Dejavu nedir?
Herhangi bir anı daha önce de yaşadığınızı sandığınız durumlarla karşılaşmış olabilirsiniz ve buna Deja vu adı veriliyor. Peki neden Deja vu yaşarız? Deja vu tam olarak nedir? Bu makalede 'Ben bunu daha önce yaşamıştım' dedirten Deja Vu kavramına bakıyoruz.
Yapılan araştırmalara göre insanların 3'te 2'si hayatları boyunca en az bir kere dejavu hissini yaşıyorlar.
DEJAVU NEDİR?
Déjà Vu cümlesinden türemiş olan dejavu, Fransızca zaten görüldü anlamına gelmektedir. Yani dejavu, ilk kez görmüş ya da yaşamış olsanız bile bir şeyi ya da bir olayı daha önce görmüş ya da yaşamış gibi hissetmeniz durumudur. Beyninizdeki iki düşünce akımının çarpışması sonucu oluşan bir aksaklık olarak da tanımlanabilir.
İnsanların yüzde 97’sinin hayatlarında en az bir kez dejavu yaşadığı düşünülüyor ve hatta insanların üçte ikisinin düzenli olarak dejavu yaşadığı tahmin ediliyor. Bu açıdan baktığımız zaman dejavu, bilinen tüm benzer deneyimlerden çok daha yaygın olarak görülen bir durumdur.
İnsanların yüzde 97’sinin hayatlarında en az bir kez dejavu yaşadığı düşünülüyor ve hatta insanların üçte ikisinin düzenli olarak dejavu yaşadığı tahmin ediliyor. Bu açıdan baktığımız zaman dejavu, bilinen tüm benzer deneyimlerden çok daha yaygın olarak görülen bir durumdur.
DEJAVU NEDEN OLUR? NEDEN DEJAVU HİSSİNİ YAŞARIZ?
Beynin, yorgunluk hissi veya başka nedenlerden dolayı bir görüntü, ses, vb. herhangi bir girdiyi, giriş anı sırasında algılayamamasından kaynaklanabilir. Beyin bu girdiyi algıladığında kişi bu olayı daha önce yaşadığı hissine kapılabilir.
Ayrıca, beynin sağ lobu ile sol lobunun milisaniyeden daha küçük bir zaman farkı ile çalışmasından da kaynaklanabilir. Bir taraf diğer taraftan önce algıladığı için, geç algılayan taraf bu olayın daha önce yaşanmış olduğu yanılsamasına kapılır. Bu durum sinir aksonlarındaki küçük bir sapmadan kaynaklanır. Yoğun miktarda alkol alımının ertesi sabahı (akşamdan kalma iken) gerçekleşme ihtimali yüksektir.
DEJA VU KİMLERDE GÖRÜLÜR?
Şizofreni, anksiyete bozukluğu ve depresyon rahatsızlıkları olanlarda daha sık görüldüğü öne sürülüyor. Ancak yapılan araştırmalar, bu hastalıklarla Deja vu’nun bir bağlantısının olmadığını göstermektedir. Deja vu, en çok epilepsi hastalarında ortaya çıkıyor. Nöbet öncesinde bilinç açık iken ortaya çıkan dejavu, kişinin daha şiddetli ataklar geçirmesine neden olabiliyor. Bu nedenle özellikle çocukluk ve ergenlik dönemlerinde Deja vu çok fazla yaşanıyorsa doktora başvurulmalı ve epilepsi hastalığı olup olmadığı anlaşılmalıdır. Yetişkinlerde ise bu durumun yaşanması stres, yorgunluk veya diğer sebeplerden kaynaklanabilmektedir.
Araştırmalara göre insanların %50'den fazlası hayatlarında en az bir kere déjà vu durumunu yaşamıştır. İnsanların çoğu bir süre sonra, en son ne zaman déjà vu yaşadığını unutur.
Ancak bazı kişilerde bu olaylar onlara çok sıra dışı olduğundan dolayı yaşadıkları déjà vu'leri unutmayabilirler.
