Der Spiegel ve Bloomberg’ten uyarı: AB’de enerji krizi derinleşecek
Avrupa Birliği ülkeleri aylardır süren tartışmanın ardından doğal gaza tavan fiyat uygulaması konusunda anlaştı
Almanya, Hollanda, Avusturya, Danimarka ve Macaristan gibi ülkeler tavan fiyat uygulamasına mesafeli yaklaşıyor. Rusya’da ‘Avrupa doğal gazsız kalmak istiyorsa tavan fiyatı uygulasın’ uyarısında bulundu
Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler, doğal gaza megavatsaat başına 180 avro tavan fiyat uygulanmasında anlaştı.
AB üyesi 27 ülkenin enerji bakanları, Avrupa’daki enerji krizine karşı alınacak önlemleri ve ithal doğal gaza uygulanacak tavan fiyatı görüşmek üzere 19 Aralık’ta Brüksel’de bir araya geldi. Toplantının ardından yapılan açıklamada, üye ülkelerin aşırı yüksek gaz fiyatlarını sınırlamak için geçici bir mekanizma üzerinde anlaştıkları belirtildi.
ANLAŞMAYI AÇIKLADILAR
Toplantının ardından yapılan açıklamada, üye ülkelerin aşırı yüksek gaz fiyatlarını sınırlamak için geçici bir mekanizma üzerinde anlaştıkları belirtildi. “AB ülkelerinin enerji bakanları, vatandaşları ve ekonomiyi aşırı yüksek gaz fiyatlarına karşı korumak için bir piyasa düzeltme mekanizması belirleyen düzenlemede siyasi anlaşmaya vardı” ifadesi kullanılan açıklamada, gaza tavan fiyatın enerji arz güvenliğini, finansal piyasaların istikrarını ve Avrupa’da dünya piyasa fiyatlarını yansıtmayan gaz fiyatındaki aşırı dalgalanmaları sınırlamayı amaçladığı kaydedildi.
35 AVRONUN ÜZERİNE ÇIKARSA UYGULANACAK
Açıklamada, tavan fiyatın Avrupa’da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF’de işlem gören vadeli gaz kontratının 3 iş günü boyunca 180 avroyu aşması ve aynı dönemde Avrupa’da sıvılaştırılmış doğalgazın (LNG) megavatsaat fiyatının küresel piyasaların 35 avro üzerine çıkması durumunda yürürlüğe gireceği belirtildi.
Mekanizmanın, 15 Şubat 2023 tarihinden itibaren yürürlüğe gireceğine işaret edilen açıklamada, AB Enerji Düzenleyicileri İşbirliği Ajansı’nın (ACER) piyasaları sürekli olarak izleyeceği ve ilgili bildirimleri yayımlayacağı ifade edildi.
Açıklamada, enerji arz güvenliği, finansal istikrar, gaz akışı veya gaz talebi alanında risklerin tespit edilmesi halinde mekanizmanın askıya alınabileceği bir sistem getirildiği belirtilerek, riskler veya piyasada rahatsızlık ortaya çıkması durumunda AB Komisyonunun mekanizmayı askıya alabileceği ifade edildi.
5 ÜLKE KARŞI ÇIKIYOR
Almanya, Hollanda, Avusturya, Danimarka ve Macaristan gibi ülkeler tavan fiyat uygulamasına mesafeli yaklaşıyor. Gerekçeleri ise: “Avrupa’ya gaz tedariki azalır” şeklinde. Alman Der Spiegel dergisi doğal gaza getirilen tavan fiyat ile ilgili kaygıları ele alan bir haber yayınladı. “Almanya, gaz fiyatı tavanında geride kalacak mı?” başlıklı haberde uygulamanın sakıncaları vurgulandı. Yazıda “Federal hükümet, gaz alımları için AB çapında bir fiyat sınırına uzun süredir direniyor. Bir kriz durumunda arz güvenliğinin tehlikeye gireceğinden korkuyor çünkü gaz üreticileri ham maddeyi daha iyi ödeyen alıcılara satabilir.” ifadelerine yer verildi.
Bloomberg de “Gaz fiyatı tavanı AB enerji krizini kötüleştirebilir” başlıklı bir haber yayınladı. Yazıda “AB'nin bu hafta üzerinde anlaşmaya vardığı gaz fiyatlarına üst sınır daha derin bir enerji krizini tetikleyebilir ve bloğu arz kıtlığına maruz bırakabilir.
Golden Sachs analistleri, AB'deki işletmeleri ve hane halkını "aşırı yüksek gaz fiyatlarından" korumayı amaçlayan sözde "piyasa düzeltme mekanizması” nın gerçekte talebi teşvik edebileceğini ve Avrupa'da gaz arzında daha da kötü bir kıtlığa yol açabileceğini söyledi.” değerlendirmelerine yer verildi.
Rusya’dan tavan fiyata tepki
AB'nin Rus doğal gazına tavan fiyat uygulamasına tepki gösteren Rusya Başbakan Yardımcısı Novak, "Eğer meslektaşlarımız Avrupa’da doğal gaz olmamasını istiyorlarsa tavan fiyat uygular" dedi.
Anadolu Ajansı'nın haberine göre, bunun ekonomik bir karar olmadığını söyleyen Novak, “Bu siyasi karar. Meslektaşlarımız aynı hatayı tekrar yapıyor” diye konuştu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, Nobel ödüllü ekonomist Milton Friedman’dan yaptığı bir alıntıya atıfta bulunan Novak, “Domates açığı yaratmak istiyorsanız, tavan fiyat uygularsınız. Eğer meslektaşlarımız Avrupa’da doğal gaz olmamasını ve gazın başka pazarlara gitmesini istiyorlarsa tavan fiyat kısıtlaması uygular” dedi.
Novak, Rusya’nın AB ülkelerinin aldığı bu kararına vereceği yanıt için gerekli hukuki belgeleri inceleyeceklerini de sözlerine ekledi.
Cezayir: Fiyatlar sınırlandırılmasın
Cezayir Enerji ve Madencilik Bakanı Muhammed Arkab, Almanya Federal Ekonomi ve İklim Koruma Bakanlığı Devlet Sekreteri Franziska Brantner ile başkent Cezayir’de düzenlenen 4. Almanya-Cezayir Enerji Günü kapsamında ortak basın toplantısı düzenledi.
AA'nın haberine göre, Bakan Arkab, AB'nin gaz fiyatlarına tavan uygulama kararına ilişkin olarak, "Almanya ve Avrupa'daki ortaklarımızla birlikte kıtaya, özellikle gaz ve enerji sağlama konusunda tamamen anlaştık.
Arkab, şöyle devam etti: "Ancak fiyatlar ve tedarikler için serbest piyasada olmak istiyoruz. Cezayir, her ne olursa olsun, fiyatların sınırlandırılması fikrini desteklemiyor. Enerji piyasası, yukarı yöndeki yatırımlara ve projelere (araştırma, keşif ve sondaj) devam etmek için serbest olmalıdır."
