Dijital dönüşümle 269 milyar dolar

TÜSİAD ve TÜBİSAD iş birliğinde hazırlanan “Türkiye'nin 2. Yüzyılında Yüksek Teknoloji İçin Eylem Çağrısı” raporu dün kamuoyu ile paylaşıldı. Deloitte Digital'in içerik desteği sağladığı raporda yenilikçi politikaların geliştirilmesinden finansal desteklere, altyapıdan yetkin insan kaynağına kadar, Türkiye'ye yüksek teknoloji atılımı sağlayacak tüm kaldıraçlar için, mevcutta atılan adımlara ilave olarak ele alınması önemli değerlendirilen eylemlere yönelik 18 eylem çağrısına yer verildi. TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Turan raporun tanıtıldığı toplantıda, “Geleceğin ekonomisi teknoloji ve dijitalleşme ile şekilleniyor. Rekabet kuralları yeniden yazılırken yarının ekonomisine hazırlıklı olmalıyız. TÜSİAD olarak biz bu çerçevede teknolojiyi ve dijitalleşmeyi çalışmalarımızın önemli taşıyıcı kolonlarından birisi yaptık. Türkiye'yi her bölgesi ile bütüncül bir teknoloji üretim merkezi haline getirmeliyiz. Dijital dönüşümü hızlandırmak için mevcut durumda özel sektör ve kamu önemli adımlar atıyor. Kamu, özel sektör ve akademi iş birliğinde gerekli çalışmaların yapılması çok önemli.” dedi.

POTANSİYELİN GERİSİNDEYİZ

Raporda ABD, Çin ve AB'nin dijital ekonomide ilk 3'te yer aldığı, diğer G20 ülkelerinin de güçlü dijital vizyonları ve stratejileriyle rekabette yerini almaya başladığı belirtildi. Türkiye'nin ise yüzde 0.1'lik payı ile potansiyelinin gerisinde kaldığı not edildi.

Dijital ekonominin dünya genelinde ulaştığı düşünülen toplam büyüklüğü 38 trilyon dolar. Dünya Ekonomik Forumu’na göre önümüzdeki 10 yıl içinde ekonomide yaratılan yeni katma değerin dijital platform iş modellerine dayalı olan kısmı yüzde 70.

The Digital Sprinters (Dijital Atılımcılar) çalışmasına göre, Türkiye dijital dönüşümünü tamamen gerçekleştirirse 2030 yılında sadece verimlilik artışından elde edebileceği potansiyel ekonomik katkı 269 milyar dolar.

Küresel değer zincirinde söz sahibi konumda olabilmesini sağlayacak birçok fırsata sahip olan Türkiye’nin yüksek teknoloji atılımını gerçekleştirememesinin nedenlerini 4 ana başlıkta toplamak mümkün: 1-KOBİ’ler dijital dönüşümlerini tamamlamakta geri kalıyor. 2-Yüksek teknolojinin iş ve kullanım modellerinin oluşması yatırım ve altyapı gerektiriyor, beklenen hızda katma değere dönüştürülemiyor. 3-Dijital girişimlerdeki potantiyele ulaşmak ve küresel pazarda rekabet gücünü artırmak için fon ve ekosistem desteği yetersiz kalıyor. 4-Dijital dönüşüm ve teknoloji atılımının ihtiyaç duyduğu yetkinliğe sahip iş gücü ve inovasyon kültürü istenen ölçüde geliştirilemiyor.

İŞ GÜCÜ TEKNOLOJİ ÇALIŞANI OLMALI

Raporda kamu, özel sektör ve akademi için 18 maddelik eylem çağrısı şöyle oldu:

1- Türkiye Dijital Ekonomi Strateji ve Eylem Planı hazırlanmalı, sahiplendirilmeli ve izlenmelidir.

2- ‘Türkiye Teknoloji Geliştirme Bankası’ kurulmalıdır.

3- Dijital girişimler için mevcut fonların büyümesini sağlayacak ve etkisini artıracak inisiyatifler hayata geçirilmeli, kitle fonlama araçları gibi yeni uygulamalar yaygınlaştırılmalıdır.

4- Dijital dönüşümün tamamlanmasını sağlayacak teşvik ve destek mekanizmaları yeniden yapılandırılmalıdır.

5- Kişisel Verileri Koruma Kanunu’nun (KVKK) Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü’ne (GDPR) uyum çalışmaları hızlandırılmalı, veri paylaşımını ilgilendiren mevzuat önceliklendirilmelidir.

6- Platformlar ve platform paydaşları KOBİ’lerin ortak çıkarına olacak düzenlemeler yapılmalıdır.

7- Yüksek teknoloji temelli kümelenmeler oluşturulmalıdır.

8- Dijitalleşme ve yeni teknoloji alanlarında çalışan araştırma enstitülerinin sayısı kamu ve özel sektör desteğiyle artırılmalıdır.

9- Organize sanayi bölgeleri öncülüğünde “Dijital Dönüşüm Programları” oluşturulmalı ve hızlıca hayata geçirilmelidir.

10- Risk değerlendirme ve önleyici faaliyetler için yeni nesil teknolojilerden yararlanılmalı, dijital altyapı güçlendirilmeli ve güvenliği sağlanmalıdır.

11- Kriz yönetimi için yeni nesil veri kaynaklarının kullanımı yapılandırılmalı, kriz yönetimi uygulamaları geliştirilmeli ve toplum içinde yaygınlaştırılmalıdır.

12- Desteklerin etkin dağıtımı ve kriz sonrası iyileşme süreci için dijital platformlar geliştirilmelidir.

13- Teknopark avantajları teknoloji üreten ve Ar-Ge yapan şirketlerin tamamı için Türkiye genelinde yaygınlaştırılmalıdır.

14- Kamu ve yerel yönetimlerce toplanan veri anonimleştirilerek, yapay zekâ ve yeni nesil teknoloji geliştirme amaçlı kullanıma açılmalıdır.

15- Genişbant yatırımları ve yeni nesil iletişim teknolojisi çalışmaları hızlandırılmalıdır.

16- Temel seviye teknoloji yetkinliği genç nesilde yaygınlaştırılmalı, yeni nesil teknoloji odaklı eğitime ve teknoloji araçlarına erişim kolaylaştırılmalıdır.

17- Mevcut iş gücünü teknoloji çalışanına dönüştürecek veya temel seviye dijital okuryazarlık kazandıracak programlar tasarlanmalıdır.

18- Uluslararası deneyimi ve iş gücünü Türkiye’ye taşıyacak inisiyatifler hayata geçirilmelidir.