DEB’den Katrungalos’a çağrı: Önce mevcut kararları uygulayın!

Gümülcine’de temaslarda bulunan SYRIZA Partisi Dışişleri Sorumlusu Yorgos Katrungalos, Trakya Kalkınma Komisyonunun müftü seçimine ilişkin bir rapor sunacağını duyurdu. Dostluk Eşitlik Barış Partisi (DEB), Katrungalos’a, ‘Lozan Antlaşması’na uyun, seçtiğimiz müftüleri tanıyın.’ çağrısı yaptı.

Batı Trakya, Doğu Akdeniz ve Adalar Denizi’nde hukuk ihlallerini sürdüren Yunanistan, seçilmiş müftüler üzerinde hak mağduriyetleri yaratmaya da devam ediyor. Batı Trakya Türk toplumunun en yoğun yaşadığı şehirlerden Gümülcine’yi ziyaret eden Yunanistan Eski Dışişleri Bakanı Yorgos Katrungalos, Başbakan Kiryakos Miçotakis’in girişimiyle kurulan Trakya Kalkınma Komisyonunun müftü seçimi konusunu ele aldığını belirtti. Azınlığa karşı pozitif ayrımcılık ve özellikle müftülük konusu gibi kurumsal konularda büyük oranda görüş birliğine varıldığını açıklayan Katrungalos, “Komisyon, azınlık toplumunun büyük bölümünün kabulleneceği bir kişinin müftü olması konusunda görüş birliğine vardı.” dedi. Katrungalos, 3 kişinin müftü olarak önerilmesi ve müftü olacak kişiyi Eğitim ve Din İşleri Bakanının belirlemesi yönünde görüş sunulacağı bilgisini paylaştı.

DEB’DEN LOZAN VURGUSU

SYRIZA Partisi Dışişleri Sorumlusu da olan Katrungalos’a yanıt, Dostluk Eşitlik Barış Partisi’nden (DEB) geldi. Partinin genel merkezinin Aydınlık Avrupa’ya gönderdiği açıklamada, Batı Trakya Müslüman Türk azınlığının din özgürlüğünün Lozan Antlaşması’nda yazılı olduğuna şu sözlerle dikkat çekildi: “Din özgürlüğü, Lozan Antlaşması ile Batı Trakya Müslüman Türk azınlığının himayesine bırakılmışsa da yıllardır devletin müdahaleleri ile azınlık için devam eden en büyük sorunlardan biridir. Bu sorun çerçevesinde dini liderleri (müftüleri) seçme özgürlüğü, Trakya'daki vakıfların yönetimi ve dinî hukukun uygulanması gibi birden fazla konu yer almaktadır.” Yunanistan’ın 98 yıldır geçerliliğini korumasına karşın Lozan Antlaşması’nın hükümlerini uygulamadığını hatırlatan DEB, “Müftülerin seçilmesi ve resmî olarak tanınması için çağrılar yapıyoruz. Ancak Yunanistan, hukuksuz uygulamalarından vazgeçmiyor. Yunanistan’ın mevcut uygulamaları, kendi yasalarıyla da çelişiyor. Bu bağlamda kendi müftüsünü seçen azınlık halkına karşı Yunan devleti uluslararası hukukun gereklerine, AİHM kararlarına ve genel olarak insan haklarına uyum sağlamak yerine, müftüleri atama yoluyla görevlendiriyor. Seçilmiş din adamlarını tanımayıp dini konularda da karar verme haklarını yasaklıyor.” sözleriyle duruma tepki gösterdi.

‘SEÇTİĞİMİZ MÜFTÜLERİ TANIYIN’

DEB, Trakya Kalkınma Komisyonunun raporundan bağımsız olarak esas hakları doğrultusunda müftülerini seçtiklerine şu sözlerle dikkat çekti: “Şunu da unutmamak gerek ki bizler, Batı Trakya Müslüman Türk azınlığı olarak kendi müftülerimizi hâlihazırda seçmiş bulunmaktayız. Bu seçim Lozan Antlaşması’na uygun bir şekilde yapılmıştır. Komisyondan beklentimiz, yeni bir karar veya yasa değildir. Aksine, Lozan Antlaşması’nda var olan maddelerin çiğnenmemesini talep ediyoruz. Seçilmiş değerli din adamlarımızın da yıllarca uğradığı haksızlıkların bu hususta değerlendirmeye alınması ve ona göre hareket edilmesi zaruridir.” Trakya Kalkınma Komisyonunun sorunu çözmek için attığı adımın olumlu ancak yetersiz olduğunu ifade eden DEB, toplumsal güvenin zedelendiğini vurguladı. Olası bir kararın diyalog çerçevesi içinde gerçekleşmesinin ve uygulanabilmesinin önemli olduğunun altını çizen DEB, “Ancak yıllardır çözülmeyen bu sorun, toplumda hayal kırıklığı yaratmıştır.” açıklamasında bulundu.

‘TARİHSEL BİR HAKTIR’

Dini çeşitliliğinin vazgeçilmez bir hak olduğunu ifade eden DEB Genel Merkezi, müftü seçiminin de din özgürlüğü boyutuna girdiğini şu sözlerle ifade etti: “Azınlık hakları çerçevesinde tarihsel ve yerel olarak hüküm süren gelenek ve göreneklerimizi sürdürme hakkımız olduğu gibi, dini çeşitlilik de tam anlamıyla tanınan vazgeçilmez bir haktır. Müftüler; dinî, denetim, idari ve adli görevleri bulunan, Yunan devletinin özel bir yargı organı olan dinî liderlerdir. Bu nedenle, yargı yetkisi tamamen sınırlı olan ve hâkim olmayan bir dinî liderin seçilmesi yasal olan ve beklenendir.”

TRAKYA KALKINMA KOMİSYONU NEDİR?

Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’in girişimiyle 2000 yılında kurulan Trakya Kalkınma Komisyonu, bölgenin ekonomik kalkınmasına katkıda bulunmanın yanı sıra toplumsal gelişmeleri de ele alan bir komisyon. Bu kapsamda Batı Trakya Türk toplumu da farklı imkânları değerlendirerek taleplerini çoğu kez komisyona iletti. Ancak AİHM ve diğer anlaşma hükümlerine rağmen komisyon, Türk azınlığın taleplerini bugüne kadar kapsamlı şekilde ele almadı. DEB, Batı Trakya Türk toplumunun en etkili partisi olmasına rağmen komisyona alınmadı.