Çin’in Köy Kalkınma Projeleri-1

Çin yayın organı China Daily ve Jiangsu eyaleti, 20-26 Eylül tarihleri arasında yabancı gazetecilere Jiangsu’nun kalkınma projelerini gösteren bir gezi organize etti. 8 ülkeden 10 gazetecinin katıldığı gezide ben de Türkiye’den Aydınlık gazetesi adına yer aldım. Normalde her sene farklı ülkelerden gazetecilerin katılımı ile düzenlenen bu geziye bu sene pandemi sebebiyle Çin’de bulunan yabancı gazeteciler katıldı. Tüm dünya Kovid-19 salgınının ikinci dalgasını konuşurken, biz 6 günlük gezide, Nanjing, Wuxi ve Suzhou şehirlerindeki kalkınma projelerini yakından inceleme fırsatı bulduk. Gezi boyunca edindiğim gözlemleri bu yazıda sizlerle paylaşacağım.

ESKİ BAŞKENT NANJİNG

Jiangsu Çin’in en gelişmiş sanayine sahip bölgelerinden birisi. Çin ekonomisine yılda 10 trilyon yuan (1.4 trilyon dolar) katkı sağlayan ve kişi başı geliri 123 bin 600 yuan (18500 dolar) olan bu eyalet Çin tarihinde çok önemli bir yere sahip. Eyaletin içinde Nanjiing, Suzhou ve Wuxi gibi önemli şehirler bulunmaktadır. Jiangsu eyaletinin toplam nüfusu 80 milyonu geçmektedir ve eyaletin başkenti 1911 devriminden 1949 devrimine kadar Çin’e başkentlik yapmış olan Nanjing’tir (Nan 南Güney, jing 京 başkent).

Eyaletin başkenti Nanjing’in ekonomik ve sanayi gelişmişliğinin yanında 2500 yıllık tarihe sahip olması şehri önemli kılıyor. Şehirde çok belirgin şekilde sanayi, gelişmiş otomotiv, giyim gibi sektörler ön plana çıkarken, biz bilinmeyen yönlerini de keşfettik. Bu yönlerden biri de Nanjing’in yüzde 45’inin yeşilliklerle dolu olması. Çin sanayide önemli kalkınma hamleleri yaptığı gibi köylerde de yatırımlar yaparak köylülerin kalkınmasını sağlıyor. Jiangsu eyaletinde yaptığım gezi sırasında köy kalkınma projelerini görme fırsatını yakaladım.

HUANGLONGXİAN ÇAY KÜLTÜR KÖYÜ

Jiangsu eyaleti yerel hükümeti bu bölgede kültür turizmini geliştirerek köylerde kalkınmayı sağlayacak yatırımlar gerçekleştirmiş. İlk olarak Huanglongxian Çay Kültür Köyü’nü ziyaret ettim. Huanglongxian Çay Kültür Köyü’nde etrafı bambu ormanları ve dağlarla çevrili tam bir doğal ortamla ve tertemiz bir havayla karşılaştım. Ziyaretçiler için hafta sonları ve tatil günlerinde şehrin gürültüsünden kaçarak kafa dinleyebilecekleri bir nokta geliştirilmiş. Nanjing şehir merkezine arabayla sadece 30 dakikalık mesafede olan bu köye insanlar bu doğal ortamı görmek için geliyor.

Köyde 132 kişi yaşıyor ve mevcut 52 hane var. Yerel yönetim sadece köyde ve çevre köylerde yaşayanların burada çalışmasını sağlıyor. Bu sayede şehirlerdeki iş imkanları gibi köylerde de iş imkanları yaratarak köy ile şehir arasındaki farklar kapatılmaya çalışılıyor. Köylülerin aslına uygun restore edilen evleri market, restoran ve otel haline getirilmiş. Köylüler bu sayede yerel ürünlerini, çaylarını, hediyeliklerini satarak geçimlerini sağlıyorlar. Köylülerin en önemli satış ürünü elbette ki bahçelerinde hasat ettikleri çay. Çin kültüründe önemli bir yer kaplayan çayın burada satışı da köylülere önemli bir kazanç sağlıyor.

Bu köy için ikinci önemli gelişme ise, köylülerin üniversitede okuyan çocukları burada tatillerde çalışabildikleri gibi, hayallerini de gerçekleştirebiliyorlar. Örneğin, gençler bir yıl devlet destekli çalışıyorlar ve eğer devam etmek isterlerse kendi işletmesi olarak orayı işletebiliyorlar. Gençler genellikle otelleri, çay evlerini veya hediyelik seramik eşya yapımı gibi alanları tercih ediyorlar.

