Çocuk felcini önlemenin en iyi yolu aşı

Her yıl Dünya Sağlık Örgütü'nün tavsiyesi üzerine 24 Ekim günü “Dünya Polio Günü” olarak kutlanıyor. Peki farkındalık oluşturmak adına bir günü dahi olan Polio (çocuk felci) nedir? Çocuk felci (Poliomyelit), özellikle omurilikteki kasların kasılmasını başlatan sinir hücrelerine zarar veren bir virüsün (Polio virus) yol açtığı bulaşıcı enfeksiyondur. Çocuk felci, 40 °C'ı bulan yüksek ateş, şiddetli baş ağrıları, bulantılar ve sırt ağrılarıyla başlar. 4-5 gün sonra kasları iki yanlı, ama bakışımsız olarak etkileyen gevşek felç yerleşir, 2-3 hafta sonra, bazı kaslar bütünüyle normale döner, bir bölümüyse hiç düzelmez.

ATEŞ, BAŞ AĞRISI, BOĞAZ AĞRISI…

Omuriliğin ön kordonlarının iltihaplanması sonucu felçle neticelenen bir hastalıktır. Lağım sularının yiyeceklere bulaşması, sineklerin taşıdığı mikroplar, hastalığa yakalanmış kişinin ağız ve burnundan çıkan damlacıklarla bulaşır. Hastalık virüs vücuda yerleştikten sonra 7-21 gün içinde ortaya çıkar. Hastada ateş, baş ağrısı, boğaz ağrısı, kusma, yorgunluk, boyunda kasılma, ve sırt ağrıları vardır. Hastalığın ilk günlerinde gerekli tedaviye başlanmazsa, özellikle kol ve bacaklarda felç görülür. Hastalığın başlangıcında hastayı diğer kimselerden ayırmak ve yatırmak gerekir. Çocuk felcinden korunmak için "Salk aşısı" veya "Sabin aşısı" yaptırmak gerekir. Bu aşının ilki çocuk 6 aylık olmadan önce, ikincisi ilk aşıdan 2 ay sonra, üçüncüsü, ikinci aşıdan 6 ay sonra yapılır. 5 ve 15 yaşlarında da tekrarlanır.

HASTALIK KALICI FELÇLERE YOL AÇIYOR

Çocuk felci ile ilgi Türk Klinik Mikrobiyoloji Ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği bir açıklama yaptı. Dernek açıklamasında şu görüşlere yer verdi.

“Çocuk felci (poliomyelit) ya da kısa adıyla polio, Dünya Sağlık Asamblesi’nin 1988 yılında ortadan kaldırmayı taahhüt ettiği, polio virüsünün neden olduğu, daha çok beş yaş altındaki çocukları etkileyen ve kalıcı felç yapabilen bir hastalıktır. Hasta kişilerin dışkısı ile etrafa yayılan virus su ve gıdalar aracılığıyla sağlıklı kişilere bulaşır. Hastalanan çocukların bir kısmında kalıcı felçler gelişir ve ömür boyu yaşantılarını etkilerken, felç gelişen çocukların %5-10’u solunum kaslarının felç olması ile hayatını kaybeder.”

ÇOCUK FELCİNİN DÜNYADAKİ SEYRİ

“DSÖ Avrupa Bölgesi 2002 yılında çocuk felcinden arınmış ilan edilmiş ve o tarihten bu yana her yıl bu statüyü korumuştur. Vahşi çocuk felci virüsü olguları, 1988’den bu yana %99’un üzerinde azalarak, 125’ten fazla endemik ülkede tahmini 350 000 vakadan 2021’de bildirildiği üzere 6 vakaya düşmüştür.

AŞILAMA İLE ÇOCUKLARIMIZI KORUYABİLİRİZ

Çocuk felcinden arınmış bir gelecek sağlamak amacıyla yüksek aşılama kapsamının sürdürülmesi, virüsün varlığını tespit etmek için yüksek kalitede surveyans uygulanması ve salgın durumunda müdahale çabalarının sürdürülmesi gerekmektedir.

Tüm çocukları bu yıkıcı hastalıktan korumaya yönelik polio aşısının önemi konusunda farkındalık yaratmak ve çocuk felcinin ortadan kaldırılmasına katkı sunan ebeveynleri, sağlık profesyonellerini ve gönüllüleri kutlamak için her yıl 24 Ekim’de Dünya Polio Günü kutlanır.”

ÖLÜMCÜL VE BULAŞICI

Çocuk Sağlığı Derneği internet sitesindeki açıklamaya göre çocuk felci, sakat bırakan ve potansiyel olarak ölümcül bulaşıcı hastalık olarak tanımlanıyor. Dernek hastalıkla ilgili şu değerlendirmelere yer verdi:

“Tedavisi yoktur fakat hastalığı önleyen güvenli ve etkili aşılar bulunmaktadır. Çocuk felci, aşılama yoluyla önlenebilir. Birçok kez uygulanan çocuk felci aşısı, neredeyse her zaman bir çocuğu ömür boyu korur. Çocuk felcine karşı bir aşı geliştiren ilk ekibi yöneten Jonas Salk’ın doğum gününü hatırlamak, bu hastalığa ve toplumda aşı ile korunulan hastalıklara karşı bilinci oluşturmak için bu gün kutlanmaktır. Tüm dünyada çocuk felci aşısının yaygın olarak kullanılmasını sağlamak için, 1988’de Küresel Polio Eradikasyon Girişimi’nin (GPEI) kurulmuştur.”

