Depremzede sanayici ek vergiden endişeli
Paslanmaz çelik ithalatı için başlatılan antidamping soruşturması üreticileri tedirgin etti. Mutfak eşyası üretiminde paslanmazın yoğun olarak kullanıldığı Kahramanmaraş'ta üreticileri ziyaret ettik.
Mutfak sektörü ile Posco Assan arasındaki paslanmaz anlaşmazlığı sürüyor. Çin ve Endonezya'dan yapılan yoğun ithalatı tehlikeli bulan Posco Assan'ın talebi üzerine ithalata önce ek vergi kondu daha sonra antidamping soruşturması başlatıldı. Soruşturma bir yıl sürecek. Çin ve Endonezya'dan yapılan paslanmaz yassı çelik ithalatında damping var mı yok mu tespit edilecek. Şayet dampingli ürün alınıyorsa sağlam bir ek vergi veya belli firmalar özelinde yasaklama gelecek. Ancak paslanmaz yassı çelik kullanan sektörler bu durumdan endişeli. Çünkü firmalar, damping var yok demeden ucuz ham madde temin ederek iç pazarda maliyetleri kontrol edebildiklerini, ihracatta da enflasyon ve kurun değerlenmemesi yüzünden kaybedilen rekabeti bir nebze koruyabildiklerini ifade ediyorlar. Posco Assan haklı bile olsa gelecek ilave verginin bardağı taşıran son damla olacağını öne süren paslanmaz kullanan firmalar, üretimin düşeceği ve işçi çıkarmaların yaşanacağını savunuyorlar.
ALIM GÜCÜ ZATEN DÜŞTÜ
Türkiye'de mutfak eşyası anlamında paslanmaz yassı çelik kullanımının en yoğun olduğu illerden Kahramanmaraş'ı üreticilerin davetlisi olarak ziyaret ettik. Depremin yaralarını iyileştirmeye çalışan ilde Avrupa'nın en büyük çelik tencere tesisi de bulunuyor. Üreticiler antidamping soruşturması sonucu gelecek ek vergi ile ithal edilen ham madde pahalanınca maliyetlerin kurtarmayacağını ve üretimin düşmesi yüzünden Posco Assan'ın satışlarının düşeceğini iddia ediyorlar. Pişirme grubu ürünleri üreten Görgel Metal Yönetim Kurulu Başkanı Murat Görgel'e konuyu sorduğumuzda, sadece Kahramanmaraş'ta paslanmaz kullanan 50 üretici bulunduğunu belirterek, "Üç binden fazla kişiye istihdam sağlayan bu firmalar depremden, mevcut ekonomik şartlardan zaten etkileniyor. Üstüne de ek gümrük vergileri gündeme geliyor. Dünyada rekabet şartları zorlaşıyor. Örneğin ihracat pazarımız olan Mısır da üretim yapmaya başladı. Onlarda işçilik maliyetleri 200 dolar bizde 1000 dolar. Bir de ana ham maddemiz olan paslanmaz çeliğe ek vergi gelirse biz nasıl rekabet edeceğiz. Posco Assan TST tarafı bize ‘Dahilde İşleme Rejimi kapsamında ürün alıp, ihraç edebilirsiniz’ diyor. Bu da o kadar kolay olmuyor. Burası çözülse dahi iç pazar ne olacak? Eğer gümrük vergisi konuşulduğu gibi yüzde 25’e çıkarsa ürettiğimiz ürünler satış raflarında yüzde 25-30 zamlanır. Enflasyonun düşürülmeye çalışıldığı bir ortamda, vatandaşların alım gücünün düştüğü bir dönemde bir de bu ürünlere zam gelirse ne olacak? Yeni evlenecek çiftler, ürünlerini yenilemek isteyenler nasıl alacak?" diye sordu.
FİRMALAR KAPANIRSA POSCO DA SATAMAZ!
"Eğer bu durum gerçekleşirse sadece Kahramanmaraş’ta yüzlerce kişi işsiz kalır. Üretim hatları durur. Biz Çin’den 100 TL’ye değil, Posco Assan TST’den 110 TL’ye paslanmaz çelik almaya razıyız. Türkiye’deki bir firma kazansın diye hareket ederiz. Ancak daha fazla fiyata satmak istiyorlar. Bunu kabul etmemiz çok zor.” görüşünü dile getiren Murat Görgel, "Şu aşamada fiyatlarda bir zam yok. Ham madde kaynaklı bir zam olmadı. Biz de pahalı olduğu halde Posco'yu tercih ediyoruz, alıyoruz da zaten ama ötesine paçal maliyet rekabet sınırına geliyor. Bu kez Posco daha da zorlanacak, biz rekabet edip ürün satamadıkça daha da düşecek. Çünkü kapasitelerimiz düşecek." ifadelerini kullandı.
ÜRETME ŞANSIMIZ KALMAZ
Depremde üretim tesisi zarar gören ve devlet desteği almadan bir milyon dolar harcayarak üretimini yeniden ayağa kaldıran Nef Madeni Eşya firmasının ortağı Cenk Toktay, sanayici olarak hemen her gün finansman bulmaya çalıştıklarını bir de ham maddeye gelecek zammın kendilerini olumsuz etkileyeceğini kaydetti. Tolgay, sözlerini şöyle sürdürdü: “Cezve, çaydanlık, baharatlık üretimi gerçekleştiriyoruz. Böylesine zorlu bir dönemden çıkmaya çalışırken, paslanmaz çelikteki ek vergiler ve anti-damping soruşturmalarıyla uğraşıyoruz. Paslanmaz çelik fiyatı Türkiye’de 2 bin 600 dolar seviyelerinde. Çin’de aynı ürün bin 700 dolar. Buna rağmen ihracatta rekabet etmeye çalışıyoruz. Bir firma istedi diye soruşturma başlatılıyor. Eğer konuşulan ek vergiler getirilirse paslanmaz çeliğin ton fiyatı 3 bin 200 dolar seviyelerine gelecek. Bizim tesislerimizde yapılan üretimin yüzde 70’ini paslanmaz çelik oluşturuyor. Hem ihracat pazarlarımı kaybedeceğiz hem de iç piyasada ürünlerimiz zamlanacak. Bu durum yaşanırsa bizim üretme şansımız kalmayacak.”