Devler üretime başlıyor

Koronavirüs pandemisini önlemek için mart ayında üretimlerini durduran birçok sanayi devi yeniden üretime geçiyor. Ani duruşa geçen birçok otomotiv devi ve yan sanayi firmasında sağlık kurumları için çeşitli medikal malzemelerin gönüllü üretimine geçilmişti. Gelişmeleri hafta başında yayınlanan "Otomotiv işçileri sağlık için üretiyor" haberimizde sizlere aktarmıştık. Bu süreçte, fabrikalarda alınan önlemlerde tek kullanımlık plastiklerin kullanımına geçildi. Vardiya saatleri ayarlandı. Riskli çalışanlar izne yollandı. Giriş çıkışlar kontrollü hale getirildi. İşçiler koruyucu maskeleri kendileri üreterek, Kovid-19'un bulaşma riskini azaltacak inovasyonlar geliştirdi. En nihayetinde üretimine ara veren sanayi devleri üretime başlama tarihlerini resmen ilan etmeye başladılar.

ÜÇ DEV AY SONU BAŞLIYOR

Vestel Elektronik ve iştiraki Vestel Beyaz Eşya 6 Nisan itibarıyla daha düşük kapasite ile tekrar üretime başlandığını duyurdu. Üretimine on gün ara veren Kordsa'da bu hafta başı itibarıyla üretime başladı. Dünya Gazetesi'den Aysel Yücel'in haberine göre, mart ayında üretimine ara veren otomotiv üreticisi Anadolu Isuzu gerekli tedbirleri alarak bu hafta başında kapıları açtığını bildirdi. Türk otomotiv devlerinin birçoğu nisan ortasında faaliyete geçmeyi planlıyordu. Ancak süreç mayısın ilk haftasına uzadı. Yıllık iki milyon araç üretim kapasitesine sahip sektördeki dev firmalar faaliyete başlama tarihlerini bu hafta itibarıyla duyurmaya başladı. Mercedes-Benz Türk, 20 Nisan'da Hoşdere Otobüs Fabrikası'nda, 24 Nisan'da da Aksaray Kamyon Fabrikası'nda faaliyete geçeceğini açıkladı. TOFAŞ ise önceki gün yaptığı açıklamada üretime başlama tarihini 4 Mayıs'a ertelediğini duyurdu. Ford Otosan ve Toyota da üretime 27 Nisan'da başlamayı planlıyor.

Otokar, Kamuyu Aydınlıkta Platformuna (KAP) yaptığı açıklamada, 23 Mart'ta yaptığı açıklamada koronavirüse karşı alınan önlemler çerçevesinde 8 Nisan 2020 tarihine kadar üretim faaliyetlerine ara vereceğini duyurmuştu. Şirket, 6 Nisan'da yaptığı açıklamada süreyi 20 Nisan'a uzatmıştı.

TürkTraktör de KAP'a yaptığı bildirimde, Ankara ve Erenler fabrikalarımızda yapılan üretime 23 Mart 2020 tarihinden başlamak üzere 14 gün süreyle ara verileceğini kamuya açıkladı. Şirket yaşanan gelişmeler sonucunda bu süreyi 20 Nisan 2020 tarihine kadar uzattı. Aksi yönde bir karar çıkmazsa iki şirketin de bu tarihte üretime başlaması bekleniyor.

AVRUPA'DA AÇILMA ÇABALARI

Araç lastiği üreticisi Goodyear İzmit fabrikasında 20 Nisan gününden itibaren üretime tekrar başlayacağını bildirdi. Orhangazi’nin en büyük sanayi kuruluşları arasında yer alan Döktaş Dökümcülük A.Ş. de yaklaşık üç hafta ara verdiği üretimine bu hafta başladı.

Beyaz eşya cephesinde Vestel'in üretime geçtiğini yukarıda aktarmıştık. Arçelik ise vardiya düşürerek gerekli tedbirleri almakla birlikte üretimine hiç ara vermedi. Şirketin Romanya'daki fabrikasının da üretime başlayacağı haberi basında yer aldı. Üretimine ara veren Akın Tekstil üç gün önce kapılarını açarken, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, geçen hafta yaptığı açıklamada, “Bosch, 500 milyon liralık ilave yatırımla yeni nesil yüksek basınç pompalarını da ülkemizde üretmeye başlayacak" müjdesini verdi.

Alman otomotiv devi Volkswagen, Avrupa'da yer alan fabrikalarının bazılarında önümüzdeki haftadan itibaren kademeli olarak üretime geçeceğini duyurdu. Audi, Renault ve Hyundai'nin de Avrupa'daki fabrikalarını açmaya hazırlandığı haberleri geliyor.

SERT FREN YAPTIK AMA...

Bu gelişmeler üzerine sanayicilerle görüştük. Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, bölgelerindeki otomotiv devlerinin ay sonu itibarıyla üretimlerine başlama kararı aldıklarını söyledi. Bununla birlikte yan sanayinin de açılmasının beklenebileceğini dile getiren Zeytinoğlu, "O kadar büyük bir fren yaptık ki" dedikten sonra, çarkların yavaş yavaş dönmeye başladığını göreceğimizi ifade etti.

ADANA MASKE İÇİN DEVREDE

Ege Bölgesi Sanayi Odası Başkanı Ender Yorgancılar ile konuştuğumuzda, otomotivdeki büyük firmaların açılmasının normal olduğunu ancak KOBİ'lerin durumunun sıkıntılı olduğunu, bu nedenle kendi bölgelerinde henüz bir hareketlenme olmadığını söyledi.

