Dijital bağımlılıkta tehlike çanları! Kaybedilmiş bir nesil kapıda
Türk Eğitim-Sen, yarı yıl tatili öncesi hazırladığı ‘Türkiye’de Dijital Bağımlılık Araştırma Raporu’nu açıkladı. Raporda, çocukların teknolojik araçları etkili şekilde ve kısıtlı olarak kullanması sağlanmazsa, dijital dünyanın esiri olmuş kaybedilmiş bir nesil ile karşı karşıya kalınacağı belirtildi
Yusuf Tunçer
Türk Eğitim-Sen Genel Başkanı Talip Geylan, öğrenci ve öğretmenlerin dijital bağımlılıklarını inceledikleri ve 17 ilde 680 ilkokul, 896 ortaokul, 1431 lise öğrencisi olmak üzere toplam 3 bin 7 öğrenciyle yüz yüze yaptıkları araştırmanın sonuç raporunu açıkladı. Ailelere yarı yıl tatili öncesinde uyarılarda ve önerilerde bulunulan araştırmanın sonunda, “İlkokul ve ortaokul öğrencilerinin en çok dijital dünyada oyun oynamakla, lise öğrencilerinin de video izlemek ve sosyal medyada saatlerini geçirmesi çocuklarımızın ders başarısını olumsuz yönde etkilemekte, aile ilişkilerini zedelemektedir. Bu noktada yapılması gereken çocuklarımızın teknolojik araçları etkili şekilde ve kısıtlı olarak kullanmasını sağlamaktır. Aksi taktirde dijital dünyanın esiri olmuş kaybedilmiş bir nesil ile karşı karşıya kalırız.” denildi. Öğretmenler için de ayrı hazırlanan raporun ‘öğrenci’ bölümünde şu bilgiler yer alıyor:
KULLANIM AMAÇLARI: OYUN, VİDEO VE SOSYAL MEDYA
“Sahip olunan dijital araçlara ilişkin sayıların oranları incelendiğinde; ilkokul öğrencileri arasında en çok sahip olunan dijital araç yüzde 67 ile tablet olmuştur. Ortaokul öğrencilerinin yüzde 64, lise öğrencilerinin ise yüzde 89 ile en çok sahip olduğu dijital araç akıllı telefon olarak görülmüştür. “Ankete katılan ilkokul öğrencilerinin sırasıyla en çok bilgisayara (yüzde 40), akıllı telefona (yüzde 38.8), akıllı saate (yüzde 32.9), tablete (yüzde 67.1) sahip olduğu görülmektedir. Ortaokul öğrencileri sırasıyla en çok akıllı telefona (yüzde 64.8), tablete (yüzde 53,9), bilgisayara (yüzde 50), akıllı saate (yüzde 32.8) sahiptir. Lise öğrencilerinin sırasıyla en çok akıllı telefona (yüzde 89), bilgisayara (yüzde 45.7), tablete (yüzde 25.6), akıllı saate (yüzde 20.4) sahip olduğu görülmektedir. Tablolardan da görüleceği üzere yaş düzeyi yükseldikçe akıllı telefona sahip olma sayısı artmaktadır.
OYUN ARTIKÇA AKADEMİK BAŞARI DÜŞÜYOR
“Dijital teknolojilerin hangi amaçla ne kadar süreyle kullandıklarını belirlemek amacıyla sorulan sorulara alınan yanıtlar incelendiğinde, ilkokul öğrencilerinin daha çok oyun oynamak ve video izlemek amacıyla dijital teknolojileri kullandıkları görülmektedir. Ortaokul öğrencilerinin de oyun oynamak, video izlemek, sosyal medya ve eğitim için dijital teknolojileri kullandıkları görülmektedir. Lise öğrencileri arasında ise sosyal medya ve video izlemek daha fazla olmakla birlikte, bu yaş grubunun oyun oynamak ve eğitim amacıyla da dijital teknolojileri kullandıkları görülmektedir.” Ortaokul ve lise öğrencilerinin oyun oynama süreleri artıkça akademik başarılarının düştüğü bildirilen raporda, şu ifadeler yer aldı: “Hiç oyun oynamayan öğrencilerin akademik başarısı, 3-5 saat ve 6+ saat oynayan öğrencilerin akademik başarılarından yüksektir.