AŞILAR HER YIL MİLYONLARCA HAYAT KURTARIR

“Polio günü dolayısıyla, aşıların her yıl milyonlarca hayat kurtardığını hatırlatmak isteriz. Çocuk felci hastalığına karşı 1955’te etkili bir aşı geliştirip, milyonları kurtaran Dr. Jonas Salk’a o dönemde yapılan bir TV programında “Bu aşının patenti kime ait?” diye sorulduğunda “Güneşin patentini alabilir misin?” diye cevap vermiştir. Aşılar kişilerin hayatını kurtarırken, insanlığa hizmet etmektedir.”

‘Çocuk felci çatışmaların olduğu ülkelerde artıyor’

2023 yılında 541 çocuk felci vakasının yüzde 85’i; kırılgan, çatışmalardan etkilenmiş ve hassas durumdaki 31 ülkede görüldü. Bu ülkelerde çocuk felci vakaları, son beş yıl içinde iki kattan fazla artış gösterirken rutin çocukluk dönemi aşılama oranı, yüzde 75’ten yüzde 70’e düşerek toplum düzeyinde bağışıklık için gereken yüzde 95’lik oranın çok altında kaldı.

UNICEF Genel Direktörü Catherine Russell yaptığı açıklamada; “Çatışmalarda çocuklar sadece bombalara ve mermilere maruz kalmıyor; aynı zamanda artık olmaması gereken ölümcül hastalık riski ile de karşı karşıya kalıyor. Pek çok ülkede sağlık sistemlerinin çöktüğüne, su ve sanitasyon altyapısının yerle bir olduğuna ve ailelerin yerinden edildiğine şahit oluyoruz. Bu da, çocuk felci gibi hastalıkların yeniden ortaya çıkmasına neden oluyor. Çocuklar felç kalarak yürüyemez, oynayamaz veya okula gidemez hale geliyor” dedi.

Gazze’de DSÖ ile işbirliği ile eylül ayı ortasında çocuk felci aşı kampanyasının ilk ayağında 10 yaş altı yaklaşık 600.000 çocuğa aşı yapıldı. İkinci ve son aşılama süreci, Gazze’nin güney ve merkez bölgelerinde başarıyla uygulansa da yerinden edilme durumlarına yenilerinin eklenmesi ve bombardımanlar nedeniyle kuzey bölgesinde süreç gecikmeye uğradı. Kampanya, Gazze’de son 25 yılda ilk kez çocuk felci vakasının görülmesinden sonra başlatıldı.

GAZZE'NİN KUZEYİNDE ÇOCUK FELCİ AŞI KAMPANYASI ERTELENDİ

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve UNICEF'in de bulunduğu uluslararası kuruluşlar, Filistin Sağlık Bakanlığı ile birlikte yaptıkları açıklamada, Gazze'de çocuk felci aşı kampanyasının ikinci turuna "artan şiddet, yoğun bombardıman, kitlesel yerinden edilme emirleri ve çatışmalara güvence altına alınmış insani ara verilmemesi" nedeniyle ertelendiğini duyurdu.

Açıklamaya göre Gazze'nin kuzeyinde, geçen hafta başlayan acil durum kampanyasının ikinci turu kapsamında aşılanması hedeflenen 119.000'den fazla çocuk bulunuyor.

Gazze’nin kuzeyinde çocuk felci aşı kampanyasının son aşaması ertelendiDünya

‘Hastalığı 2029'a kadar yok etmek için 2 milyar avroya ihtiyaç var’

Çocuk felcini ortadan kaldırmaya yönelik küresel bir girişim, yüksek derecede bulaşıcı virüsü 2029 yılına kadar yok etmek için 2 milyar avrodan fazla ek finansman talep etti. Küresel Polio Eradikasyon Girişimi (GPEI) Polio Gözetim Kurulu, hedefe ulaşmak için 6.9 milyar dolar (6.4 milyar avro) finansmana ihtiyaç olduğunu belirtti.

GPEI, bu miktarın, eradikasyon için daha önce belirlenen finansman hedefine göre 2.1 milyar dolar (1.9 milyar avro) bir artış olduğunu ifade etti. Önceki hedef, 2026 yılına kadar her iki poliovirüs türünü de ortadan kaldırmaktı; yeni hedef ise 2027 yılı sonuna kadar vahşi poliovirüsü ve 2029 yılı sonuna kadar tip 2 varyant poliovirüsünü yok etmek.

Gazze'de şimdi de çocuk felci tehlikesi! 'İsrail askerleri tarafından taşınmış olabilir'Dünya