Direniş kuzeyde yeniden filizleniyor: Polisler göreve başladı
Gazze Şeridi'ndeki savaş güney bölgelere yayılırken HAMAS, aylarca süren acımasız hava ve kara harekatlarına rağmen Gazze kentinde devlet örgütünü yeniden çalışır hale getirmeye başladı. Yerel kaynaklara bakılırsa memurlara kısmi maaşlar bile dağıtılıyor.
Han Yunus'ta İsrail Ordusu ile HAMAS arasında çok sert çarpışmalar yaşanıyor. İsrail'in bir gözü de Başbakan Binyamin Netanyahu'nun pazar günü düzenlediği basın toplantısından anlaşıldığı üzere Gazze Şeridi'nin en güneyinde yer alan Refah kentinde. Gerek güneyde yaşanan çarpışmalarda gerekse Lübnan sınırındaki çatışmalarda duyulan gereksinim nedeniyle İsrail askerlerinin bir bölümü Gazze Şeridi'nin kuzeyinden 30 gün kadar önce yavaş yavaş çekilme aşamasına geçti.
Sahadan gelen haberlere bakılırsa HAMAS, Gazze kentinde (Gaza City) kendini yalnızca yeniden göstermeye başlamıyor aynı zamanda devlet bürokrasisini yeniden inşa etme girişiminde bulunuyor. Bölge sakinleri ve Filistinli grubun üst düzey bir yetkilisinin hafta sonu basına yaptığı açıklamalara göre direniş, son günlerde bölgede üniformalı polis memurları görevlendirdi ve bazı devlet memurlarına kısmi maaş ödemeleri dahi yaptı.
'ÜNİFORMA GİYENLER DE VAR'
Uyarı sinyalleri veren İsrail basını HAMAS'ın kuzeyde canlandığına dair işaretleri, “Aylarca süren ölümcül hava ve kara harekatına rağmen örgütün direncinin altını çiziyor.” sözleriyle gördü. Bir başka önemli noktada, İsrail güçlerinin son günlerde maaş dağıtımlarının yapıldığı bildirilen bölgeler de dahil olmak üzere Gazze Şeridi'nin batı ve kuzeybatı kesimlerinde hava saldırılarını yinelemiş olması.
Associated Press'e (AP) konuşan Gazze kenti sakinleri, bir haftadan beri üniformalı ve sivil polis memurlarının, bölgenin en büyük hastanesi olan Şifa Hastanesi de dahil olmak üzere polis merkezi ve diğer devlet daireleri yakınlarında konuşlandığını söyledi. Gazzeliler, HAMAS görevlileriyle son bir ay içinde de kentte karşılaştıklarını fakat şimdi sayılarının arttığını, daha sık görüldüklerini ve üniforma giyenlere de rastlandığını aktardı. Ayrıca İsrail gazetesi Haaretz'e konuşan yerel kaynaklar, “omzunda RPG ile dolaşan sivil giyimli Filistinli savaşçıların gördükleri her İsrail öğesine ateş ettiklerini” bildirdi. Bölge sakinleri, devlet memurlarının geri dönmeye başlamasıyla İsrail'in kuzeye tekrar hava saldırısı düzenlediğini söyledi.
'DÜZENİ YENİDEN TESİS EDİYORUZ'
Basınla konuşma yetkisi olmadığı için isminin açıklanmaması koşuluyla AP'ye demeç veren bir HAMAS yetkilisi, polisin geri dönüşünün harap olan şehirde düzeni yeniden sağlama girişimi olduğunu söyledi. Yetkili, grubun liderlerinin İsrail güçlerinin çekildiği kuzey bölgelerinde düzenin yeniden tesis edilmesi için talimat verdiğini ve Gazze Şeridi'nin güney yarısına göç etmek zorunda kalan bölge sakinlerinin terk ettiği dükkan ve evlerin yağmalanmasının önlenmesine yardımcı olduklarını ifade etti.
İsrail gazetesi Haaretz'in ulaştığı bir HAMAS yetkilisi ise "zor koşullar altında bile örgütleniyoruz, sahada polis ve iç güvenlik personeli var. Hepimiz İsrail'in hedefi olduğumuz için herkesin üzerinde üniforma göremeyebilirsiniz bu yüzden sivil polisler de var." şeklinde konuştu.
KISMİ MAAŞ ÖDEMESİ
Gazze kentinde yaşayan Saeed Abdel-Bar, bir kuzeninin polis, memur ve belediye işçileri de dahil olmak üzere devlet çalışanlarına 200 dolar maaş dağıtmak için kurulan hastane yakınındaki bir HAMAS ofisinden para aldığını söyledi. Gazze sakinlerinden Ahmed Abu Hadrous, İsrail savaş uçaklarının cumartesi ve pazar günü HAMAS'ın memurlara maaş ödemesi yaptığı ofisin çevresini bombaladığını belirtti.