“Dijital bağımlılık düzeyini açıklayan değişkenler incelendiğinde, ilkokulda sosyoekonomik düzeyleri yükseldikçe dijital bağımlılıklarının azaldığı, ortaokulda ise sosyoekonomik düzeyleri arttıkça dijital bağımlılıklarının arttığı görülmektedir. Dijital bağımlılık kapsamında farklı eğitim kademesinde öğrenim gören çocukların ebeveynlerinin çocukların gelişim düzeylerine uygun kontrol ve denetim becerilerine sahip olması gerektiği bu araştırmanın önemli çıktılarından birisidir.”
KISA VE DENETİMLİ KULLANIM SÜRELERİ
“İçinde yaşadığımız dönemde dijital platformların içerik üretme, eğitim ve yeni beceriler kazanma amacıyla kullanımının teşvik edilmesi önemlidir.” uyarısı yapılan raporda, şu veriler bulunuyor: “Yeşilay tarafından farklı yaş kategorileri için önerilen ekran süreleri (9-12 yaş: Günlük en fazla 60-70 dk., 12+ yaş: Günlük toplam süre en fazla 120 dk.) dikkate alındığında her eğitim kademesi için dijital teknolojilerin kullanım süreleri oldukça yüksektir.
“İlkokul öğrencilerinin yüzde 45.9’u 1-2 saat, yüzde 17.6’sı 3-5 saat, yüzde 7.1’i 6+ saat oyunda zaman geçirmektedir. Ankete katılan ilkokul öğrencileri video izlemede yüzde 47.1’i 1-2 saat, yüzde 18.8’i 3-5 saat, yüzde 3.5’i 6+ saat zaman geçirmektedir. Sosyal medyada yüzde 17.6’sı 1-2 saat, yüzde 4.7’si 3-5 saat, yüzde 1.2’si de 6+ saat zaman geçirmektedir. Eğitimde yüzde 17.6’sı 1-2 saat, yüzde 8.2’si 3-5 saat; içerik üretmede de yüzde 12.9’u 1-2 saat, yüzde 4.7’si 3-5 saat zaman geçirmektedir.
“Katılımcı ortaokul öğrencilerinin yüzde 41.4’ü 1-2 saat, yüzde 18’i 3-5 saat, yüzde 17.2’si de 6+ saat video izlemede vakit geçirdiklerini söyledi. Ankete katılanların yüzde 35.9’u 1-2 saat, yüzde 17.2’si 3-5 saat, yüzde 14.8’i 6+ saat oyunda zaman geçirmektedir. Sosyal medyada yüzde 27.3’ü 1-2 saat, yüzde 14.1’i 3-5 saat, yüzde 22.7’si de 6+ saat zaman geçirmektedir. Alışverişte yüzde 21.9’u 1-2 saat, yüzde 10.9’u 3-5 saat, yüzde 3.1’i de 6+ saat zaman geçirmektedir. Eğitimde yüzde 19.5’i 1-2 saat, yüzde 14.8’i 3-5 saat, yüzde 39.8’i de 6+ saat; içerik üretmede 15.6’sı 1-2 saat, 1.6’sı 3-5 saat, 3.1’i 6+ saat zaman geçirmektedir.
“Araştırmaya katılan lise öğrencilerinin video izlemede yüzde 44.2’si 1-2 saat, yüzde 11.6’sı 3-5 saat, yüzde 1.9’u 6+ saat; sosyal medyada yüzde 42’si 1-2 saat, yüzde 22.7’si 3-5 saat, yüzde 5.2’si 6+ saat; oyunda yüzde 31.2’si 1-2 saat, yüzde 9.4’ü 3-5 saat, yüzde 3.2’si 6+ saat, eğitimde yüzde 28.5’i 1-2 saat, yüzde 15.6’sı 3-5 saat, yüzde 13.3’ü 6+ saat; alışverişte yüzde 16.1’i 1-2 saat, yüzde 2.9’u 3-5 saat; içerik üretmede 8.7’si 1-2 saat, 1.8’i 3-5 saat, 0.6’sı 6+ saat zaman geçirmektedir.”
