Cuma namazının farz olmasının şartları! Cuma namazı kime farz? Kadınlar cuma namazı kılabilir mi?

Dini sorumluluklarını yerine getirmekle mükellef olan her Müslümanın bizzat kendisinin uygulaması zorunlu olan ibadetler, Farz-ı Ayn ibadetler kapsamındadır. Aklı başında olan, mukim ve mazeretsiz erkeklerin yerine getirmesi farz-ı ayn ibadetlerden birisi de Cuma namazıdır. Cuma günleri öğle vaktinde kılınan bu namazın farz olarak kesinliği; Kitap, sünnet ve icma ile sabittir. Nitekim Allah (c.c) kitabımız olan Kuran-ı Kerim'de, “Ey inananlar! Cuma günü namaz için çağrı yapıldığında, alışverişi bırakıp hemen Allah’ı anmaya koşun. Eğer bilirseniz bu, sizin için daha hayırlıdır. Namaz kılınınca artık yeryüzüne dağılın ve Allah’ın lütfundan nasibinizi arayın. Allah’ı çok zikredin ki kurtuluşa eresiniz.” (el-Cum'a, 62/9-10) buyurmaktadır.

Efendimiz (SAV) ise cuma namazının hükmü ile ilgili bir hadis-i şerifinde şöyle buyurmaktadır: “Cuma namazına gitmek, ergenlik çağına ulaşmış her Müslüman erkeğe farzdır.” (Ebû Dâvûd, Tahâret, 124 [342]; Beyhakî) buyurmuştur.

CUMA NAMAZI KADINLARA FARZ MI?
CUMA NAMAZI HÜKMÜ:

Erkeklere farz olarak kılınan Cuma namazı ile ilgili en çok araştırılan konulardan birisi de kadınların bundan mükellef olup olmadığıdır. Câbir İbn Abdillah’ın naklettiği rivayetlere göre cuma namazını ancak şu kişiler kılamayabilir;

“Allah’a ve âhiret gününe inananlara cuma namazı farzdır. Ancak yolcu, köle, çocuk, kadın ve hastalar bundan müstesnadır.” [Ebû Dâvud, Salât, 208, 209] Bu durumların haricinde olan her Müslüman erkek cuma namazıyla yükümlüdür.

NOT: “Camiye gitmek istediklerinde kadınlarınıza engel olmayın.” (Müslim, Mesâcid, 135-36) hadisinde görüldüğü üzere Cuma namazı kılmak isteyen Müslüman bir kadın cemaatle cuma namazını kılabilir. Efendimiz (SAV) ve sahabe dönemindeki kadınların, cuma namazına ve günlük namazlara mescide gittikleri de bilinmektedir.

CUMA NAMAZININ FARZLARININ ŞARTLARI:

1- Ergenlik çağına ulaşmış, akıllı ve Müslüman olmak.

2- Sağlıklı olmak: Cuma namazına gidemeyecek kadar kötürüm, felçli, engelli, özürlü ve hasta kimseler ile bunlara zorunlu olarak bakmak durumda olanlar, cuma namazına gittiği takdirde hastalığının artmasından veya uzamasından korkanlar, yürüyemeyecek derecede yaşlı kimseler cuma namazı kılmakla yükümlü değillerdir. Görme engelliler camiye gelebiliyorlarsa veya kendilerini camiye götürebilecek refakatçileri varsa cuma namazı kılmakla yükümlüdürler. (bk. Müslim, Mesâcid, 255; Ebu Dâvûd, Salât, 46)

3-Mukim olmak: Cuma namazının farz olarak görülebilmesi için, cuma namazı kılınan yerde oturuluyor olması gerekir. Buradan da anlaşılacağı üzere yolculuk halinde olan (seferi) kimselere farz değildir.

4-Erkek olmak: “Cuma namazı kılmak, her Müslümana farzdır. Ancak dört grup insana; köle, kadın, çocuk ve hastaya farz değildir.” (Ebu Dâvûd, Salât, 215) Hadisten anlaşılacağı üzere cuma namazı kadınlara değil erkeklere farzdır.