Dergiler kapanmamak için direniyor: ‘Kağıtta vergileri kaldırın’
Küçülmek, fiyatlarını artırmak, işçilerini çıkarmak zorunda kalan dergiler, acil çözüm bekliyor. Stokçuluğun da vurduğu dergi sektörü, kamu eliyle yapılması gereken yatırımlara ve desteklere muhtaç.
çıktığını belirten dergi temsilcileri, Aydınlık’a durumun vahametini ve çözüm önerilerini anlattı.
FİYATLARA ZAM YAPMAK
ZORUNDA KALDIK
Bilim ve Ütopya Genel Yayın Yönetmeni Emrah Maraşo dergilerin bilimsel ve kültürel alandaki işlevlerini vurguladı. Döviz kurundaki her artışın dergileri vurduğunu belirten Maraşo fiyatlara zam yapmak zorunda kaldıklarını da ifade etti. Çözüm olarak devleti işaret eden Maraşo şunları söyledi:
"Dergiler canlı bir entelektüel, bilimsel ve kültürel ortamın ana direkleri. Türkiye'nin ve dünyanın aydın birikimini okurla buluşturan, çeşitli düşünceleri onların görüş ve eleştirilerine sunan, okura katkı yapan bir işlevi var dergilerin. Döviz kurunun her artışı en başta bu işleve sahip dergilerimizi vuruyor. İnternet satış olanağından yararlansak bile üretilen bir derginin raf ömrü esas olarak bir aydır. Bir ay içinde okurla buluşması yani satılması gerekir ki sizin üretim etkinliğiniz sürdürülebilsin. Bir de arkanızda büyük finansörler ve devasa reklam vericiler yoksa maliyetler ve okurun dergiye yönelik talebi, varlığınızın devamı için belirleyici olur. Geldiğimiz noktada durum mali olarak görece rahat olan dergilerin bile zorlandığını gösteriyor.
KAĞITTAN ALINAN
VERGİLER KALDIRILMALI
“Bilim ve Ütopya olarak dergimizin fiyatına bu ay yüzde 25 zam yapmak zorunda kaldık. Bu zammı yapmasaydık çok ciddi zarar edecektik. Okur da haklı. Dergisinin, kitabının makul bir fiyattan satılmasını istiyor. Çözüm devletin kağıdı üreticilere ucuza sağlayacak koşulları yaratmasıdır. Türkiye kâğıt fabrikalarını kurmalı, kâğıda yönelik her türlü vergi kaldırılmalı, kütüphaneler ve üniversiteler başta olmak üzere süreli yayınlar toplu olarak alınmalı ve dergilerin çıkmasının asgari koşulları bu yolla sağlanmalıdır. 2023 diyoruz ama Cumhuriyetin yüzüncü yılında bilgiye ve onun en önemli aracı kâğıda ulaşamayan bir milletin hayat damarlarından birinin kopacak olduğunu anlamıyoruz. Dijital yayıncılık bir seçenek evet. Biz de bunun yaygınlaşmasını isteriz ancak bu alana yönelik talep çok düşük. Bizim de dergimizin elektronik hali mevcut ve daha hesaplı ancak okurun asıl talebi basılı dergi.
'3 KİŞİYİ ÇIKARDIK'
Roman Kahramanları Dergisi Sahibi Ömer Asan, "Bir haftadır kâğıt alamıyoruz" diyerek stokçuluğa dikkat çekti. Yaşanan krizden dolayı yarını göremediklerini vurgulayan Asan, 3 çalışanı işten çıkarmak zorunda kaldıklarını da ifade etti. Sektörde çaresizliğin hakim olduğunu belirten Asan şöyle devam etti:
"Sorunun çözümü ithal kâğıt yerine eskisi gibi kâğıt üretmekten geçer. Gördüğünüz gibi dövizdeki artış maliyetleri artırmaktan başka, kâğıtçıların kâğıtları satış dışı tutmasına neden oluyor. Üstelik parasını peşin vermiş olmamıza rağmen. Dövizdeki durum bütün piyasayı allak bullak etti. Bizim faaliyetlerimizi tamamen durdurdu. Matbaalar şu anda ne yapacaklarını bilmiyorlar.
"Herkes küçülmek derdinde. İşçi çıkarıyor. Hiç bir tedbir geliştiremiyoruz. Çünkü yarın ne olacağını bilemiyoruz. Biz mesela 3 kişiyi işten çıkardık. Şimdi derginin ocak sayısını çıkartacağız. Ne yapacağımızı bilmiyoruz. Dövizin hareketliliği durdurulmadan kâğıtçı kâğıt satmıyor. Mutlaka doların Euro'nun sabit kurlarda durması gerekiyor. Yoksa matbaalar kâğıt alamaz. Kâğıdın tonu 800 Euro'dan 1400 Euro'ya çıktı. Bu durumda hiçkimse iş yapamaz. Çaresizlik var şu anda."
GELİRLER SABİT
MALİYETLER UÇTU
Gold Business dergisi sahibi Hasan Can, maliyetlerdeki artışa vurgu yaptı. Krizin çözümünde devlete görev düştüğünü belirten Can, aksi taktirde sektör yayıncılığının biteceği uyarısında bulundu. Can şunları söyledi:
"Dergimiz 15 seneye yakın yayın hayatıyla kuyumculuk sektörünün en güçlü dergisi konumunda. Ancak bu dönemde bayağı zorlanıyoruz. Dergiler reklamla çıkıyor. Şu dönemde reklam fiyatları sabit ama baskı maliyetleri artıyor. 20 bin TL'ye bastırdığınız 2-3 bin dergiyi şimdi 40 bin TL'ye bastırmak zorundasınız. Ya dergiyi küçülteceğiz ya da kâğıt baskıyı durdurup internet ağırlıklı yayına döneceğiz. Bu krizin çözümü hükümetin elinde. Devlet desteği olabilir. Sektör dergisi yapanlara özel bir indirim yapılabilir. Kâğıt yurtdışından ithal geliyor. Devlet bizim gibi sektör dergisi yayıncılığı yapan dergilere kâğıt sübvanse edebilir. Aksi taktirde sektör yayıncılığı biter."