken dönemindeki planlı bir eğitim politikası ele alınıyor.
Kitap, TED Ankara Koleji Vakfı’nın desteğiyle basıldı. Geniş kapsamlı yönüyle kitap, genel anlamda Cumhuriyet tarihini özel anlamda da Cumhuriyet’in eğitim tarihini, tecrübelere de dayanarak ayrıntılı biçimde ele alıyor.
Ankara’nın önemli üniversite, lise ve enstitülerin yer aldığı okullar kitaptaki sırasıyla şöyle: Taş Mektep (Ankara Atatürk Lisesi), Ankara Lisesi, Ankara Devlet Konservatuvarı, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Gazi Eğitim Enstitüsü, Türk Eğitim Derneği Ankara Koleji, İsmet Paşa Kız Enstitüsü, Ankara Gazi Lisesi, Yüksek Ziraat Enstitüsü, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Hasanoğlan Köy Enstitüsü, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, Ankara Körler Okulu, Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve Ankara Fen Lisesi.
Kitabın sonunda “Ankara’nın Köklü Eğitim Kurumlarına Mimarca Bir Bakış” başlığıyla okul binalarının yorumlandığı bir bölüm de bulunuyor.
CUMHURİYET’E ADANAN BİR ÖMÜR: NAFİ ATUF KANSU
Eğitimci, yazar ve siyasetçi Nafi Atuf Kansu, 1890 yılında babası Doktor Aziz Emin Paşa’nın vazifesi nedeniyle bulunduğu Mekke’de doğdu. İlk ve ortaöğrenimini Edirne’de tamamlayan Kansu, Edirne Mülki İdadisinden 1906 yılında mezun oldu. Aynı yıl giriş sınavını kazanarak İstanbul’da Mülkiye Mektebi (Siyasal Bilgiler Fakültesi)’ne kaydoldu ve Mülkiye’yi 1910 yılında pekiyi derece ile bitirdi.
Nafi Bey daha sonra Edirne’ye Maiyet Memuru olarak tayin edildi. Edirne Nimet-i Hürriyet Mektebinde (İttihat Terakki Mektebi) müdürlük ve öğretmenlik görevine de devam eden Nafi Bey fikir adamı olarak eğitim alanında gelişimi ve yenileşmeyi savundu. Bu fikirlerini açıkladığı yayınlar çıkardı.
Eğitim akımları ve düşüncelerine ilk yer veren önemli dergilerden biri olan Say ve Tetebbü (Emek ve Araştırma) adlı dergi Nafi Atuf Bey ile Mehmet Vehbi Bey tarafından Edirne’de yayınlanmaya başlanmıştır.
Kansu, Kurtuluş Savaşı’nın başlamasıyla 1921 yılında Millî Mücadeleye katılmak üzere Ankara’ya geldi. Ankara’da Hakimiyet-i Milliye Gazetesi Yazı İşleri Müdürlüğü görevini üstlendi. Genelde mücadelenin eğitim cephesinde yoğunlaşan Nafi Atuf Kansu, görevlerine Ankara Atatürk Lisesi ve Kayseri Lisesi Müdürlüğü, Orta Öğretim Genel Müdürlüğü ve 1924’ten itibaren üstlendiği Maarif Vekaleti (Millî Eğitim Bakanlığı) Müsteşarlığı ile devam etti.
1924 ve 1927 yılları arasında ifa ettiği Maarif Müsteşarlığı, Cumhuriyet tarihinin ilk Eğitim Müsteşarlığı olarak önem arz etmektedir.
1927 seçimleri ile Maarif Vekaleti Müsteşarlığı’ndan siyasete geçen Kansu, TBMM’nin 8. Dönemi dahil olmak üzere vefatına kadar aralıksız 22 yıl boyunca bu görevini sürdürdü.
TBMM tarafından Nafi Atuf Kansu’ya 1927 yılında “Mücadele-i Milliye'de asari hamaset ve fedakarisinden” dolayı İstiklal Madalyası verilmiştir.
1928 yılında Atatürk tavsiyeleri ve himayelerinde kurulan Türk Maarif Cemiyeti’nin (Türk Eğitim Derneği) bizzat kuruluşunda çalışan Kansu, 1928’den 1935 yılına kadar 2 dönem bu derneğin Başkanlığını da yapmıştır. Nafi Atuf Kansu, 28 Ekim 1949 tarihinde, 59 yaşında iken Ankara’da vefat etmiştir.
1938’den 1947 yılına kadar Parti Yönetim Kurulu Üyesi ve 1944-1947 yılları arasında CHP Genel Sekreterliği Yardımcılığı ve Genel Sekreterlik görevlerinde de bulunan Kansu, bir öğretmen olarak ise Türk Eğitim alanına şu eserleri bırakmıştır:
-Yeni Mektepde- Edmond Demolins'den (1912)
-Vatanım Coğrafyası (1914)
-Frobel (1914)
-Fenn-i Terbiye Tarihi (1916)
-Tolstoy-İptidai Muallimi (1919)
-Pedagoji tarihi (1929)
-Türkiye Maarif Tarihi Hakkında Bir Deneme-2 Cilt (1931-1932)
-Türklerin Terbiyeye Hizmetleri (1932)
-İlk Kültür İzleri ve Nakil Vasıtaları (1933)
BİR CUMHURİYET PROJESİ: CİN ALİ EĞİTİM VE KÜLTÜR VAKFI
2016 yılında, Cin Ali karakterinin yaratıcısı Rasim Kaygusuz ve eşi Remziye Kaygusuz’un anılarını yaşatmak, Cin Ali kitaplarını devam ettirmek için kurulan Cin Ali Eğitim ve Kültür Vakfı, Cumhuriyet değerlerini yaşatmayı amaçlıyor.
Vakıf; Türk milletinin kültürel, bilimsel ve sosyal gelişmesine hizmet etmek; daha yüksek, verimli ve etkin düzeyde eğitim hizmetlerinin yerine getirilmesine katkıda bulunmayı hedefliyor. Ankara Çankaya’da Bülten Sokak’ta bulunan Cin Ali Vakfı’nın içerisinde kütüphane ve bir müze de bulunuyor.
Ayrıca filli bahçe ve bir satış mağazası da yer alıyor.
Vakfın yönetim kurulu başkanlığını Nevin Apaydın üstlenirken, yönetim kurulu üyeliklerinde Dr. Nesrin Kalaycıoğlu ve Nuri Emre Apaydın bulunuyor.
Cin Ali Vakfı’nın Bilim ve Danışma Kurulu’nda yer alan isimler ise şöyle:
BİLİM KURULU
Prof. Dr. Gonca Gökalp Alpaslan
Dr. Niyazi Altunya
Prof. Dr. Türev Berki
Prof. Dr. Remzi Demir
Prof. Dr. F. Dilek Gözütok
Doç. Dr. Çiğdem Gençler Güray
Prof. Dr. Ayşe Çakır İlhan
Prof. Dr. Sedat Sever
Prof. Dr. Filiz Yenişehirlioğlu
Prof. Dr. Bülent Yılmaz
DANIŞMA KURULU
Pınar Ekinci
Muzaffer Evci
Bülent Önder
Turan Tanyer
