Bakan Özhaseki üç çevre projesini tanıttı: Bakanlık 100 halk plajı açacak
Üç yeni çevre projesini tanıtan Bakan Özhaseki, ‘Plajları işgal eden ve vatandaşımızın denize ulaşmasında zorluk çıkaran ne kadar kişi, grup, unsur varsa hepsini temizleyeceğiz.’ dedi. Deprem konutlarına da değinen Özhaseki, 2025 sonuna kadar tüm deprem konutlarını teslim edeceklerini söyledi
Yusuf Tunçer
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, basının Ankara temsilcileri ve gazetecilerle Bakanlıkta bir araya gelerek, “Denizler Halkındır”, “Mapa Şamandıra” ve “Depozito Yönetim Sistemi” isimli üç yeni çevre projesini açıkladığı medya buluşması düzenledi. Bakan Özhaseki, buluşmada yeni bir ‘İklim Kanunu’ için de hazırlık yaptıkları önümüzdeki günlerde Meclis gündemine getireceklerini bilgisini verdi.
‘DEPREM BÖLGEMİZ DÜNYANIN EN BÜYÜK ŞANTİYESİ’
Toplantının esas amacının iklim değişikliğinin ülkemizde meydana getirdiği olumsuz etkiler karşısında üç projeyi tanıtmak olduğunu belirten Özhaseki, öncesinde depremle ilgili konuşarak şu bilgileri verdi: “Önceliklerimiz; birincisi, deprem bölgesindeki hasarların giderilmesi. İkincisi, başta İstanbul olmak üzere şehirlerimizi daha dirençli hale getirilmesi görevi. 6 Şubat depreminde 680 bin kadar konut, 170 bin işyeri hasar gördü. Dünyanın en büyük şantiyesi şu anda deprem bölgemizde. Bin 900 şantiyemiz, 153 bin kişilik bir çalışan ordumuz var. Altyapı çalışmaları için 65 milyar TL hibe desteği veriyoruz. 441 bin 390 konut ve işyeri için hak sahibi var. Ama biz 500 bin bağımsız bölüm yapmayı hedefledik. 3 ay kadar önce 76 bin konutu teslim ettik. 2024 yılı sonuna kadar 200 bin konutu teslim etmiş olacağız. 2025 güz aylarına kadar da 400 binden fazla konutu tamamlayacağız.”
‘DÜNYA DEĞİŞMEDEN BİZ DEĞİŞELİM’
Daha sonra toplantının asıl konusunun dünyanın büyük bir israf ve doğayı kirletme çılgınlığı peşinde olduğunu belirten Özhaseki özetle şunları söyledi: “Dünya Bankası verilerine göre yılda 2.1 milyar ton katı atık oluşuyor ve dışarı atılıyor. Yılda 8 milyon atık okyanusa karışıyor. Dünyada üretilen gıdanın 3’te biri yani 1.3 milyar tonu israf ediliyor. Bunun değeri 1 trilyon 900 milyon dolar. 2.2 milyar insan temiz suya erişemiyor. Özellikle sanayi devriminden sonra çok tüketiyoruz. Çok tüketiyor, çok kirletiyoruz. Böyle olunca da denge bozuluyor. Son yayınlanan raporlarda 1900'lü yılların öncesine göre dünya ısısının 1.45 derece arttığı belirlendi. 2 dereceye çıktığında gıda krizleriyle karşı karşıya kalacağımız söyleniyor. 3 dereceye çıkarsa gezenimiz yaşanmaz hale gelecek. O yüzden ‘dünya değişmeden biz değişelim’ diyoruz.”
‘İKLİM KANUNUNU ÇIKARTACAĞIZ’
“İklim kanunumuzu güncelledik. Önümüzdeki günlerde Meclis'in önüne getirip İklim Kanunu’nu çıkarmış olacağız. Özellikle sanayicilerimizi bekleyen büyük bir tehlike, ürettiklerini Avrupa’ya ihraç ederken kapıda ‘nasıl ürettin’ diye soracaklar. 1 buçuk yıl kaldı. O yüzden sanayicilerimizi şimdiden uyarıyoruz.”
Mavi Bayraklı plaj sayışının 567’ye çıkarak dünya üçüncüsü olduğumuzu, hava kalitesini iyileştirmek için 8 tane hava ölçüm istasyonunun 380’e çıktığını, ‘Sıfır Atık’ projesinde dünya markası olduğumuzu, ilk defa bu yıl Çevrefest Festivali düzenledikleri bilgilerini de veren Bakan Özhaseki, üç yeni çevre projesini şu sözlerle tanıttı:
DENİZLER HALKINDIR PROJESİ
“İlk projemiz 'Denizler Halkındır Projesi.' Kıyı şeridi olan 28 ilimiz var. Bu işi valiliklerimiz eliyle sürdüreceğiz. Plajları işgal eden ve vatandaşımızın denize ulaşmasında zorluk çıkaran ne kadar kişi, grup, unsur varsa hepsini temizleyeceğiz. Bunu bitene kadar, vatandaş oralardan rahatça istifade edene kadar sürdüreceğiz. İhbar hattı oluşturduk. Oraya gelen şikayetleri değerlendiriyoruz. Halkın denizlere ulaşımını sağlayacak şekilde 100 halk plajını da bakanlık olarak biz açmayı düşünüyoruz. Kültür Bakanlığımızın talep ettiği yerleri biz tahsis ettik, onlar oralarda halk plajlarını yapıyorlar. Halktan tarafız, sloganımız 'Türkiyedeniz.’ Önümüzdeki dönem de yeni genelgeler göndereceğiz.
