Ekonominin 3 yıllık yol haritası belli oldu! Yıl sonu enflasyon beklentisi değişti!
2025-2027 dönemini kapsayan yeni 'Orta Vadeli Program' belli oldu. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz 'Toplumun ihtiyaçlarını dikkate aldık.' diyerek yeni programı açıkladı. Yılmaz, yıl sonu enflasyon beklentisinin yüzde 33'ten yüzde 41,5'e çıkarıldığını duyurdu.
Orta Vadeli Programın amacının enflasyonun tek haneye düşürülmesi, yatırım, istihdam, üretim ve ihracatın artırılması, gelirin toplumun tüm kesimlerine adil dağıtılması olduğu vurgulandı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz "(OVP) Ekonomik istikrarı sağlamak, sürdürülebilir büyümeyi destekleyecek politika ve reformlar önümüzdeki 3 yıl ekonominin yol haritasını oluşturacak." dedi.
Yılmaz "2025'te büyüme oranının yüzde 4, 2026 ve 2027'de ise sırasıyla yüzde 4,5 ve yüzde 5 seviyelerine çıkması planlanmaktadır" dedi ve enflasyon beklentisini de güncelleyerek 2024 beklentisi yüzde 41,5'e 2025 yüzde 17,5'e yükseltildiğini duyurdu. Cari açığın ise 2024 yılı sonunda yüzde 1,7'ye düşmesi, bütçe açığının yüzde 4,9'a gerilemesi öngörüldü.
OVP'den yapılan hesaplama göre, dolar/TL'nin 2025'te ortalama 42 TL olması bekleniyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz "Bizim dalgalı kur rejimimiz var, ne bir kur tahminimiz var ne bir kur hedefimiz var, ne de böyle bir irademiz söz konusu. Kuru piyasadaki arz ve talep belirler. OVP'de yıl sonu kuru için bu yılın sonuna kadar piyasa aktörlerinin beklentileri neyse onu esas alıyoruz. Kur için 2025 ve sonrası için ise Türk Lirası'nın ne değer kazanacağını, ne kaybedeceğini varsayarak hesap yapıyoruz." dedi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'ın açıklamalarından satır başları...
Bugün Türkiye ekonomisinin gelecek 3 yılını şekillendirecek olan OVP’ye ilişkin politika çerçevesini, hedefleri, uygulama araçlarını sizlerle paylaşmak üzere toplandık. Ekonomimizin büyümesi, istihdam görünümüz, finansal ve fiyat istikrarı gibi kritik alanlarda nasıl bir yol haritası izleyeceğimizi ortaya koyacağız.
3 yıllık perspektifle hazırlanmış temel politika belgesi olan OVP Strateji ve Bütçe Başkanlığımız ve Hazine ve Maliye Bakanlığımız tarafından hazırlanarak Cumhurbaşkanımızın imzası ile resmileşmektedir. Programın amacı temel ekonomik büyüklükleri, gelir gider tahminlerini, bütçe dengesini, borçlanma durumunu ele almaktır. Kamu idarelerinin ödenek teklif tavanını içermektedir.
'TOPLUMUN İHTİYAÇLARINI DİKKATE ALDIK'
Güncellediğimiz OVP ile kararlı bir şekilde ülkemizin kalkınmasını sağlayacak, refahını artıracak politikaları hayata geçirmeye devam edeceğiz. Toplumun ihtiyaçlarını dikkate aldık. Geçtiğimiz OVP’den bugüne kadar geçen 1 yıllık sürecin muhasebesini yapmak istiyoruz. Geçtiğimiz eylül ayında uygulamaya koyduğumuz OVP çerçevesinde son 1 seneyi değerlendirdiğimizde temel makroekonomik göstergelerdeki öngörüler önemli oranda gerçekleşmiş olup mevcut tahminler geçerliliğini korumaktadır. Bu programımızın öngörülebilirliğini ortaya koymaktadır. Dezenflasyon sürecinin etkileri 2024 yılı Haziran ayından itibaren başlamıştır. Enflasyon oranında 23.5 puan düşüş kaydedilmiştir. Dezenflasyon süreci 2024 Haziran ayında başladı. İstihdam güçlü artışını sürdürdü, İşsizlik düştü.
'TÜRK LİRASINA OLAN GÜVEN ARTTI'
Bugün geldiğimiz noktada 2024 yılının Haziran ayı itibarıyla cari işlemler açığı milli gelirin yüzde 2.2’sine kadar düşmüştür Rakamsal olarak bu 24.8 milyar dolar mertebesini ifade etmektedir.
Uzun dönem ortalamalarının altına inen cari işlemler açığı Türkiye’nin makroekonomik istikrarını güçlendirecek önemli bir gelişmedir. Bu olumlu tablo güncellenmiş OVP için atılacak adımlarla daha da pekiştirilecektir. TL’ye olan güven artmış, TL mevduatlarının toplam mevduatlar içinde payı ciddi yükseliş göstermiştir. 2023 yılı Ocak ayında yüzde 39 seviyesindeyken, bu oran yıl boyunca artarak 2024 yılı Ağustos ayında yüzde 54 seviyesine yükselmiştir. Bu artış TL’ye olan güvenin arttığını göstermektedir.
