COVID-19'u 1 saniyede tespit eden yerli kit geliştirildi

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yusuf Yağcı yürütücülüğünde, doktora öğrencisi Tuğba Çeliker ile Ege Üniversitesi'nin farklı fakülte ve bölümlerinden araştırmacılar, koronavirüsü cep telefonu tabanlı hızlı tanı kiti ile anlık tespit edebilmek amacıyla çalışma yaptı.

Laboratuvar ortamında prototip geliştirmek amacıyla yürütülen çalışma kapsamında, yeni bir sentetik yöntemle floresans ve biyo uyumlu polimerik malzeme ile kağıt tabanlı bir tanı kiti tasarlandı.

Geliştirilen sistemle COVID-19 ve varyantları, tükürükten alınan örnekle 1 saniye gibi kısa sürede tespit edilebilecek.

"HASTALARI HIZLI TEST EDİLEBİLME FIRSATI SAĞLIYOR"

Çalışmayla ilgili konuşan Prof. Dr. Yusuf Yağcı, koronavirüsün COVID-19 ve diğer varyantlarını anlık olarak tespit edebilmek için Ege Üniversitesi'nden araştırmacılarla translasyonel bir çalışma modeli başlattıklarını anlattı.

Bu kapsamda floresans ve biyo uyumlu polimerik malzeme ile koronavirüs varyantlarını tespit eden test sistemi geliştirdiklerini belirten Yağcı, "Gerçek hastalardan alınan örnekler, bir kağıt üzerine damlatılarak floresans özellikleri sayesinde üzerine ışık tutulduğunda parlayan bir görünüm sergiliyorlar. Bu da testin pozitif çıktığını gösteriyor. Bu yöntem pandemi dönemlerinde hastaları hızlı test edilebilme fırsatı sağlıyor" diye konuştu.

Yağcı, geliştirilen sistemi diğer solunum yolu virüslerine de entegre ederek çoklu bir test kiti tasarımını hedeflediklerini vurguladı.

"HASTALAR TARAFINDAN KOLAY BİR ŞEKİLDE UYGULANABİLECEK"

Günümüzdeki PCR test sonuçlarının uzun süreler aldığını dile getiren Yağcı, şöyle devam etti:

"Geliştirilen sistem hastalar tarafından kolay bir şekilde uygulanabilecek. Kişiler kendileri bile bu testi yapabilecek. Çalışmalarda başlangıç polimeri İTÜ'de sentezlendi ve geliştirildi. Geliştirdiğimiz sistemle herhangi bir yüzey veya kağıda emdirilerek test yapabilme olanağı sağlanabiliyor. Polimer vasıtasıyla o virüsün polimerle ilişkisi sonucu koronavirüs olup olmadığı çok kısa sürede ve basit bir yöntemle tespit ediliyor. Sonucu anlık olarak görebiliyoruz. Sistemin özelliği gerçek hastalardan alınan örneklerin karmaşık sistemlere gerek olmaksızın çabuk ve kolay bir şekilde test edilebilmesidir. Bu özellik gelecekte de salgın dönemlerinde farklı virüslere karşı uygulanabilme fırsatı verebilir."

"YÜZDE 95 BAŞARI ELDE EDİLDİ"

Bu kitin mevcut test sistemlerine kıyasla yeni ve uygun maliyetli bir prototip sunduğunu aktaran Prof. Dr. Yusuf Yağcı, "Hasta örnekleri üzerinde gerçekleştirilen PCR testleriyle büyük uyum göstermiş ve yüzde 95 başarı elde edilmiştir" dedi.

Yağcı, çalışmadan elde edilen sonuçların "Microchimica Acta" adlı uluslararası bir dergide de yayınlandığını sözlerine ekledi.