Dünyada en çok nadir toprak elementi hangi ülkede var? Dünyanın en değerli kaynağı

ABD Başkanı Donald Trump'ın Mart 2018'de Çin'e ilave gümrük vergileri getirmesiyle fitili ateşlenen ticaret savaşlarında Çin hükümetinin ABD'ye karşı NTE'nin ihracatına yönelik kontrolü gündeme taşıması üzerine bu elementler ticaret savaşının yeni cephelerinden biri haline geldi.

NTE'lerin, teknolojik ürünlerdeki önemi ABD'yi Çin'e bağımlı kılmada önemli rol oynarken, Çin ise bu elementlerde ihracat kontrolü ve yasağı gibi adımlar atacağını duyuruyor. Peki hangi ülkede kaç ton Nadir toprak elementleri var?

EN ÇOK NTE HANGİ ÜLKEDE VAR?

ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu'nun 2024 verilerine göre, küresel NTE rezervleri yaklaşık 90 milyon ton olarak hesaplanırken, Çin 44 milyon tonluk rezervle ilk sırada yer alıyor.

Bu ülkeyi, 21 milyon tonla Brezilya, 6,9 milyon tonla Hindistan, 5,7 milyon tonla Avustralya, 3,8 milyon tonla Rusya 3,5 milyon tonla Vietnam izliyor, kalan kısım diğer ülkelerde bulunuyor. Bu arada ABD, Grönland ve Tanzanya'da dünyadaki NTE rezervlerinden yüzde 2'şer pay alıyor.

Son yıllarda özellikle Batı ülkeleri, ithalatı çeşitlendirmek, Çin ve Rusya'ya bağımlılığı azaltmak için NTE rezervlerini geliştirmeye çalışıyor.

Periyodik tabloya göre sayıları 17'ye ulaşan NTE'nin tamamını üretebilen Çin, ilk ve en büyük NTE rezervini 1927'de ülkenin kuzeyindeki İç Moğolistan Özerk Bölgesi'nde Baiyün Obo Sahası'nda keşfetti.

Çin'in en büyük rezervi kabul edilen özerk bölgedeki Baiyün Obo Sahası ülkenin toplam rezervlerinin yüzde 83,7'sini, küresel rezervlerin ise yüzde 37,8'ini oluşturuyor. Çin'in ulusal rezervinin kalan kısmının yüzde 8'i Şandong, yüzde 3'ü Sıçuan eyaletlerinde, kalanı ise diğer eyaletlerde bulunuyor.

NTE'LER YÜKSEK TEKNOLOJİDE KULLANILIYOR

Periyodik tabloya göre NTE ibaresi, Lantan (La), Seryum (Ce), Praseodimyum (Pr), Neodimyum (Nd), Prometyum (Pm), Samaryum (Sm), Evropyum (Eu), Gadolinyum (Gd), Terbiyum (Tb), Disprosiyum (Dy), Holmiyum (Ho), Erbyum (Er), Tulyum (Tm), İterbiyum (Yb), Lutesyum (Lu), Skandiyum (Sc), İtriyum (Y) elementlerini kapsıyor.

Topraktan çıkarıldıktan sonra rafine edilen NTE'ler, yenilenebilir enerji teknolojilerinden akıllı füzelere, uydu haberleşmesinden yakıt hücrelerine, elektrikli otomobillerden enerji depolama sistemlerine kadar birçok stratejik alanda kullanılıyor.

Lantan, Seryum, Praseodim, Neodimyum, Prometiyum, Samaryum, Evropiyum ve Gadolinyum gibi NTE'ler, modern teknolojide kritik roller oynuyor.

Terbiyum, Disprozyum, Holmiyum, Erbyum, Tulyum, İterbiyum, Lutesyum, Skandiyum ve İtriyum da çeşitli yüksek teknoloji ve endüstriyel uygulamalarda kendilerine yer buluyor.