MAPA ŞAMANDIRA PROJESİ
“İkinci projemiz, 'Mapa Şamandıra Projesi'. Tüm sahil ve koylarımızı teknelerin verdiği zararlardan korumak istiyoruz. Yat sahipleri rastgele koylara çapa atıyorlar. Denizin dibindeki çayırları 8-10 metrekarelik alanda koparıp alıyorlar. Bazen tarihi eserlere bile başladıklarını gördük. O çayırlar denizlerin ormanıdır ve denizlerimizi oksijensiz bırakıyorlar. Pilot bölge olarak Göcek koyunu belirledik. İlk aşamada 700 kadar Mapa Şamandıra oluşturacağız. Bir mobil uygulama oluşturuyoruz. Yatlar istedikleri yerlere değil, belirlenen şamandıralara çapalarını bağlayabilecek. Atıklarını da bizim istediğimiz yerlere verecekler. Denizlerin oksijen depoları çayırları, kıyılardaki ağaçları ve tarihi eserleri korumuş olacağız. Gelecek sene Nisan ayında bu sistem Göcek koyunda başlayıp sonra da 2026'ya kadar bütün korunan alanlarımızı teminat altına alacağız.”
DEPOZİTO YÖNETİM SİSTEMİ
“Son projemiz de ‘Depozito Yönetim Sistemi.’ Geri dönüşüm atıklarını toplayanlar nereye iade edeceklerini bilmiyor. 0,1 litre ile 3 litre arasında günlük kullanıp attığımız pet, alüminyum ve cam şişelerinin oranı 1 yılda tam 20 milyar.
VATANDAŞLARIN E-CÜZDANINA PARASI ANINDA YÜKLENECEK
Sistemin nasıl çalışacağını da anlatan Bakan Özhaseki, “Vatandaşımız kaç tane şişe, pet, alüminyum getirmişse önce kendini tanıtıp makinaya atacak. Sonra uygulama üzerinden e-cüzdanına parası anında aktarılacak. Bu sistemle, 120 milyon Euro geri kazanım geliri, 250 milyon Euro hammaddeden tasarruf, 50 milyon Euro atık ithalatından tasarruf, toplamda 520 milyon Euro ekonomik kazanç sağlayacağız. DYS ile Türkiye kazanacak. Hedefimiz 2025 ortasına kadar ulusal depolama sistemini oluşturmak. 2028 yılına geldiğimizde 30 bin sayısına ulaşacağız. Nerelere koyacağız? Belediyelerimize, Millet Bahçelerine, üniversiteler ile 400 metrekare büyüklüğündeki AVM'lere, otellere, restorantlara ve yeri müsait her yere bu makineleri koymayı hedefliyoruz.” dedi.
‘İSTANBUL'DA ARTAN NÜFUSU KESMEKLE İLGİLİ BİRTAKIM ÇALIŞMALAR VAR’
Daha sonra gazetecilerin sorularını yanıtlayan Bakan Özhaseki, Aydınlık gazetesinin “Meclis’e getireceğinizi söylediğiniz İklim Kanununda değişen hava olaylarına göre şehirlerin planlanması var mı? Bina sayısının artması İstanbul'un ısısını yükseltiyor. Örneğin İstanbul'un nüfusuna yönelik tedbirler olacak mı? Ya da alt yapıya yönelik projeler var mı?” sorusuna şu cevabı verdi:
“Elbette öncelikli hedefimiz İstanbul’da kirliliği önlemek, engellemek. Ama bir taraftan da artan nüfusun hızını bir kesmek. Bununla ilgili bir takım çalışmalar var ama daha ete kemiğe bürünmediği için ben bundan çok bahsetmek istemiyorum. Ama en azından şunu söyleyelim; bir deprem ülkesiyiz, şu anda nüfusumuzun yüzde 70’i 1’inci ve 2’inci derecede deprem bölgelerinde oturuyor ve sanayi tesislerimizin çoğunluğu da orada bulunuyor, bu büyük bir risk. 3’üncü ve 4’üncü derecede deprem riski taşıyan bölgelerde bir çalışma var. Biz hazine arazilerini taramaya devam ediyoruz. Daha çok Orta Anadolu’dan Mersin’e inen bir hatta yeni organize sanayi bölgeleri oluşturabilmek, oralarda altyapısını hazır ettiğimiz yerlere belki İstanbul ve çevresindeki, Marmara’daki sanayi tesislerinin gönüllü olarak taşınmalarını sağlayabilecek projeler, çalışmalar bizim tarafımızdan ve Sanayi Bakanlığı tarafından devam ediyor. Bunlar bittiği zaman da açıklanacak. Ama dediğimiz gibi nüfusun orada azalmasını sağlamak en önemli ölçütlerden biri olsa gerek.”
Bakan Özhaseki, hazırlanan İklim Kanununun içeriği ve amacını ise “Yaptığımız her şeyde bir yasaya dayanmış olacağız.” şeklinde ifade etti.
‘DEPOZİTO AYRIŞTIRMAYI EVLERE TAŞIYACAĞIZ’
Evlerde atık ayrımına ne zaman başlanacağı yönündeki soruyla ilgili de konuşan Özhaseki, “Depozito Yönetim Sistemi bir başlangıç. Getirilen depozito için bir ücret vereceğiz ve bir alışkanlık oluşturacağız. Kendi bütçemizden parasını vereceğimiz ve bütçeye hiçbir ek yük getirmeyecek bir proje. Bu cihazlar yerli olarak üretilecek. Evlerde ayrıştırma meselesi ise esas mesele. 1390 belediyemizin kullanacağı ayrıştırma torbalarını, farklı renklerde kullanacağı 4 ayrı torbayı evlere dağıtılmasını uygulamaya sokmayı düşünüyoruz.” sözlerini kullandı.
