Danimarka hareketli bir 2021 yılını geride bıraktı

-5 Ocak’ta Kovid-19’un yeni mutasyonuna karşı bir önlem olarak Danimarka bir kez daha tümüyle kapatıldı.

-14 Ocak’ta Danimarka Meclisi Eski Göçmen Bakanı Inger Stojberg hakkında Anayasa Mahkemesine suç duyurusunda bulunuldu.

-21 Nisan’da ülke tam kapanma sürecinden çıktı, Kovid-19 aşı karnesiyle bar ve restoranlara giriş serbest bırakıldı.

-22 Nisan’da hemşirelerin yarıdan fazlası toplu sözleşme yapılmasını reddederek grev çağrısı yaptı.

SON ASKERÎ BİRLİKLER

AFGANİSTAN’DAN ÇEKİLDİ

30 Nisan’da Danimarka birkaç ay içerisinde son askerî birliklerini de Afganistan’dan çekerek bu ülkedeki 20 yıllık varlığını sonlandıracağını bildirdi.

-20 Mayıs’ta ABD Dışişleri Bakanı Blinken; Biden yönetiminin, Trump yönetiminin aksine Grönland’ı satın almak için bir girişimde bulunmayacağını açıkladı. ABD’nin parayla satın alarak topraklarını genişlettiği biliniyor. ABD, 1867 yılında Alaska’yı Rus Çarı’ndan satın almıştı. Başkan Harry Truman da 1946 yılında Grönland’ı satın almak için girişimde bulunmuştu. Trump, Grönland’ı satın almak istediğini belirtmiş ancak Danimarka ve Grönland tarafından tepkiyle karşılanınca, Danimarka’ya yapacağı ziyareti iptal etmişti.

-31 Mayıs’ta Danimarka Radyosu, Danimarka Savunma İstihbarat Teşkilatı’nın Operasyon Dunhammer adı altında Amerikan Ulusal Güvenlik Dairesi (NSA) ile anlaştığını duyurdu. Ayrıca İsveç, Norveç, Fransız ve Alman üst düzey politikacılarını casusluk amacıyla dinlemek için Danimarka internet kablolarını kullanmasına izin verdiğini ortaya çıkardı.

-10 Haziran’da Danimarka hükûmetinin, ülkenin iltica ve göçmenlerin entegrasyonuyla ilgili karar ve yürütme yetkisini üçüncü bir ülkeye devretme planı büyük tepkilere yol açtı. Tepkilere rağmen 3 Haziran’da Danimarka Meclisi kanun değişikliği kararı aldı. Hükûmet, 2018 yılında da iltica sorumluluğunu üçüncü bir ülkeye devretmek için girişimde bulunmuştu.

-22 Haziran’da Afganistan’daki son Danimarkalı askerler de geri çekildi.

‘GÖÇMEN KÖKENLİLER

ÇALIŞMALI’ KARARI

-6 Eylül’de Danimarka’nın güneybatısında şimdiye kadar bulunmuş en büyük define amatör bir arkeolog tarafından ortaya çıkarıldı. 6. yüzyıldan olduğu tespit edilen 22 altın objenin toplam ağırlığı yaklaşık 1 kg. Aralarında 4. yüzyıl Bizans İmparatoru’na ait bir parçanın ve fincan tabağı büyüklüğünde bir madalyonun da olduğu define, Şubat 2022’den itibaren Vejle müzesinde sergilenecek.

-8 Eylül’de Danimarka hükûmeti yabancıların ve göçmen kökenlilerin sosyal refah imkânlarından faydalanabilmeleri için haftada 37 saat çalışmalarını istediğini açıkladı. Sosyal demokrat azınlık hükûmetinin hazırladığı teklife göre, Batılı olmayan pek çok kişinin sabahları gidecek bir işi yok. Orta Doğu, Kuzey Afrika, Afganistan, Pakistan ve Türkiye kökenli birçok göçmen kadın iş piyasasının dışında. Hükûmetin açıklamalarına göre, bu kişiler Danimarka’ya geliyorsa çalışmalı, kendilerinin ve ailelerinin geçimini sağlamalı. Kendi geçimlerini sağlayamıyorlarsa, sosyal refah sisteminin imkânlarından faydalanabilmek için aldıkları yardım karşılığında, haftada 37 saat çalışarak bu sisteme katkıda bulunmakla yükümlü olmalılar.

