Dolar kuru çekirdek mekirdek dinlemedi

Türkiye'nin enflasyonla sınavı sürüyor. Bir yandan tüketici kredilerine yönelik kısıtlama sinyalleri gelirken öte yandan yüksek enflasyon yüzünden faizlerin yüksek olması nedeniyle ticari kredilere ulaşım zorlaştı. Ekonominin sonbaharda ani bir soğuma yaşamaması için reel sektöre finansman akışının sürmesi önem taşıyor. Bu anlamda faiz tarafında adım atmak isteyen hükümetin elini kısıtlayan ise enflasyon oluyor. Bütün dünyada görülen fiyat artışları, ithalat kalemleri ve emtialar üzerinden ülkemizde zaten kabul edilebilir seviyenin üzerinde olan enflasyonu daha yüksek düzeylere itiyor. Son haftalarda TL'de görülen değer kazancı bu etkiyi nistepen sınırlı tuttu. Ancak yazın kurak geçmesi ve birçok temel üründe rekolte kayıpları sonbaharda ilave bir fiyat artışı konusunda endişelere neden oluyor. Nitekim temmuz ayı sonunda açıklanan yılın üçüncü enflasyon raporunda yüzde 14.1 olarak ilan edilen yıl sonu tüketici enflasyon tahmini OVP'de yüzde 16.2'ye çekildi.

DİĞERLERİ ÖYLE YAPIYOR!

Bunun üzerine gözler Merkez Bankası'na (TCMB) çevrildi. Dün Alman-Türk Ticaret ve Sanayi Odası Ekonomi Toplantısında bir sunum yapan TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu, çekirdek enflasyona işaret etti. Başkan, konuşmasında beş kez “çekirdek” ifadesini kullandı. Başkan, “Küresel merkez bankacılığında, para politikası duruşu belirlenirken, para politikasının etkisi dışında olan kısa vadeli arızi unsurlardan arındırılmış çekirdek enflasyon göstergeleri esas alınır. Diğer merkez bankalarında olduğu gibi bizim de salgının getirdiği arz ve talep şokları neticesinde ortaya çıkan fiyat hareketlerinin geçiciliğine dair analizlerimizin bulunduğunu paylaşmak isterim. Para politikasının etkileyebildiği talep unsurları, çekirdek enflasyon gelişmeleri ve bunların orta vadeli enflasyon hedefimizle uyumlu seyretmesine ilişkin analizler yanında, önümüzdeki dönemde arz şoklarının yarattığı etkilerin ayrıştırılmasına biraz daha fazla ağırlık verilecektir” dedi.

TL'YE DEĞER KAYBETTİRDİ

Başkan Kavcıoğlu'nun sunumundaki vurgulara işaret eden Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan, şu başlıklara dikkatimizi çekti: "Geçici' TÜFE baskıları yakında ortadan kalkacak. Küresel olarak para politikası temel göstergeleri temel alır. Türkiye para politikasını belirlerken çekirdek enflasyona 'ağırlık' verecek. Enflasyonda, rezervlerde iyileşme için yer görünüyor. Türkiye reel faiz sunan az sayıdaki ekonomiden biri. Türkiye'de Kovid-19 vakaları nispeten düşük. Hizmet sektöründe hızlı toparlanma görüldü. Şirketlerde yüksek yatırım iştahı gözlemlendi. Yüksek faiz oranları krediye erişimi sınırlıyor. Enflasyon dördüncü çeyrekte yavaşlayacak.”

Hatırlanacağı üzere Kavcıoğlu göreve geldiğinde ve sonrasında defaatle enflasyonun üzerinde bir faiz sözü vermişti. Bu duruşunu koruyan Merkez sayesinde TL'de değer kaybı durdu. Ağustos ayında enflasyon yüzde 19.25 ile Merkez'in verdiği yüzde 19'luk politika faizini aşınca ve önümüzdeki döneme ilişkin enflasyon raporunda öngörülen faiz tahmininin üzerinde bir oran OVP'de yer alınca TCMB'den adım beklenir oldu. Ancak Başkan Kavcıoğlu dün yaptığı sunumda çekirdek enflasyona işaret ederek bir nevi, “Ben manşet enflasyon demedim çekirdek enflasyon dedim” politikasına geçti. Ancak piyasanın buna tepkisi olumlu olmadı. Dün Türk lirası dolar karşısında değer kaybetti. Sabah saatlerinde 8.34 olan kur 8.47 TL'ye kadar yükseldi.

HANGİ ENFLASYON DERKEN...

Enver Erkan'ın çekirdek enflasyona ilişkin yorumu ise şöyle oldu: “Genel enflasyon ile çekirdek enflasyon yaklaşımı arasındaki farkı anlamak için şunu görmek gerekir: temmuz ayında yüzde 18.95 olarak açıklanan yıllık enflasyon ağustos ayında artışa devam etti ve yüzde 19.25'e yükseldi. Gıda ve enerji gibi oynak kalemlerin dışarıda bırakıldığı çekirdek enflasyon ise (C göstergesi) temmuz ayında yıllık yüzde 17.22 iken Ağustos ayında yüzde 16.76’ya düştü. Kavcıoğlu yönetiminin, bu aya kadar gösterge faiz oranını gerçekleşen ve beklenen enflasyonun üzerinde tutma sözü vermesinden mütevellit, ağustos enflasyonundan sonraki tepkisel hareketi merak edilen bir konu ve çekirdek enflasyonun ön plana çıkarılması gösteriyor ki, manşet enflasyona karşı faiz artırımı gibi bir hamle beklenmez. Çünkü manşet enflasyondaki hareket geçici ve kontrol dışı faktörlere dayandırılıyor ve Merkez Bankası çekirdek enflasyonun düşüklüğünden reel faizin halen pozitif olduğunu düşünüyor.”

Öte yandan Kavcıoğlu'nun bu açıklaması ise aylardan beri tartışılan “Hangi enflasyonun üzerinde faiz?” sorusu da yanıt bulmuş oldu. Oluşan mı, beklenen mi, hedeflenen mi derken piyasanın gözüne çekirdek enflasyon tablosu konuldu.