Adana Sanayi Odası Başkanı Zeki Kıvanç da, tekstil ve hazır giyim de maske üretimi dışında bir hareketlenme olmadığını belirterek, şu gelişmeleri aktardı: "Gıda üretimi sürüyor. Ama kimse bu ortamda gidip elbise satın almaz. Kapasite yüzde 20'lerde diyebiliriz. Fakat şunu söyleyebiliriz; Avrupa'daki alıcılar Uzak Doğu yerine Türkiye'ye daha fazla ağırlık verecekler. Bu noktada bir artış beklentisi içerisindeyiz ve bu büyük ihtimalle de gerçekleşecek. Birçok firmamız maske üretmeye başladı. Bunun için ilave makine yatırımı yaptılar. Aile firmamız ürettiği binlerce N95 tipi maskeyi sağlık kurumlarına bağışlıyor. Yine bölgemizdeki birçok üretici her gün 30 bin maskeyi hibe olarak veriyor. Bununla birlikte elektronik ticarette bir artış olduğunu ihracatçı arkadaşlarımızdan duyuyoruz"

EROĞLU: İLAVE YAPTIRIM YAPTIK

Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Yavuz Eroğlu, plastik sektörünün bir kısmında üretim durmuşken bir kısmında ciddi artışlar olduğunu ve yeni yatırımların gündeme geldiğini bildirdi. Erdoğlu'nun verdiği bilgiye göre, otomotiv, beyaz eşya, boya alanlara tedarik sağlayan kısımlarda üretim yavaşlar ve dururken, ambalaj, medikal malzeme, hijyen ve dezenfektan kısmında ciddi artışlar olduğunu bildirdi. Bu alanlarda kapasite artışlarına gidildiğini kaydeden PAGEV Başkanı, tek kullanımlık plastiklerin üretiminde de hızlı artışlar yaşandığını dile getirdi. Tesislerin gerekli tedbirleri alarak üretimlerini hızlandırdıklarını anlatan Eroğlu, "Plastikte önemli olan çevreye atmamak geri dönüşümü sağlamaktır" uyarısını da yineledi.

TEDARİK ZİNCİRİ DURMAMALI

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Üretim durmayacak" sözünün çok anlamlı olduğunu ifade eden Ambalaj Sanayicileri Derneği Başkanı Zeki Sarıbekir, tedarik zincirinin bozulmaması gerektiğini söyledi. Ambalaj sektörünün özellikle gıda ürünleri, hijyen malzemeleri gibi alanlarda üretimini artırdığını kaydeden Sarıbekir, "Hafta sonu çalışılması için de bakanlığımıza talepte bulunduk. Çünkü tedariğin durmaması gerekiyor. Ambalaj olmazsa ürünler market raflarında yer alamaz.

Birçok ülkede market rafları boş kaldı. Ülkemizde ise bakın böyle bir sorun yaşanmadı. Ancak restoranlar, oteller kapalı, catering tarafı kapalı" dedi.

Gıda tarafındaki durumu sorduğumuz İstanbul Hububat Yağlı Tohumlar ve Mamuller İhracatçıları Birliği'nin eski başkan yardımcısı, gıda ihracatçısı Sübet Çiçek de, gıdada üretimin hiç durmadığını ifade etti.

ÜRETİM 15-20 PUAN YÜKSELDİ

İstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu Üyesi, İMES Sanayi Sitesi Başkanı Kemal Akar, İMES özelinde salgın ile birlikte yüzde 50'ye düşen üretimin önce yüzde 60'lara, şu günlerde de yüzde 70'lere doğru çıkmaya başladığını anlattı. Üretimin hiç sıfırlanmadığını kaydeden Kemal Akar, "Bin kişi çalıştıran işletmeler 700'e düşürdüler. Kronik hastalığı olanlar, yaş durumu olanlar izne çıktı. Sanayici arkadaşlarla telekonferans üzerinde istişare halindeyiz. Almanya da açılmaya başlayacak haberleri geliyor. Sanayici gerekli tedbirleri alarak üretimlerini sürdürüyor. Sosyal mesafeyi korumamız önemli" diye konuştu.

TOFAŞ, ARAÇ YERİNE SAĞLIK EKİPMANI ÜRETİYOR

Bursa’daki fabrikasında üretim faaliyetlerine kısa süre ara veren TOFAŞ, sağlık çalışanları için tıbbi destek ekipmanları üretmeyi sürdürüyor. Şirket, üretimini yaptığı ekipmanların teslimatını, ihtiyaç bildiren hastanelere İl Sağlık Müdürlükleri koordinasyonunda sağlıyor. İlk olarak Bursa Şehir Hastanesi ile başlayan teslimatlar, İstanbul, Bursa, Ankara, Balıkesir, Kocaeli, Manisa, Muğla ve İzmir dahil olmak üzere toplam 24 ildeki, 63 sağlık kuruluşuna ulaştırıldı. Tofaş, bu süreçte toplam 578 adet biyolojik örnek alma ve entübasyon kabini ile 20 bin 146 adet siperlikli maske üretti.

Tofaş CEO’su Cengiz Eroldu açıklamasında, nisan sonuna kadar 50 bin adet siperlikli maske ile toplam bin 300 adet entübasyon kabini ve biyolojik numune alma kabininin üretimi hedeflediklerini açıkladı.