Doğu Ekspresi Batı’ya doğru yola çıktı

İlk kez 1883 yılında çıkan ve zamanla efsaneye dönüşen Doğu Ekspresi, 28 Ağustos’ta İstanbul Sirkeci Tren Garı’na ulaştı. Türkiye’nin Batı’yla olan ilişkilerinde ilgi çekici bir yeri olan Doğu Ekspresi Sirkeci’de mehteran takımıyla karşılandı.

Dünyaca ünlü polisiye yazarı Agatha Christie’den Alfred Hitchcock’a kadar pek çok yazara ve yönetmene ilham kaynağı olan Doğu Ekspresi, Doğu ve Batı medeniyetleri arasındaki yolculuğu sırasında pek çok hikâyenin izlerini taşıyor.

Doğu Ekspresi dünya savaşları, ekonomik ve siyasi krizler nedeniyle seferlerine ara verse de efsaneye dönüştü. Tren bu yıl Paris, Viyana ve Bükreş üzerinden İstanbul’a ulaştı. Doğu Ekspresi’nin 80 yolcusu tarihi bir seyahat deneyimi yaşadı.

Günümüzde tren 9 yataklı, 2 salon vagonu, 1 bar vagonu, 3 restoran vagonu olmak üzere 15 vagon ve 80 yolcusuyla sefer yapıyor.

Ekspres bu yıl İstanbul’a iki sefer yaptı. İlk sefer ise 7 Haziran’da gerçekleşmişti.

TRENLERİN KRALI YA DA KRALLARIN TRENİ

Avrupa tarihinin ilk lüks treni olan Orient Ekspress “trenlerin kralı” ya da “kralların” treni olarak da adlandırılıyordu.

Fransız demiryolu işletmesi Wagons- Lits’e ait olan Orient Ekspresi ilk seferine 4 Ekim 1883’te çıktı. Yolcular, Paris’ten yola çıkıp Strazburg, Münih, Viyana, Budapeşte ve Bükreş’e, Tuna üzerinde bir feribotla Bulgaristan’da Rusçuk’a, oradan başka bir trenle Varna’ya geçip, Karadeniz’de 14 saatlik bir yolculukla İstanbul’a ulaştı.

Yolcular arasında önemli diplomatlar The Times gazetesi muhabiri, romancı ve gezgin Edmond About gibi isimler de yer alıyordu. About, Doğu Ekspresi anılarını daha sonra kitabında kaleme almıştı. Doğu Ekspresi hattı boyunca pek çok lüks otel de yapılmıştı. Bunlardan biri de İstanbul’daki Pera Palas Otel.

Trenin ünlü yolcuları arasında Fransız Cumhurbaşkanı Paul Dechanel, ünlü yazar Agatha Christie, casus Mata Hari, Bulgar Kralı Ferdinand gibi önemli isimler yer aldı.

Romanlara ve filmlere konu alan Doğu Ekspresi hakkında pek çok esere imza atıldı. Agatha Christie’nin Pera Palas’ta yazdığı “Doğu Ekspresi’nde Cinayet” isimli romanı, Amerikalı oyun yazarı John Dos Passos’un “Orient Express” isimli kitabı, Amerikalı romancı Graham Greene’nin “Stamboul Train” Doğu Ekspresi’ni konu edindi. Paris, Viyana, Milano gibi pek çok Avrupa şehrini dolaşan tren ilk kez İstanbul’a II. Abdülhamit’in izniyle 1 Haziran 1889 tarihinde geldi.

İki Dünya Savaşı nedeniyle seferlerine ara veren Doğu Ekspresi yolculuklarına 1945 yılında tekrar başladı. 1977 yılına kadar yolculuklarına devam eden Orient Express, talebin azalması dolayısıyla hizmetlerini sona erdirdi. 2011 yılında Fransız Ulusal Demiryolları Şirketi – SNCF tarafından satın alınan şirket lüks ve nostaljik bir yolculuk yapmak isteyen üst gelir grubu turistlere hizmet vermek üzere tekrar hizmet vermeye başladı.

TARİHE TANIKLIK EDEN 2419 NUMARALI VAGON

Doğu Ekspresi’nin 2419 numaralı vagonu tarihe tanıklık etti. I. Dünya Savaşı’nın bitiminde Almanya ile İtilaf Devletleri arasındaki mütareke Paris yakınlarında Şark Ekspresi’nin 2419 numaralı vagonunda imzalandı. Vagon bu nedenle daha sonra müzeye kaldırıldı ancak görevi henüz bitmemişti.

II. Dünya Savaşı sırasında Naziler Fransa’yı işgal edince Adolf Hitler, Fransa’nın çekilme anlaşmasını bu vagonda imzalamasını istedi. Bu istek üzerine Şark Ekspresi’nin 2419 numaralı vagonu müzeden çıkarıldı. Vagon daha sonra Almanya’ya götürüldü.

1945 yılında Almanya'nın teslim olmasından kısa bir süre önce bu vagon bir SS birliği tarafından imha edildi.

BEYAZ PERDEDE DOĞU EKSPRESİ

Doğu Ekspresi’yle ilgili bugüne kadar pek çok filme imza atıldı. İlk film 1934 yılında Paul Martin’in yönetmen koltuğunda oturduğu ve başrollerinde Angel , Norman Foster ve Ralph Morgan'ın oynadığı Şark Ekspresi filmi oldu. Alman filmi Şark Ekspresi 1944'te yapıldı ve 8 Mart 1945'te gösterildi. Doğu Ekspresi’nin konu edinen en ünlü film ise 1974 yılında gösterime girdi. Agatha Christie’nin “Doğu Ekspresi’nde Cinayet” romanından uyarlanan filmin yönetmenliğini Sidney Lumet üstlendi. Aynı adla 2017 yılında da bir film gösterime girdi.