Ekmek kavgası büyüyecek
Rize'de ekmek fiyatının 5 liraya yükseltilmesinin ardından İstanbul'da da bazı ilçelerdeki fırınların ekmek fiyatına zam yaparak 5 liraya çıkardıkları bildirildi.
Bunun üzerine Ticaret Bakanlığı ekipleri devreye girdi ve denetimlere başladı. Ekmeğin fiyatını 5 liraya çıkaran esnaf uyarılarak, tutanak tutuldu. Ardından İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, İstanbul'da İTO'ya bağlı fırınlarda 210 gram ekmeğin satış fiyatının halen 3 TL olduğunu bildirdi. Türkiye Fırıncılar Federasyonu Başkanı Halil İbrahim Balcı da, "İstanbul'da 3 ilçede tarife dışı bir uygulama olması, 5 liradan satılması tüm İstanbul'da ekmeğin 5 liradan satılacağı anlamını taşımamaktadır." dedi.
İstanbul Fırıncılar Esnaf Odası Başkanı Erdoğan Çetin de, İstanbul'da en son ve geçerli olan tarifeye göre 210 gram ekmeğin 3 TL, bin gram ekmeğin 14.28 TL olduğunu açıkladı.
'EKSİK KAPASİTE İLE ÇALIŞIYORUZ'
Türkiye Fırıncılar Federasyonu Başkanı Halil İbrahim Balcı, cumartesi günü yaptığı açıklamada, İstanbul'un 3 ilçesinde ekmeğin 5 liradan satılmasıyla ilgili olarak, "Yapılan çalışma neticesinde bu 3 ilçede 5 lira uygulaması pazartesi gününden itibaren son bulmuş oluyor." bilgisini paylaştı. Ekmek krizi şimdilik çözülmüş görünüyor. Ancak İstanbullu fırıncılar, artan maliyetler yüzünden 210 gram ekmeğin fiyatının 4 TL olması gerektiğini de açıklamalarında belirtiyorlar. Bunun yanında Rize'de ekmek fiyatı halen 5 lira. Ancak bu ildeki ekmeğin gramı 210 değil 250. Yani kilogram bazında ekmeğin fiyatı 20 lira düzeyinde. Artan enerji ve işçilik maliyetlerinin yanında son dönemde kiraların da yükselmesi yüzünden fırıncılar maliyet hesabı yapmakta zorlandıklarını ifade ediyorlar.
Ekmek Üreticileri İşverenleri Sendikası Genel Başkanı Cihan Kolivar'a konuyu sorduğumuzda şu bilgileri aktardı: “Ekmeğin fiyatını 5 TL'ye çeken ilçelerde kiralar 50-60 bin TL. Fırıncılar eksik kapasite ile çalışıyor. Ankara’da da aynı. Fırında aynı işçi gideri, aynı yakıt, aynı sigorta, 10 bin ekmek üretiyor. İstanbul'da 2 bin 500 - 3 bin üretiyor. İstanbul'da bir iki ay içinde ekmek 7 TL olur. Fırıncıya ceza kesmekle bunu engelleyemez.”
'İLÇE BELEDİYELERİ GÖZ YUMUYOR'
Fırıncıların neden eksik kapasite ile çalıştığını sorduğumuz ise Kolivar şunları anlattı: “İstanbul'da 450 adet ekmek üretim izni olmayan fırın var. Bu yasa dışılığa göz yumanlar İstanbul halkının pahalı ekmek yemesine sebep oluyor. Bunun sorumluları ilçe belediye yetkilileridir. Belediyelerde bir birim bu yasa dışı fırınlardan besleniyor. İlçelerde birlik içerisinde dernekleşerek çalışma yapıyor fırıncılar fakat bunlar fırın açılışını önleyemiyor. Bazı ilçelerde belediye başkanı açılışa geliyor. İstanbul'da mahkeme kararlarını uygulatamıyoruz. Oda başkanları da bunlara göz yumuyor yasa dışı olarak tarife satıyor. Bütün tutanaklar İstanbul Valiliği'nde var fakat bu başkanlar hala görevde. İstanbul'da yasa dışılıktan dolayı kapasite eksikliği yüzünden ekmek pahalı.”
'İLÇE BAZINDA FİYAT OLMALI'
İstanbulda ilçe bazında fıyat olması gerektiğini kaydeden Kolivar, “Çünkü kiralar ayrı. Her ilçenin alım gücü aynı değil. Ekmek tekel maddesi değil onun ilçe bazlı fiyatları İstanbul fırıncısı uyguluyor zaten. Odalar hükümetin değil fırıncının yanında olsun. En sıradan işçi günlük 300 TL yevmiye istiyor. Doğal gaz, elektrik ve bizim ürettiğimiz ekmeğin yüzde yetmişini dışarı veriyoruz.
Kapasite eksik olduğu için 1 TL iskonto veriliyor. Çünkü 20 ilçede ayda bir fırın açılıyor. Yaz geldi İstanbul'da nüfus azaldı, kapasite daha da düştü ve işçilik arttı. Evlerde 50 kilo hamurdan ekmek yaparak pazar yerinde satabilirsin.”