Dış politika vaadlerinde iki program yarışıyor
Seçim bildirgelerinde AKP, CHP ve HDP yeniden Batı’yla ilişkilerin düzeltilmesi gerektiğini savunurken Vatan Partisi ise Türkiye’nin Avrasya’daki öncü konumuna yerleşmesi gerektiğine dikkat çekti
24 Haziran seçimleri yaklaşırken, partiler seçim vaadlerini içeren bildirgelerini açıkladı. Partilerin dış politika bölümü genel hatlarıyla ABD, Avrupa Birliği, Suriye ve Kıbrıs sorununu içeriyor. Vatan Partisi ve kısmen MHP dışındaki partilerin Batı ile ilişkileri korumak ve geliştirme hedefleri ön planda. Partilerin dış politika hedeflerinden çarpıcı kısımlar şu şekilde:
ABD’YLE İLİŞKİLER
AKP bildirgesinde ABD ile ilişkilere yönelik, “Yaşanan sorunları aşmak istiyoruz” ifadeleri kullanılırken, MHP de “ABD ile ilişkilerimizin her iki tarafın karşılıklı çıkarlarına hizmet edecek şekilde, eşitlik ve karşılıklılık temelinde yürütülmesi esas olmalıdır” diye yazdı.
MHP ayrıca Suriye ile ilgili bölümde, ABD ve Avrupa ülkelerini hasım ülke olarak değerlendirdi; bu ülkelerin YPG/PYD terör örgütlerini destekleyerek, aleni bir şekilde ağır silah ve mühimmat verdiğini vurguladı.
Vatan Partisi ise Batı’ya yönelik sert yaptırımlardan bahsederek, “ABD üslerini Türk Ordusu’nun denetimine alacağız. İncirlik başta olmak üzere Türkiye’deki bütün ABD üsleri, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin denetimi altına alınacaktır. Üsleri terk etmesi için ABD kuvvetlerine iki hafta süre verilecektir” ifadelerini kullandı.
CHP VE İYİ PARTİ ORTAKLIK PEŞİNDE
CHP, “ABD ile stratejik ve askeri ilişkilerle sınırlı olmayan, başta ekonomik, bilimsel ve kültürel etkileşime açık yeni ortaklıklar tesis edeceğiz” maddesine yer verdi.
İyi Parti “Batı ile köklü ve kurumsal ilişkileri olan ülkemizin bu ilişkileri daha da ileri götürülürken, politik, ekonomik, finansal, kültürel ve askeri olarak dünyanın yeni sıklet merkezi haline gelen Asya-Pasifik bölgesi ülkeleriyle olan ilişkilerimizin çok boyutlu olarak ve karşılıklı çıkar temelinde geliştirilmesine önem vereceğiz” vaadinde bulundu.
AB’YE ÜYELİK
AKP, CHP, İyi Parti ve HDP, Avrupa Birliği’ne üyelik müzakerelerinin sürdürülmesi noktasında ortaklaştı. Bu partiler AB üyeliğini stratejik hedef olarak tanımlarken, Vatan Partisi ve MHP’den aykırı bir çıkış geldi.
MHP bildirgesinde “Partimiz, Avrupa Birliği ile ilişkileri Türkiye için bir ‘kimlik ve kader sorunu’ olarak görmemektedir. Aksine, Brexit kararı sonrasında kan kaybeden AB’nin; Rusya, Çin ve ABD gibi küresel rakipleri ve uluslararası terörizm, kaçakçılık, göç gibi sınır aşan sorunlar karşısında Türkiye’nin desteğine giderek artan şekilde ihtiyaç duyduğuna inanmaktadır” ifadelerini kullandı.
Vatan Partisi de “Avrupa Birliği ile yapılan Gümrük Birliği Anlaşması’na son vereceğiz. Ülkemizde üretilebilen malları dışarıdan almayacağız, yerli üretimi geliştireceğiz” vaadinde bulundu.
SURİYE YAKLAŞIMI
AKP’nin Suriye Hükümeti’ne yönelik olumsuz tavrı seçim vaadlerine de yansırken, CHP ve İyi Parti Suriye’de siyasi çözümü vurguladı. HDP ise Suriye’yi bölme yaklaşımlarını net ifadelerle savundu.
Vatan Paritisi tüm partilerden ayrı bir tutum sergileyerek şu ifadeleri kullandı; “İki kardeş ülkenin toprak buütünlüğünü sağlamak ve Batı Asya’da kalıcı barış için, Suriye Hükümeti’yle sürekli görüştük ve anlayış birliği içindeyiz. Her alanda ortak eylemde kararlıyız.”
AVRASYA
Vatan Partisi’nin bildirgede Avrasya yaklaşımına ayrı bir başlık açarak oldukça önem verdiği görüldü. MHP’nin de Türkçülük temelinde Avrasya yaklaşımı dikkat çekti. Partiler şu maddelere yer verdi.
Vatan Partisi bildirgesinde; “Vatan Partisi, Türkiye’nin Şanghay İşbirliği Örgütü içindeki bağımsız yerini almasını programına alan tek partidir. Vatan Partisi, Batı Asya Birliği’ni adım adım inşa ediyor” ifadeleri yer aldı.
MHP ise “İpekyolu’nun yeniden ihya edilmesi projesine etkinlik kazandırılması, Türkiye’ye ekonomik olduğu kadar siyasi üstünlük de sağlayacaktır. Bu kapsamda, söz konusu projenin Türkiye bağlantıları ivedilikle hayata geçirilmeli ve ilgili ülkelerle işbirliği geliştirilmelidir. Şangay İşbirliği Örgütü gibi bölgesel kuruluşların faaliyetlerine daha fazla iştirak edilmeli, Türkiye’nin ağırlığı ve etkisi layık olduğumuz seviyeye çıkarılmalıdır” diye yazdı.
CHP de Çin, Japonya, Hindistan ve Endonezya ile ekonomik ve ticari ilişkileri geliştireceğini yazarken, İyi Parti “Kuşak Yol Projesi” için çalışmalar yürüteceğini vurguladı.