-27 Ekim’de Çin, Danimarka’daki büyükelçiliğinin karşısına asılan Tibet bayraklı seçim afişlerini protesto etti. Çin Büyükelçiliğinin “Bu bilinçli provokasyon karşısında duyduğumuz güçlü öfkeyi belirtiyoruz.” diyerek tepki gösterdiği afişler derhâl toplatıldı.

‘GRÖNLAND ÇOCUK PROJESİ’

-23 Kasım’da çocuk yaşlarda sosyal bir deney uğruna ailelerinden koparılarak Danimarka’ya götürülen ve hâlen hayatta olan 6 Grönland yerlisi; deneyin başarısızlığa uğradığını, kendilerinin ailelerinden, dillerinden ve kimliklerinden koparıldıklarını ve aidiyetlerini kaybettiklerini belirterek devletten tazminat talebinde bulundu. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 8. maddesinin ihlal edildiğini ileri süren mağdurların her biri, 33 bin 600 avro tazminat istiyor. 1951 yılında 22 Grönland yerlisi İnuit çocuk, gelecekte Danimarka dilinde konuşan Grönland eliti yaratılmak üzere Danimarka’ya götürülmüştü. Ancak çocukların uyum sağlayamaması ve acı çekmesi üzerine çocuklar geri götürülmüş ve Nuuk’da bir çocuk yetiştirme yurdunda yetiştirilmişti. Bazıları ailelerini hiçbir zaman görememişti. Grönland 1953 yılına kadar Danimarka’nın sömürgesiyken, artık Danimarka Krallığı’nın otonom bölgesi.

-29 Kasım’da Danimarka ve Almanya’yı deniz altından birbirine bağlayacak dünyanın en uzun oto ve tren yolu tünelinin inşaatı, Almanya Puttgarden tarafında da başladı. Danimarka tarafında inşaat daha önce başlamıştı. Bu tünel ile Kopenhag-Hamburg arası trenle yaklaşık 3 saat olacak. 7 milyar avroluk proje, 2029’da tamamlanacak.

-8 Aralık’ta Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen Şubat 2020’den bu yana Grönland ve Danimarka yetkililerinin “Grönland Çocuk Projesi” adı altında bir soruşturma yaptığını belirterek sonuç raporunun kısa bir süre önce yayınlandığını açıkladı. Kendisinin bu konuyu yıllardır yakından takip ettiğini vurgulayan Frederiksen, “bu insanlık trajedisi karşısında çok etkilendiğini, söz konusu çocukların ailelerini, soylarını, hayat bağlarını, kendi insanlarını ve Grönland’ı kaybettiklerini” sözlerine ekleyerek özür diledi. Mette Frederiksen, “Olanları değiştiremeyiz ama sorumluluğumuzu alıp bakmamız gereken ama başaramadığımız kişilerden özür dilemeliyiz.” dedi.

STOJBERG İÇİN HAPİS CEZASI

-13 Aralık’ta Danimarka Anayasa Mahkemesi çocuk yaşta evlilikler konusunda eski Göçmen Bakanı Inger Stojberg’in bakan olarak sorumluluklarını üstlenmeyerek suç işlediğine karar verdi ve Stojberg’i 60 gün hapis cezasına çarptırdı.

-21 Aralık’ta Danimarka Meclisi 4 saat süren tartışmalı bir oturum sonrası hapis cezasına çarptırılan eski Göçmen Bakanı Inger Stojberg’i meclisten attı. Yapılan oylama sonucu hapis cezası alan birinin milletvekili olarak kabul edilemeyeceği kesinleşti ve eski bakanın derhâl meclis salonunu terk etmesi istendi. Inger Stojberg’i destekleyen Halk Partisi (Folke Partiet) ise kendisini parti başkanı olarak görmek istediklerini ve bir dahaki seçimde yeniden meclise döneceğine inandıklarını bildirdi. Inger Stojberg bakan olduğu dönemde yasa dışı bir tutumla ilticacı çiftlerin eğer birisi 18 yaşından küçükse boşanmaları için zorlamıştı. Özellikle yaşı küçük kadınların kendilerinden çok yaşlı erkeklerle zorla evlendirildikleri kanısı yaygın olduğu için Inger Stojberg’in tutumu kamuoyunda kabul görmüştü. Dolayısıyla eski bakanın meclisten atılması, toplumda büyük tartışmalara yol açtı.