Hakan Fidan'dan Suriye açıklaması: Yeni idareyle çalışacağız
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye'de yaşananlarla ilgili konuştu. Fidan, 'Artık birlik ve ülkeyi yeniden inşa etmenin zamanı' dedi, Türkiye'nin Suriye'nin yeniden inşaasında 'yeni idareyle' çalışmayı sürdüreceğini belirtti. Fidan PKK'nın meşru taraf olamayacağını söyledi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye’deki gelişmeleri Doha Forum 2024 nedeniyle bulunduğu Katar'ın başkenti Doha'da değerlendirdi.
Burada basın toplantısı düzenleyen Fidan, bu sabah itibarıyla Suriye'nin yeni bir aşamaya ulaştığını belirterek, "Suriye halkı, ülkelerinin geleceğini yeniden şekillendirecek. Bugün ümidimiz var. Suriye halkı, bunu tek başına başaramaz, uluslararası toplumun Suriye halkını desteklemesi gerekiyor." dedi.
‘SURİYELİLER ARTIK ÜLKELERİNE DÖNEBİLİR’
Türkiye’nin Suriye'nin milli birliğine, istikrarına, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne çok büyük önem verdiğini ifade eden Fidan “Aynı zamanda Suriye halkının da refahını önemsiyor. Bu anlamda ülkelerini terk etmek durumunda olan milyonlarca Suriyeli, artık ülkelerine geri dönebilirler." diye konuştu. Fidan, yeni idarenin düzenli şekilde kurgulanması, kapsayıcılık ilkesinden hiçbir zaman taviz verilmemesi gerektiğini, artık birlik ve ülkeyi yeniden inşa etmenin zamanı olduğunu vurguladı.
‘FARKLI GRUPLARLA İLETİŞİM HALİNDEYİZ’
Fidan, şöyle devam etti:
"Bugün bölgede ve bölge dışında bütün aktörlerin dikkatli ve sakin bir biçimde hareket etmeleri çağrısında bulunuyoruz ve bölgeyi daha fazla istikrarsızlığa götürmemek gerekiyor.
“Suriye'nin toprak bütünlüğü ve refahı korunmalı. Bu geçiş döneminde çok dikkatli olmalıyız, farklı gruplarla iletişim halindeyiz. Terör örgütlerinin, özellikle DEAŞ ve PKK'nın bu durumdan bir avantaj sağlamaması için elimizden geleni yapıyoruz. Türkiye, terörizmle mücadele konusunda tüm adımları atacaktır.
‘YENİ HÜKÜMET KAPSAYICI OLMALI’
“Bütün azınlıklar, Hristiyanlar, Kürtler, Müslüman olmayanlar, adil bir muameleye tabi tutulmalı ve kimyasal silahlar ve ilgili materyallerle ilgili envanterin mutlaka güven altına alınması gerekiyor. Yeni hükümet, bütün tarafları kapsayıcı bir şekilde davranmalı ve bütün muhalif güçler şu anda birleşmeli. Devlet kurumları korunmalı ve doğru çalışmaları sağlanmalı. Bütün bu anlayışla biz, Suriye'de barış ve güvenliğin tesisi için elimizden geleni yapacağız."
‘TÜRKİYE YENİ İDAREYLE ÇALIŞACAK’
Suriye'nin yeniden inşa sürecine ilişkin Fidan, "Türkiye, komşu ülkelerle birlikte Suriye'nin yeniden inşa edilmesi için tabii ki mevcut idareyle birlikte çalışabilmeniz son derece önemli, elimizdeki her tür kapasiteyi ve her tür imkanı kullanarak ekonomik sorunlarına ve diğer sorunlarına çözüm bulabilmek için yeni idareyle birlikte çalışmaya devam edecek." diye konuştu.
‘MUHALİFLERİN’ BİR ARAYA GELMESİ ÜMİDİ…
Fidan, Suriye'deki farklı yapılanmalar ve aralarındaki koordinasyona dair, muhalif güçlerin farklı gruplardan oluştuğunu ancak aralarında bir koordinasyon mekanizmasının bulunduğunu belirterek, bu mekanizmanın ilerleyen günlerde daha da iyileşeceğini çünkü şu anda ellerinde başarmaları gereken çok daha büyük bir işin olduğunu ifade etti.
Bu grupların bir araya gelebileceklerini ve birlikte düzenli biçimde çalışmaya başlayabileceklerini ümit ettiklerini dile getiren Fidan, böylece bu süreçte Suriye içindeki tüm tarafların dahil olduğu iyi bir geçiş dönemini tesis edebileceklerini dile getirdi.
DEAŞ VE PKK
Fidan, terörizmle ilgili DEAŞ ve diğer terör örgütleri konusunda aynı derecede endişelendiklerini ifade ederek, "Bu durumdan faydalanmalarını ya da bunu kötüye kullanmalarını istemiyoruz. DEAŞ ve PKK'nın bu süreci kötüye kullanmamasından emin olmak için çok dikkatli hareket ediyoruz. Amerikalı dostlarımızla temas halindeyiz. Bizim bu konuda ne kadar hassas olduğumuzu biliyorlar, özellikle YPG/PKK konusunda ve Türkiye'ye bu gruplardan gelecek her tehdide cevap vereceğimizi, bir reaksiyon göstereceğimizi biliyorlar. Amerika'daki yeni idarenin, yeni hükümetle tabii ki bu konuyla ilgili olarak bazı temaslar halinde olacağımızı ifade etmek istiyorum." diye konuştu.
