Depremzedelerin tüketici kredisi borçları silinsin
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen vatandaşlara yönelik kredi kartı limitlerinin artırılması, asgari borçların ve kredi vadelerinin ötelenmesi dahil birçok ilave karar aldı.
Kurul kararlarını, resmi internet sitesinde yayımladı. Buna göre, kredi kartlarında uygulanan limite bağlı yüzde 20 ve yüzde 40 oranındaki asgari tutar ayrımı kaldırıldı. Bu kapsamda herhangi bir limit ile ilişkilendirilmeksizin asgari tutar, dönem borcunun yüzde 20'si olarak belirlendi. Kredi kart limiti tespit edilirken bankalarca dikkate alınan sınırlar yükseltildi. Yeni düzenleme ile bankalarca toplam kart limiti, ilk yıl için ilgilinin aylık ortalama net gelirinin 4 katını, ikinci ve sonraki yıllar için ise 8 katını aşamayacak.
BAZI KRİTERLER BANKALARIN İNİSİYATİFİNDE
Asgari tutarı ödenmeyen kredi kartlarının nakit kullanımına, mal ve hizmet alımına kapatılmasına, iptaline ve borcun tamamı ödeninceye kadar yeni kredi kartı düzenlenmemesine ilişkin husus bankaların ihtiyarına bırakıldı. Kart borçlarının ötelendiği süre boyunca asgari tutar da dahil olmak üzere bankaların alacaklarını talep etmeyerek ödemesiz dönemler tanımlayabilmelerine imkan sağlandı. Aylık veya yıllık ortalama gelir düzeyinin tespit edilememesi durumunda gerçek kişilerin edinebilecekleri kredi kartlarının toplam limiti 2 bin liradan 5 bin liraya çıkarıldı.
Bankalar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketlerince kullandırılan tüketici ve taşıt kredilerinin anapara ve faiz ödemelerinin müşterilerin talebi üzerine ertelenmesi halinde erteleme süresinin, ilgili mevzuatta belirlenen vade sınırlarında dikkate alınmamasına karar verildi. Kredi müşterilerinden alınması gereken kredi derecelendirme notları ile alınması zorunlu olan ilave belgelerin temini de bankaların ihtiyarına bırakıldı. Deprem felaketinden etkilenen müşterilere kullandırılan kredilerin gayrimenkul niteliğindeki teminatlarının değerlemesi ile ilgili süreler ertelendi.
EN BÜYÜK YARDIM BÖYLE OLUR
Kararlar yerinde olsa da yetersiz. 13 milyon vatandaşımız doğrudan mağdur. Konutu sağlam olanlar işlerini, işi olanlar evini, yakınlarını, dostlarını kaybettiler. Deprem bölgesinin yaşandığı on ilimizdeki yurttaşlarımız görece yoksul kesimler. Böyle bir dönemde bazı kriterlerin uygulanması bankaların insafına bırakılamaz. Bankacılık sektörü son iki yıldır muazzam kârlar yazdı. Bütün bankalar haklarını yemeyelim afet bölgesi için ellerinden gelen her yardımı yapıyor. Bunlarla ilgili tek bir e-posta, reklam kokan hareket bile yapmadılar. Banka çalışanı arkadaşlarımızın sosyal medya hesaplarından yapılan yardımların boyutunu görüyoruz. Kaldı ki birçok banka çalışanı da depremde hayatını kaybetti. Ancak bankalar bu sene sermayelerine ekleyecekleri milyonların bir kısmından feragat etsinler. Ortaklaşa alınacak bir kararla bölgedeki bütün vatandaşlarımızın en azından tüketici kredileri sıfırlansın. Böylece depremzedelerimize en büyük yardımlardan biri yapılmış olur.
ŞİRKETLERE DE HAK TANINDI
Öte yandan bölgedeki birçok şirket, esnaf da zor durumda. BDDK kararında, kredi kullandırımına ilişkin bağımsız denetime tabi olan şirketler tarafından bankalara tevdi edilmesi gereken bilgi ve belgelere ilişkin süreler deprem bölgesindeki illerdeki şirketler için uzatıldı.Müşterilerin talebi halinde, anapara ve faiz ödemelerinin asgari 6 ay süre ile ötelenmesine ve ötelemenin faiz/kar payı talep edilmeksizin yapılması durumunda müşteri talebinin aranmamasına karar verildi. Ayrıca BDDK mevzuatı ile bankacılık ilke ve teamüllerine uyum hususunda azami özen gösterilerek, bu süreçte müşterilerin mağduriyetine mahal verilmemesi ve ilave finansman dahil mümkün olan her türlü kolaylığın sağlanması yönünde kuruluş birliklerine talimat gönderilmesi kararlaştırıldı.
Söz konusu kararlar, 6 Şubat 2023'ten 1 Ocak 2024'e kadar geçerli olacak.
Türkiye Bankalar Birliği de geçtiği bilgilendirme notunda ilk günden alına tavsiye kararlarına da dikkat çekerek, “Depremin meydana geldiği günden bu yana yardım malzemeleri yüklü (TBB’ye bildirilen) 352 adet kamyon/kamyonet/panelvan araç, 48 adet karavan/konteyner bankalar tarafından bölgeye sevk edilmiş, gerekli koordinasyon dahilinde ihtiyaç olan illere yönlendirilmiştir. Bankacılık işlemlerinin sürdürülmesi amacıyla bölgeye mobil şubeler gönderilmiştir. Mevcut yerel şubelerin de operasyonel hale getirilmesi çabaları devam etmektedir.” dedi.
