‘Ekimde gıda enflasyonu öne çıkacak’

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 17 Ekim günü yapılan Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının özetini yayımladı. Özette, ekim ayı enflasyonunda gıda fiyatlarının etkisinin öne çıkacağına işaret ettiği belirtildi.

Raporda, "Bu dönemde işlenmemiş gıda fiyatlarının taze meyve ve sebze kaynaklı olarak artış eğilimini sürdüreceği değerlendirilmektedir. Para politikasının görece etki alanı dışında kalan taze meyve ve sebze grubunda sezon geçişinin de etkisi ile fiyat artışları gözlenmektedir.” vurguları yapıldı.

Özette, otomobil ve beyaz eşya satışlarının seyri üçüncü çeyrekte yurt içi talepte kademeli yavaşlamayı gösterdiğine dikkat çekildi. Tüketim harcamalarına ilişkin tespitlerin yılın son çeyreğinde iç talepte görece yatay bir seyir gösterdiği aktarılan özette, “Mevsimsellikten arındırılmış olarak tüketim malı ithalatı da ağustos-eylül döneminde artmakla birlikte çeyreklik olarak gerilemiştir.

Bununla birlikte, imalat sanayi firmalarına yönelik anket verileri, üçüncü çeyrekte iç piyasa siparişlerinde çeyreklik bazda azalış olduğunu göstermektedir. Özetle, üçüncü çeyreğe ilişkin göstergeler yurt içi talebin yavaşlamaya devam ederek enflasyondaki düşüşü destekleyici seviyelere yaklaştığını ima etmektedir.” denildi.

PPK’a özetine göre ağustos ayında sanayi üretim endeksi, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış olarak aylık bazda yüzde 1,6 oranında azalırken, takvim etkilerinden arındırılmış olarak yıllık bazda yüzde 5,3 oranında geriledi. Yaz dönemindeki uzun fabrika tatilleri kaynaklı olarak taşıt sektörü üretiminde gerçekleşen azalış da sanayi üretimi üzerinde aşağı yönlü sınırlı bir etkide bulundu.

Çeyreklik bazda ise sanayi üretimi yüzde 1,5 oranında azaldı. Tipik oynaklık sergileyen sektörler dışlandığında ağustos ayında sanayi üretiminin ana eğiliminin zayıf seyrini sürdürdüğü değerlendirildiği ifade edildi. Raporda, imalat sanayi kapasite kullanım oranının ise üçüncü çeyrekte çeyreklik bazda düşüş kaydettiği ifade edildi.

KİRA ETKİSİ HİSSEDİLDİ

Geçici dış ticaret verilerinin, eylül ayında mevsimsellikten arındırılmış olarak ihracatta sınırlı bir azalış, ithalatta ise ılımlı bir artışa işaret ettiği belirtilen raporda, şunlar kaydedildi:

“Eylül ayında hizmet grubunda aylık fiyat artışı güçlü seyrini korumuştur. Hizmet grubu içinde fiyat artışlarıyla öne çıkan kalemler, kira ile birlikte okula dönüş etkisinin hissedildiği ulaştırma, konaklama ve eğitim hizmetleri olmuştur.

"Temel mal grubu fiyat artışı döviz kuru gelişmelerinin de yansımasıyla bir miktar yükselmiştir. Bu gelişmede, beyaz eşya ve otomobil kalemleri ile sezon geçişine bağlı olarak fiyat artışı güçlenen giyim ve ayakkabı alt grubu etkili olmuştur.

“Eylül ayında, hizmet aylık enflasyonu üzerinde okula dönüş etkisi ile birlikte kira kalemi öne çıkan ana unsurlar olmuştur. Ulaştırma hizmetleri fiyat artışında okul servis ücretlerinin etkisi hissedilirken, eğitim hizmetleri fiyatları bu yıl ağustos ayında başlayan üniversite ücretlerindeki artışların, eylül ayına sarkan etkisi ile yükselmiştir.

"Lokanta-otel aylık enflasyonunun bir önceki aya kıyasla bir miktar yükselmesinde ise konaklama grubu tarafında üniversitelerin açılmasına istinaden yurt ücretlerindeki artışlar belirleyici olmuştur. Mevsimsel etkilerden arındırılmış aylık kira enflasyonu bir önceki aya kıyasla yavaşlasa da yüksek bir seyir izlemiştir.”