Suriye'deki değişikliğin bir gecede olmadığını söyleyen Fidan, "Son 13 yıldır ülke zaten bir iniş-çıkış sürecinde ancak 2016'dan bu yana Astana Süreci vesilesiyle biz durumu ve gerilimi düşürdük ve savaşı dondurduk." ifadelerini kullandı. Fidan, bu sürenin Esad yönetimi tarafından kendi halkıyla barışmak için kullanılmadığını savundu.
Fidan, "Bütün girişimler başarısızlıkla sonuçlanınca Cumhurbaşkanı (Recep Tayyip) Erdoğan rejime el uzattı ve bir milli birlik ve barışa ulaşabilmek için Suriye'de bir çağrıda bulundu. Bu çağrı da reddedildi." dedi.
Fidan, Esad yönetimini uyuşturucu ticaretiyle suçlayarak, uyuşturucudan elde edilen parayla ayakta kalabildiklerini öne sürdü.
ULUSLARARASI AKTÖRLERİ ÇAĞIRDI
Suriye'deki istikrarlı geçiş döneminin nasıl gerçekleşebileceğine ilişkin soruya yanıt veren Fidan, "Sadece Türkiye değil aynı zamanda bölgesel aktörlerin ve uluslararası aktörlerin bu sürece dahil olması gerekiyor. Çok iyi ve sorunsuz bir geçiş döneminin olması için sivil halka herhangi bir zarar verilmemesi gerekiyor. Halk için temel hizmetlerin verilmesi gerekiyor ve her şeyden önce bölgesel ülkelerin yeni idare ve yeni Suriye'yi komşuları için tehdit ortaya çıkarmayan bir yapı halinde görmesi gerekiyor. Suriye, mevcut problemlerine cevap vermeli ve bu tehditleri engellemeli." diye konuştu.
Fidan, Türkiye'nin son zamanlarda Beşar Esad ile temas halinde olup olmadığına ilişkin, "Rejim, aslında yavaş yavaş çürüyordu ve çöküyordu. Biz de bunu görüyorduk. Bu nedenle gerçekten bunu engellemek için bir şeyler yapmaya çalıştık ancak kısa cevap hayır, (Esad'le) onlarla görüşmedik, herhangi bir temasımız olmadı." dedi.
‘PKK UZANTILARI MEŞRU TARAF OLAMAZ’
Kuzey Irak yayını Rudaw'ın "Suriye’deki tüm muhaliflerin birleşmesi gerektiğini ifade ettiniz. Demokratik Suriye Güçleri de muhalif olduğunu beyan ediyor. Türkiye’nin de onlara karşı bir tutumu var. Sizce hangi şartlarda Türkiye ile DSG arasında bir müzakere yapılabilir? Siz DSG’yi muhalif bir güç olarak görüyor musunuz?" sorusuna Fidan, şu yanıtı verdi: “Aslında Suriye’de ve Suriye’nin kuzeyinde çok meşru Kürt tarafları var bulunan Kürt muhalif güçleri muhalefetin bir parçası olarak uzun zamandır çalışmalarına devam ediyor ancak herhangi PKK uzantısı Suriye’deki görüşmelerde meşru bir taraf olarak değerlendirilemez. Çünkü uluslararası savaşçılar var dolayısıyla Türkiye’den PKK kadroları İran, Irak ve İran’daki PKK kadroları Suriyeli değiller Suriyeli olmayanlar DSG’yi yönetiyorlar ve herkes bunu biliyor. Kısaca sorunuza cevap verecek olursam, hayır görüşmeyeceğiz. Kendileriyle ilgili değişikliğe gitmedikleri sürece bu mümkün değil.”
Rudaw bu yanıtı "Hakan Fidan'dan DSG ile 'koşullu' görüşme sinyali" başlığıyla paylaştı.
IRAK’LA EŞGÜDÜM
Fidan, bölge ülkeleriyle ve uluslararası aktörlerle bu konuda çalışmaya başladıklarını kaydederek, özellikle bölge ülkeleriyle işbirliğinin fevkalade önemli olduğunu vurguladı.
Irak ve Türkiye'nin Suriye ile uzun sınırları bulunan ülkeler olduğuna işaret eden Fidan, "Bizim özellikle beraber koordinasyonumuz önemli." ifadesini kullandı.
Fidan, Ürdün, Suudi Arabistan ve Katar'ın da önemli ortaklar olduğunu kaydederek, bu ülkelerle çalışmaya devam edeceklerini söyledi.
ABD ile de görüşmelerin sürdüğünü anlatan Fidan, özellikle terörizm ve güvenlik konularındaki hassasiyetlerini onlarla da paylaştıklarını aktardı.
Fidan, ilerleyen günlerde Suriye halkını daha güzel günlerin beklediğini öne sürdü.