'BÜTÇE AÇIĞIMIZ GERİLEDİ'
2003-2023 yılları arasında bütçe dengesi ortalama olarak milli hasılamızın yüzde 2.6 seviyesindeydi. 2023 yılında bütçe açığı yüzde 3.5 iken deprem felaketi ve olumsuz etkilerinin yansımasıyla geçen yıl bütçemizi yaparken açığımızı 6.4 oranında belirlemiştik. Bu dönemde deprem felaketi, kamu personeline yönelik ücret artışlarına dair düzenlemeler kamu harcamalarında artışa yol açmıştı. Bütün bunlara rağmen alınan tedbirlerle 2023 yılı Aralık ayı itibarıyla bütçe açığımız yüzde 5.2’ye kadar gerilemiştir.
Geçen yıl ilan ettiğimiz OVP’de programımızda öncelikli reformları da belirlemiştik. 26 reform eylem planımız vardı bunun 20’sini gerçekleşmiştir durumdayız.
BÜYÜMEYE AŞAĞI YÖNLÜ GÜNCELLENDİ
2024 yılı büyüme beklentisi yüzde 4'ten yüzde 3,5'e düşürüldü.
2025 yılının büyüme hedefi yüzde 5 olarak belirlendi. 2026 ve 2027 yıllarında büyüme oranlarının sırasıyla yüzde 4,5 ve yüzde 5'e çıkması bekleniyor. OVP büyüme patikası, enflasyonist baskı oluşturmadan, sürdürülebilir ekonomik kalkınmayı hedefleyen bir yaklaşımla oluşturuldu.
OVP büyüme patikası dezenflasyon süreciyle uyumlu. Kısa vadede enflasyon mücadele büyüme üzerinde geçici etkiler yapsa da orta ve uzun vadede iki hedef uyumludur.
Kişi başına milli gelirin 2024'te 15 bin 551 dolar, 2025'te 17 bin 28 dolar, 2026'da 18 bin 990 dolar ve 2027'de 20 bin 420 dolar olması hedefleniyor.
İŞSİZLİK ORANI BEKLENTİLERİ
İşsizlik oranı beklentisi 2024 yılı için yüzde 10,3'ten yüzde 9,3'e indirildi. 2025 yılı için işsizlik oranı yüzde 9,9'dan yüzde 9,6'ya revize edildi.
2026 yılında işsizliğin yüzde 9,2'ye, 2027 yılında yüzde 8,8'e gerilemesi öngörüldü.
OVP dönemimiz boyunca 2,3 milyon ilave istihdam oluşturulması öngörülmektedir. Bu hedef büyüme potansiyelimizi artırırken, işsizliği kademeli düşürecektir.
ENFLASYON BEKLENTİLERİ DEĞİŞTİ
2024 yılı için enflasyon hedefi yüzde 33'ten yüzde 41,5'e yükseltildi. 2025 yılı için enflasyon hedefi yüzde 15,2'den yüzde 17,5'e çıkarıldı.
Enflasyonun 2026'da yüzde 9,7 ile tek haneli seviyelere inmesi hedefleniyor. 2027 yılı enflasyon hedefi yüzde 7 olarak belirlendi.
Hedeflere ulaşmak için para, maliye ve yapısal reformlardan oluşan bütüncül stratejimizle ve tüm ekonomik aktörlerle birlikte çalışmaya devam edeceğiz.
CARİ AÇIĞIN DÜŞMESİ BEKLENİYOR
Cari açığın 2024 sonunda yüzde 1,7'ye düşmesi bekleniyor. Cari açığın 2025'te yüzde 2 seviyesine gerilmesi öngörülüyor.
İhracatın 2024'te 264 milyar dolara yükselmesi, ithalatın 345 milyar dolara düşmesi bekleniyor.
BÜTÇE AÇIĞINDA YÜZDE 4,9 BEKLENTİSİ
2024 yılı bütçe açığının bu yıl bütçede öngörülen yüzde 6,4 hedefin oldukça altında yüzde 4,9 olarak bekleniyor. Bütçe açığı 2025 yılında yüzde 3,1; 2027 yılında yüzde 2,5 öngörülüyor.
Bütçe harcamaların milli gelire oranında 2 puana yakın düşüş, enflasyonla mücadelede maliye politikasının destekleyici rolünü açıkça göstermekte.
Bu yıl turizm gelirinin 59,6 milyar dolar olması bekleniyor.
DIŞ TİCARET TAHMİNLERİ
Bu yıl sonu ihracatın 264 milyar dolar, ithalatın 345 milyar dolar olması öngörülüyor. 2025'te ihracatın 279,6 milyar dolar, ithalatın 369 milyar dolar olacağı tahmin ediliyor. 2026'da ihracatın 296,1 milyar dolar, ithalatın 390,6 milyar dolar olması bekleniyor.
VERGİ ADALETİ SAĞLANACAK
Ekonomide kayıt dışılığın azaltılması da kritik bir reform alanıdır. Kayıt dışı ekonomiyle mücadele ederek, haksız rekabeti engellemeyi, vergi tabanını genişletmeyi, vergi adaletini sağlamayı ve kamu gelirlerini artırmayı amaçlıyoruz.