‘Çin, Rusya’nın olmadığı masayı boykot edecek’

Politico'nun pazartesi günü konuyla ilgili bilgi sahibi yetkililere dayandırdığı haberine göre Çin, Moskova'nın da masada yer almaması halinde Rusya-Ukrayna ihtilafına ilişkin uluslararası barış görüşmelerini boykot edecek. Çin devam eden çatışma için Rusya'yı suçlamayı reddetti ve çatışmanın ancak diplomatik yollarla durdurulabileceğini vurguladı. Pekin, 2023 yılında barış anlaşmasına yönelik 12 maddelik bir yol haritası açıklayarak her iki tarafı da gerilimi düşürmeye çağırdı. Kiev o zamandan beri bu öneriyi reddetti.

SON ZİYARETLERİNDE BUNU BELİRTTİ

Haber kaynağına göre Pekin’in bu mesajı, Çin'in Avrasya elçisi Li Hui'nin bu ay başındaki Avrupa turu sırasında "güçlendirildi". South China Morning Post bu ay Li'nin AB yetkililerine olası bir barış zirvesinin "Rusların boğazından aşağı itilen bir plan üreten bir konferansa" dönüşmemesi gerektiğini söylediğini bildirdi. Li, 7 Mart'ta Kiev'deyken Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'nin özel kalem müdürü Andrey Yermak ile bir araya geldi. Ukrayna konusu muhtemelen Almanya Başbakanı Olaf Scholz'un önümüzdeki ay Çin'e yapacağı ziyaret sırasında ele alınacak. Politico'ya göre Çin Devlet Başkanı Xi Jinping daha sonra mayıs ayı başında Paris'e giderek Fransız mevkidaşı Emmanuel Macron ile görüşecek.

ESKİ MOSKOVA BÜYÜKELÇİSİ

Daha önce Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşa diplomatik çözüm vizyonunu sunmuş ve konuyu ele almak üzere özel bir temsilci olarak atanan Li Hui, Çin’in eski Moskova Büyükelçisi Li Hui atanmasının ardından Çin girişimini görüşmek üzere Rusya, Ukrayna ve AB'yi ziyaret etti. Ukrayna'nın zaten kendi Barış Formülü olduğu için Kiev Pekin'in diplomatik çabalarını takdir etmedi. Bundan sonra Çin, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı açtığı savaş konusunu uzun bir süre unuttu. Çin'in özel elçisi Li Hui'nin Ukrayna, Polonya, Almanya, Fransa ve Rusya'yı ziyaret edeceği daha önce bildirilmişti. Turu 2 Mart tarihinde başladı.

‘AMAÇ ZAMAN KAZANMAK’

Ukrayna, barışın ancak Zelenskiy'nin Rus güçlerinin "yasadışı olarak işgal edilmiş" topraklardan çekilmesini de içeren şartlarıyla müzakere edilebileceğinde ısrar ediyor. Moskova ise bu talepleri reddederek Kırım'ı ve referandumlar sonucunda Rusya'ya katılan diğer dört eski Ukrayna bölgesini teslim etmeyeceğini vurguluyor. Moskova ve Kiev arasındaki müzakereler 2022 baharında fiilen çöktü ve her iki taraf da birbirini gerçekçi olmayan taleplerde bulunmakla suçladı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin daha sonra Ukraynalı müzakerecilerin başlangıçta Moskova'nın bazı şartlarını kabul ettiklerini, ancak daha sonra aniden anlaşmadan vazgeçtiklerini söyledi. Kiev'in baş müzakerecisi David Arakhamia, Kasım 2023'te ekibinin ana hedefinin Ukrayna ordusuna "zaman kazandırmak" olduğunu açıkladı. İsviçre bu yıl içinde büyük bir barış zirvesine ev sahipliği yapmayı teklif etti. Ancak henüz kesin bir tarih belirlenmedi ve potansiyel katılımcıların listesi de açıklanmadı.