KÖYLERİ YENİDEN CAZİBE MERKEZİ YAPMAK

Çin Komünist Partisi (ÇKP) yetkilileri aslında şehirdeki iş imkanlarının çoğalmasıyla geçmişte bir çok köylünün şehre göçtüğünü belirtiyor. Şu anda ÇKP, Köy Kalkınma Projeleriyle köyleri tekrar cazibe merkezi haline getirmeyi amaçlıyor.

Köylülerin yıllık ortalama kazançlarının 18 bin yuan (2630$) ile 80 bin yuan (11400$) arasında olduğunu öğrendik. Bu Çin’de, köylerde kalkınma ve iş olanakları yaratılmasına dair ilk gördüğüm proje değil. Bir yıl önce Şanghay Zhongming adasında yaptığım ziyarette de benzer köy kalkınma projesini görmüştüm. Bu tarz projeler Çin’in değişik bölgelerinde mevcut.

DÖNGÜSEL TARIM DONGLİN KÖYÜ

İkinci olarak Suzhou şehrinde döngüsel tarımın yapıldığı Donglin köyünü ziyaret ettik. 2015 yılında yatırım yapılmış bu köyde organik ve modern üretim yapılıyor. Köyü önemli kılan faktör burada döngüsel tarım endüstri zincirinin uygulanıyor olması. Döngüsel tarım derken özetle, tarlada üretilen buğdayın samanından ağıldaki koyuna yem, koyunun gübresinin tarlaya gübre ve enerjide biogaz olarak kullanılmasını sağlayan bir döngüden bahsediyoruz.

Köyde meyve, pirinç, buğday tarımının yanında küçük baş hayvancılığı da yapılıyor. Köyde yıllık yaklaşık 5 bin ton pirinç üretimi olduğunu ve 14 ağılda 5 bin küçük baş hayvan bulunduğunu belirtiyorlar. Üretilen buğdayların samanları hayvanlara yem olarak kullanılıyor. Ayrıca üretimin yanında, köylüler için modern yaşam alanı oluşturulmuş. 2008 yılında inşa edilen apartmanlarda burada yaşayan ve çalışan köylüler yaşıyor. Köyün Suzhou merkezine 7 kilometre uzaklıkta olmasından dolayı genelde köyde yaşlıların kaldığını, gençlerin merkezde yaşadığını belirtiyorlar. Köyün ÇKP sorumlusu Cheng Yaoming burada köylülerin sağlık sigortalarının karşılandığını, kadınların 50 yaşında erkeklerin 60 yaşında emekli olduğunu, yıllık her köylünün 120 kilo pirinç hakkı olduğunu komün ve kolektif olarak çalıştıklarını söyledi.

SHUSHAN KÖYÜ

Üçüncü olarak Taicang’da köy turizmini geliştirmek için teşvik edilmiş bir ekolojik köyü ziyaret ettik. Çevresi yeşil tepelerle, çay tarlalarıyla ve meyve bahçeleriyle çevrili Shushan köy sitesinde 10 adet doğal köy bulunuyor. Buranın mükemmel doğasını kullanan yerel yönetim, köylülerin köy turizmini geliştirmesi doğrultusunda evlerin ve çevrenin yenilenmesi için teşvikler uygulamış ve 30 ev modern restorana çevrilmiş.

Ayrıca köylülere ve çevrede yaşayanlara eğitim merkezlerinde güzellik makyaj kursları, elektrik kursları, yemek kursları, Batı tarzı pastacılık gibi kurslar verilerek köylülerin kendilerini geliştirmesi sağlanmış.

HONGSHAN AKILLI TARLA

Gezdiğim her şehirde üç şey öne çıkıyor. Gelişmiş sanayi, yüksek teknoloji yatırımları, tarım yatırımları ve köy ve kültür turizm bölgeleri her şehrin gelişiminde rol oynuyor. Hongshan’daki pirinç tarlası da köy turizmine kazandırmak için yapılmış bir yatırım. Pirinç tarlalarında üzerinde şekiller ve Çince karakterler yazılmış farklı şekillerle 4 çeşit renkte pirinç elde etmek için çalışmalar yapılmış. Hem pirinç tarımı yapılıyor hem de köy turizmi için bir caize merkezi haline getirilmiş, güzel bir yatırım.