Ekonomist Topkurulu, 2025 bütçesini değerlendirdi: Kamu yatırımına ihtiyaç var

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, 2025 yılı bütçesi kabul edildi. Görüşmeler Genel Kurul’da devam ediyor. Bütçede toplam vergi harcaması tutarı 3 trilyon lira olarak belirlendi.

Konuyu Aydınlık’a değerlendiren Vatan Partisi Ekonomi Siyasetleri Bürosu Başkanı ve Ekonomist Hakan Topkurulu, “Sıcak para politikalarına, yüksek faizli borçlanma gideri de eklenince bütçedeki sorunun daha da büyüyeceği ve önümüzdeki yıllara bu sorunun aktarılacağı görülmektedir.” ifadelerini kullandı.

Topkurulu, açık bütçeler, yüksek faiz giderleri ve vergi muafiyetlerinin ekonomiye etkilerini anlattı.

‘YÜKSEK FAİZLE BORÇLANMAYA DEVAM’

Faiz giderlerinin bütçeye oranının yüzde 13,5 civarında olacağını belirten Topkurulu, bu durumun Türkiye’nin borçlanma maliyetlerini artıracağını söyledi. Topkurulu şöyle konuştu:

“Yeni 2025 yılı bütçesinde en dikkat çekici kısım; gerek deprem harcamaları dâhil gerek deprem harcamaları hariç bütçenin açık vermesidir. 2025 yılı için öngörülen faiz giderlerinin bütçeye oranı yüzde 13 buçuk dolaylarında olacağı tahmin edilmekte.

Demek ki çok ciddi bir şekilde 2025 yılında da yüksek faizle borçlanmaya devam edilecektir. Merkez Bankası yüzde 50 faiz oranından geriye dönmeyeceği, aşağıya çok fazla gerileyemeyeceği, enflasyonda da başarı sağlanamayacağı için faiz giderinin hâlâ yüksek oranda gerçekleşeceği öngörülüyor.

Bu bütçemiz açısından büyük bir tehdit. Sadece depremle ilintili olsaydı sorun yoktu. Ama sıcak para politikalarına, yüksek faizli borçlanma gideri de eklenince bütçedeki sorunun daha da büyüyeceği ve önümüzdeki yıllara bu sorunun aktarılacağı görülmektedir.

‘VERGİ MUAFİYETLERİ KALDIRILABİLİR’

Başka bir açıdan baktığımızda bütçede gelir vergisi, kurumlar vergisi yani doğrudan vergi dediğimiz vergiler hala bütçe gelirleri içinde düşük rakamlar ihtiva etmektedir. Buna karşın vergi muafiyeti ve istisnaları çok ciddi bir şekilde gelirler ve kurumlar vergisine uygulanmakta. Muafiyet 3 trilyon dolaylarında. Yaklaşık bütçe gelirlerinin (12 trilyon 800) yüzde 23’ü oranında muafiyet uygulanmakta.

Halkımız, son 2, 3 yıldan bu yana çok yüksek enflasyon oranlarıyla birlikte gelirlerinde büyük düşüş yaşamıştı. Sokaklarda dilencilik artmıştır. Dilencilik bundan 1, 2 yıl öncesine kadar çok seyrekti. Sokağa çıkan her köşe başında dilenciyle karşılaşıyor. Yoksulluk seviyesi artmış ise bu muafiyetler, istisnalar ne için uygulanmaktadır?

Biz bunları yatırımların, ihracatın artması vb. nedenlerle açıklıyoruz. Ama bir halk depremle, ekonomik sorunlarla boğuşmak zorundaysa, bu mücadele adil olarak herkese dağıtılmalıdır. Dolayısıyla muafiyet ve istisnalar zaman zaman kaldırılabilir. Ekonomik sorunların daha adil şekilde dağıtılması sağlanabilir.

‘KAMU YATIRIMLARINA İHTİYACIMIZ VAR’

Türkiye’nin çok önemli kamu yatırımlarına ihtiyacı var. Bu bütçede, kamu yatırımlarının cari harcamalar payı çok yüksek. Kamu yatırımlarının ise çok düşük olduğunu görüyoruz. Kamu yatırımları da ekonomik kurumlardan ziyade, inşaat gibi sabit gayrimenkul giderleri. Bu yıllardır dikkat çekmekte. Türkiye’nin üreten ekonomiye destek olacak şekilde yatırımlarını arttırması gerekiyor.”