Dijital medya uzmanları: Dijital veriyi korumak devletin namus görevi

Koronavirüsle mücadele kapsamında işten çıkartmayı engelleyen torba yasası teklif taslağı görüşe açıldı. Yakın zamanda TBMM’ye gelecek olan pakette sosyal medyayla ilgili düzenlemeler de yer aldı. Yabancı sosyal medya şirketlerine Türkiye’de temsilcilik açma ve verilerin yurtiçinde tutulması gibi yükümlülüklerin getirildiği düzenlemeyi uzmanlar Aydınlık’a değerlendirdi. Uzmanlar dijital verinin önemine vurgu yaparak geç bile kalındığını söyledi.

Düzenlemeyi değerlendiren adli bilişim uzmanı Adem Taşkaya siyasi görüşlerin bir kenara koyularak değerlendirilmesi gerektiğini, sosyal medyada devlet güvenliğine ve kişisel itibara aykırı paylaşımlar yapıldığında bunların kaldırılamadığını söyledi. Sosyal medya üzerinde istihbarat örgütlerinin kontrolüne de değinen Taşkaya, “Sosyal medya olmasaydı Ortadoğu'nun dengeleri 7 yılda değişmezdi” dedi.

'CEVAP BİLE VERMİYORLAR'

Türkiye’nin bir durum olduğunda ilgili şirketlere yazdığını, ancak cevap bile verilmediğini belirten Taşkaya şunları söyledi: “Çok geç alınmış bir karar. Şu anda sizinle ilgili yalan bir haber yapılsa bunu kaldıramıyorsunuz. Devlet güvenliği, cinsel suçlarla ilgili şeyler olduğunda kaldıramıyorsunuz. Facebook, Twitter, Türkiye Cumhuriyeti devletinden daha büyük sanki... ABD’ye yazı yazıyorsunuz, cevap vermiyorlar, hesap kapatılmıyor, IP’leri vermiyor. Bunlar hep istihbarat kurumlarının eşgüdümlerinde hareket ediyor, istediği haberi önünüze atabiliyor. Sahte boot hesaplarla siyasi argümanlar üretiyor, yönlendirebiliyor. Manipülasyon olduğunda, Türkiye hiçbir şey yapamıyor. Tedbir için interneti yavaşlatıyor. Değişiklikle devlet güvenliğiyle ilgili konularda tüm interneti yavaşlatmak yerine ilgili siteyi yavaşlatacak.

GÜNDE 1000 TL'YE SİBER ZORBALIK

“Ben Fuat Avni hesabını kapattırdım, 1 ay sonra yeniden açıldı. FETÖ’yle mücadele edilecekse psikolojik olarak da edilmeli. Ama yükledikleri ses kayıtları vs duruyor. Devleti aciz duruma düşüren durumlar bunlar. Günde 1000 TL’ye sosyal medyada TT çalışması, siber zorbalık yaptırılıyor. İnternette yapılan itibar infazlarının yıllarca süren etkileri var. Devlet güvenliği ve insan ruh sağlığı için devletin bunlara önlem alması lazım. Bu hesaplarla ilgili Sulh Ceza hakimliklerinden erişim yasağı kararı alınıyor. Ancak sunucuları yurtdışında olduğu için kapatılmıyor.”

SOSYAL MEDYADA TERÖR ÖRGÜTLERİ

Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Dijital İletişim Araştırmacısı Doç Dr Ali Murat Kırık da sosyal medyanın manipülasyona açık olduğunu vurgulayarak “Birçok terör örgütünün burada faaliyet gösterdiğini görüyoruz” dedi. Düzenlemeyi değerlendiren Kırık, dezenformasyon ve manipülasyonun önüne geçmek için kontrol ve denetimin olması gerektiğini vurguladı. Hong Kong’da yaşanan olaylar sırasında Çin yanlısı hesapların kapatılmasını da hatırlatan Kırık şöyle konuştu:

“Ne tamamen sınırsız özgürlük ne de baskı olmalı. Şirketler buradaki hukuk düzenine bağlı olmalı. Yoksa bu algı operasyonları çok yoğun şekilde devam eder. Birçok terör örgütünün burada faaliyet gösterdiğini, çoğunun merkezinin de ABD olduğunu görüyoruz. Düzenleme tamamen bilgiler alınsın kişisel verilere ulaşılsın diye değil bilgi kirliliğinin dezenformasyon ve manipülasyonun önüne geçilsin diye. Özellikle anonim hesaplar üzerinden bu algıların yürütüldüğünü görüyoruz. Bilgi kirliliği oluşturan bu görseller ünlüler fenomenler de dahil bir anda paylaşılıyor binlerce kişiye ulaşıyor. Muhatap bulamıyorsunuz ya şikayet edeceksiniz ya da kendi kendine kapanmasını bekleyeceksiniz. Bir anda linç kampanyaları oluşuyor. Yüzlerce binlerce hesap aynı anda yüklenip suni gündem oluşturulabiliyor. Bu bir psikolojik harp. Bunlara dikkat edilmesi gerekiyor.”

'YENİ DOĞAL KAYNAK: DİJİTAL VERİ'

Milli ve yerli sosyal medya uygulaması Yazbee Kurucusu Arif Ünver de düzenlemeyi olumlu buldu. Dijital verilerin artık ülkelerin yeni doğal kaynağı olduğunu, kıta sahanlıkları kadar kritik olduğunu vurgulayan Ünver "Devletlerin bu verileri namusu gibi koruma görevi vardır" dedi. Ünver şunları belirtti:

“Kendi ülkenizde yaratılan veri dışarıda olacak ama bizim elimizde olamayacak. Kıta sahanlığının kontrolünün başkasında olması gibi. Bu verilerin bu topraklar içerisinde depolanması son derece doğaldır. Aksi küresel güç odaklarına teslim olmaktır. Dijital veri artık yeni nesil emtiadır. Bu emtianın fiyatı geleneksel emtianın kat be kat üstündedir. “Bir ülkenin içini karıştırmak isterseniz bunu sosyal medyadan yapabilirsiniz. Bunu Arap baharında da gördük. Böyle bir silahı tabiî ki kontrol edeceksiniz. Verilerini de namusu gibi koruma görevi vardır devletin. Tabiî ki temsilci olacak. Türk milleti kullanacak, burada gelir kazanacaklar, bir sıkıntı olduğunda muhatap bulamayacaksınız. Demokrasi ve özgürlüklerin suistimal edilmesidir. Çatlakların olduğu noktada devlet gerekeni yapmıştır. Geç bile kalınmıştır. Kesinlikle doğru buluyorum ama uygulama konusunda son derece hassas olunması gerektiğini düşünüyorum. Muhalefet etti diye bir kişinin hesabının kapatılması doğru değil. Ama ülke menfaatlerine zarar veren paylaşımlar yapanlar olduğunda tabi ki gereği yapılmalı.”