Çin’den AB’ye: Bağımsız tutum Avrupa’nın çıkarına

Toplantıda Çin tarafını Devlet Başkanı Xi Jinping ve Çin Başbakanı Li Keqiang; Avrupa Birliği Tarafını ise AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB Konseyi Başkanı Charles Michel ve AB’nin Dış Politika Şefi Josep Borell temsil etti.
Sanal zirve iki bölüme ayrıldı ve Çin Başbakanı Li Keqiang, Avrupa’nın üç lideriyle daha çok ticaret sorunları, iklim değişikliği işbirliği ve insan hakları endişeleriyle ilgili konuştu. Yaklaşık iki saat süren bu bölümde gündem başlıklarından birisi Litvanya’ydı. Baltık ülkesinin Tayvan için ayrı bir büyükelçilik kurulmasından sonra Çin, “belge eksikliği” gerekçesiyle Litvanya’dan et, süt ve bira ithalatlarını durdurmuştu. Çin Başbakanı Li, Avrupa liderlerini, Litvanya’nın “tek Çin” prensibine bağlı kalması için harekete geçmeye çağırdı.

AB, ÇİN’İ MÜDAHİL YAPMAYA ÇALIŞIYOR

Zirvenin ikinci bölümünde Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, AB’nin en üst düzey iki yöneticisi Michel ve von der Leyen ile merkezinde Ukrayna krizi olan bir saatlik bir görüşme yaptı.
AB Komisyon Başkanı von der Leyen, görüşme sonrası yaptığı basın toplantısında, “Bu bir çatışma değil, savaş. Avrupa’nın meselesi değil, küresel bir mesele. Açıkça birbirine karşıt fikirler dile getirdik.” dedi. Çin’e yaptırımların etrafından dolanmama çağrısı yaptıklarını söyleyen von der Leyen, “Eşit mesafede durmak yeterli değil. Her birimiz barış için üzerimize düşen rolü oynamalıyız.” ifadelerini kullandı. Hong Kong merkezli South China Morning Post gazetesine konuşan bir AB kaynağı, görüşmede krizin başından beri Zelenskiy’le görüşmeyen Xi Jinping’e bu konuda bir teklif sunulduğunu iddia etti.
Toplantı sonrasında konuşan AB Konseyi Başkanı Michel ise daha ılımlı mesajlar verdi. AB ve Çin'in “aynı hedefleri paylaştığını” vurgulayan Michel, “Barış istiyoruz, refah istiyoruz, güvenlik istiyoruz" dedi. “Bu küresel istikrarsızlık Çin'in çıkarına değil, AB'nin çıkarına da değil.” diyen Komisyon Başkanı, Çin’e krizin çözümü için müdahil olma çağrısı yaptı.

Xİ JİNPİNG’TEN ‘BAĞIMSIZ POLİTİKA’ UYARISI

Çin Devlet Xi Jinping, AB yöneticilerini Avrupa’ya ait bir Çin algısı oluşturmaya, “bağımsız bir Çin politikası” benimsemeye çağırdı. Avrupa’nın açık stratejik özerklik için geliştirdiği ticaret politikasıyla Çin’in yeni kalkınma felsefesi ve paradigması arasında birbirini tamamlayıcı bir ilişki kurulması gerektiğini söyledi.
Xi Jinping, bağımsız bir Avrupa politikasının en başta Avrupa’nın çıkarına olacağını vurguladı.
Ayrıca Çin Devlet Başkanı, “Ukrayna krizinin temel nedeni, Avrupa'da uzun süredir birikmiş olan bölgesel güvenlik ihtilaflarında yatmaktadır. Temel çözüm, ilgili tüm tarafların meşru güvenlik endişelerini karşılamaktır. İçinde bulunduğumuz çağda Soğuk Savaş zihniyetiyle güvenlik çerçeveleri oluşturulması mümkün değildir.” ifadelerini kullandı.

ADIM ATMASI GEREKEN WASHİNGTON

Çin Dışişleri Bakanlığı Avrupa İlişkileri Dairesi Başkanı Wang Lutong, Çin-AB zirvesinin ardından, Avrupa’dan gelen Çin’in savaşın durması için daha fazla ağırlık koyması çağrılarına bir basın toplantısıyla yanıt verdi. Rusya’nın operasyonu egemen bir devletin bağımsız bir kararı diyen Wang, sorunun çözümü Çin’in değil, Washington, Brüksel ve Moskova’nın elinde dedi.
Çinli diplomat, “Amerikalılar her zaman Avrupa güvenliğinin dışında kalmayacaklarını söylediler, bu yüzden belki bu konuda da bir şeyler yapabilirler. Örneğin, Amerikan başkanı Rusya başkanını arar ve NATO'nun genişlemeyeceğini, stratejik silahların konuşlandırılmayacağını, Ukrayna'nın tarafsız olacağını söylerse, sorun çözülebilir." dedi.