Dere yatağına terminal

Trabzon Büyükşehir Belediyesi, Değirmendere’nin yanı başına şehirlerarası otogar inşa ediyor. Uzmanlar ise hâlâ, acısı hâlâ taze olan Bozkurt’taki sel felaketini hatırlatıyor. Jeoloji Mühendisleri Odası Trabzon Şube Başkanı Semih Hamzaçebi ve Şehir Planlamacıları Odası Trabzon Şube Başkanı Ercan Şen derenin denizle birleştiği alana kurulan yapının yeni felaketlere gebe olduğunu söyledi.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ EYLEM PLANI

Jeoloji Mühendisleri Odası Trabzon Şube Başkanı Semih Hamzaçebi, 2019 yılında Trabzon’da yaşanan sel felaketini hatırlattı. Hamzaçebi, “Çevre ve Şehircilik bakanımız o dönem Trabzon’a geldiğinde ‘İklim Değişikliği Eylem Planı’nı başlatıyoruz’ dedi. 15 maddelik bir genelge yayınlandı. Bu yayınlandıktan sonra bakanlık olarak neler yaptı? Bunu sorgulamak gerekiyor. Vadilerdeki yapılaşmaların kaldırılacağı söylendi, tespitlerin yapılacağı söylendi. Herhangi bir vadide yapılaşmanın durduğunu gördünüz mü?” diye sordu.

ESKİ PLANLAR YETERSİZ

Otogarın Dereli’de sel felaketi yaşandığı sırada planlandığını ve ihale aşamasında olduğunu ifade eden Hamzaçebi, sözlerine şöyle devam etti: “Burası 45 kilometrelik bir vadi. Vadi boyunca büyük bir yapılaşma var. Biz geliyoruz tam vadinin denizle birleştiği alana bir yapı kurmaya çalışıyoruz. Bir çalışma yapılıp başka yerler var mı diye bakılması gerekiyor. Sayın Büyükşehir Belediye Başkanı ‘Bizim aldığımız görüşlere göre en uygun yapıyı burada yapacağız’ diyor. Fakat ben de şunu söylüyorum Q100, Q500 kodlarına göre yaptığımız planlamalar yetersiz kalıyor. Çünkü yağış miktarları değişiyor. Bu tür yerlerden uzak durmamız gerekiyor. Doğa bunu bize örnekleriyle gösteriyor. Karadeniz Bölgesi özelinde vadilerde yapılaşmamız yoğunlukta. Devlet yeni alanlar bulmak yerine vatandaşı yine aynı yere yerleştirmeyi uygun görüyor.”

YÜKÜ ARTIRIYOR

Şehir Planlamacıları Odası Trabzon Şube Başkanı Ercan Şen de yer seçimine dikkat çekti. Riskli alanlar, afete tabi olabilecek alanlar, coğrafik, morfolojik olarak sorunlu alanlardan kentlerin uzak tutulması gerektiğini söyleyen Şen sözlerine şöyle devam etti: “Önce kentteki riskleri, kentsel riskler de dâhil olmak üzere bütün bu riskleri bir araya getirip ona göre yer seçimlerimizi şekillendirmemiz lazım. Tabii şöyle bir çıkmazdayız; var olan kentlerimiz ve bu kentlerimizin yerlerini değiştirmemiz şu anda mümkün değil. Yapacağımız tek şey, o kentsel mekânlar içerisinde öncelikli afet riski taşıyan alanları en kısa sürede rehabilite etmek. Terminal gibi 24 saat çalışan alanlar, hem taşıt trafiği üreten hem de çeken yerler. Ayrıca yaya trafiğinin sirkülasyonunun çok olduğu yerler. Onu besleyebilmeniz için alternatif yollar oluşturmaya çalışıyorsunuz ki mesela terminalin olduğu bölgede alternatif bir yol oluşturuldu. Öyle bir plan kararı alındı. Kente bir yük getiriyor, kentin dinamiklerini ortadan kaldırıyor.

VATAN PARTİSİ MKK ÜYESİ İNCİ GÜNGÖR: DERE YATAKLARI KAMULAŞTIRILMALI

Türkiye’nin birçok belediyesinde şehir planlama ve imar danışmanlığı yapan Vatan Partisi MKK üyesi İnci Güngör, projeye tepki gösterdi. Güngör şunları söyledi: “Bu terminalin şehirlerarası ulaşımla bir alakası olmadığı ortada. Çünkü Trabzon’a yolcu ya da otobüsler, Erzurum üzerinden gelmiyor. Trabzon’un batısından geliyor ve oradan çıkıyor. Trabzon’a Erzurum üzerinden günde 30 otobüs girip çıkıyorsa, İstanbul, Ankara, Samsun ve bu güzergâhtan 300’ün üzerinde otobüs girip çıkıyor. Yani bir kere yer seçimi çok yanlış. İkincisi, alt yapısı olmadan terminal yapmaya kalkıyorsunuz. Üçüncüsü, bu bölge terminal trafiğini kaldırabilecek mi? Yaptığımız incelemelerde bunların hepsi olumsuz.”

Terminalin dere yatağına yapılmasının da ayrı bir sorun olduğunu belirten Güngör, “Kamuya ait bedelsiz bir arsa elde edebildikleri için buraya yapıyorlar. Bu dere yükselirse bütün Trabzon’un sanayi bölgesi risk altında kalacak. Aslında planlar yapılırken buranın yavaş yavaş boşaltılmasının protokolünü yapıp boşaltmak lazım. Bu çok uzun soluklu bir çalışma. Kesinlikle dere yatakları kamulaştırılmalı ve sürekli temizlenmeli.”

SEÇİLME KAYGISI ŞEHİRLERİ ÖLDÜRÜYOR

Semih Hamzaçebi, şehrin düzgün planması için bütüncül düşünmeye ihtiyaç olduğunu ifade etti. Hamzaçebi, “Karar aşaması belki bir iki yıl sürecek ama şehri düzgün planlamış olacağız. Belediye başkanları özellikle şehri yapılandırma uzun süreceği için yeniden seçilme amaçlı işler yapmak istiyor. Seçilme kaygısında olmamalıyız” dedi.