Filistinli grup, 17 yıl önce Gazze Şeridi'nde iktidara geldiğinden beri öğretmenler, polisler ve doktorlar da dahil olmak üzere on binlerce memurdan oluşan bir devlet bürokrasisi yönetiyor. Bu şartlar altında dahi bazı kamu çalışanlarına 200 dolarlık kısmi maaş ödemesi yapılması, İsrail basınına göre topyekun saldırılara rağmen “ordunun HAMAS'a darbe vuramadığını gösteriyor.”
STRATEJİ DEĞİŞİKLİĞİ
Ortaya çıkan bu yeni durum İsrail Ordusunun harekat planlarında birtakım değişiklikler olacağına işaret edebilir. Gazze kentinde memurların yeniden etkin olmaya başlamasının yanı sıra pazar günü bölgeden roketler de fırlatılınca İsrail Ordu Radyosu, HAMAS'ın Gazze'nin kuzeyinde askeri varlığını yeniden tesis etmeye çalıştığına dair “ciddi bulgular” olduğunu itiraf etti ve önümüzdeki haftalarda Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki birlik faaliyetlerini artırmayı planladığını bildirdi. Bunu sağlamanınsa iki yolu var: Ya güneydeki ve Lübnan sınırındaki bazı birlikler buraya aktarılacak ve İsrail bu iki cephede zayıflayacak ya da yeni yedekler göreve çağrılacak. İkinci ihtimal İsrail kamuoyu tepkisi nedeniyle pek olası görünmüyor.
'KUZEYİ KAYBETME TEHLİKESİ'
İsrail'de yayın yapan Kanal 13, geçen haftalarda Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi'nin “kuzeyde elde edilen kazanımların plansızlık nedeniyle kaybedilme riskiyle karşı karşıya olduğunu” söylediğini aktarmıştı. Haberde, askeri analistler arasında Gazze'de "ertesi gün" olarak adlandırılan durum için hazırlık yapılmamasına ilişkin büyük şaşkınlık yaşayanlar bulunduğu belirtilmişti.
Aydınlık'ın 16 Ocak 2024 sayısında, HAMAS'ın Gazze kentinde kendini yeniden göstermeye başladığı haberini sütunlarımıza taşımıştık. İlk kez o günlerde belirginleşmeye başlayan durum, İsrailli eski Milli Güvenlik Bakanı Avigdor Liberman'ı çileden çıkartmıştı. Liberman, “Gazze'de son günlerde ortaya çıkan, HAMAS polislerinin eski rutinlerine dönmüş gibi göründüğü, Gazze'nin prestijli mahallesi Al-Rimal'de tutuklama raporları düzenledikleri, Cibaliye'deki pazarların ellerine geçen her şeyi satın alan insanlarla dolup taştığı ve Şifa Hastanesi'nin ameliyatlar dahil tam faaliyete döndüğü iğrenç görüntüler” karşısında dona kaldığını belirtmişti.
ATEŞKES BAŞKA BAHARA
Savaşın başlamasından bu yana Orta Doğu'ya beşinci ziyaretini yapan ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'in İsrail'e gelişi beklenirken, HAMAS'ın 28 Ocak'taki Paris toplantısının ardından Filistinli gruba sunulan ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılmasına ilişkin anlaşma taslağını, İsrail gibi reddetme eğiliminde olduğu görülüyor.
Rehinelerin aşamalı olarak serbest bırakılmasını, çatışmalara kademeli olarak ara verilmesini ve Gazze'ye yardım ulaştırılmasını öngören taslak Paris'te Katar, Mısır, İsrail ve ABD temsilcileri arasında tartışılmıştı. Ancak Suudi televizyon kanalı Al-Arabiya'nın aktardığına bakılırsa HAMAS, İsrail'den daha fazla Filistinli tutukluyu serbest bırakmasını istemeyi planlıyor. Suudi haber kanalı HAMAS'ın Gazze Şeridi'ndeki lideri Yahya Sinvar'ın savaşın sona ermesi ve İsrail ordusunun geri çekilmesi konusunda kesin garantiler isteyeceğini de öne sürdü.
Netanyahu da pazar günü “Güvenlik kabinesinde de vurguladığım gibi, HAMAS ile esir takasına ilişkin önümüze konan her anlaşmayı hiçbir şekilde kabul etmeyeceğiz.” söylemini tekrarladı.