Elazığ'da yaşam yeni merkezlerde

Türkiye 24 Ocak 2020'de Elazığ Sivrice merkezli 6,5 büyüklüğündeki depremi yaşadı. Deprem Elazığ'ın yanısıra batısındaki Malatya'yı da vurdu. Çevre Şehircilik ve İklim Bakanlığı 3 yıllık süreçte, Elazığ ve Malatya'da toplam 33 bin 821 konut inşasını tamamladı. İki şehir sadece konut değil sosyal yaşam anlamında da yeniden ayağa kaldırıldı. Bu depremden tam üç yıl sonra 6 Şubat'taki Kahramanmaraş merkezli depremden bir kez daha etkilenen Malatya'da devlet eliyle yani Toplu Konut İdaresince (TOKİ) yapılan evlerin önemi bir kez daha ortaya çıktı. Bu binalarda yaşayan yurttaşlar, depremi güvenli evlerde hasarsız atlattı.

Deprem kuşağındaki ülkemizde, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı eliyle bir yandan kentsel dönüşüm süreçleri ilerletilirken bir yandan da afetlerde yara alan iller bir yıl kadar sürede ayağa kaldırılıyor.

ŞEHİR SINIRLARI GENİŞLEDİ

Elazığ'daki depremin ardından başlatılan çalışmalarda hedef vatandaşları tek bir alana sıkıştırmadan, farklı, güvenli ve depreme dayanıklı alanlar belirleyerek, sağlam konut ve sosyal donatılar üretmek, sosyal ihtiyaçları karşılamak, kentteki yaşam kalitesini artırmak ve şehir sınırlarını genişletmek oldu.

Elazığ'daki inşaat çalışmaları 15 farklı merkez mahallesi, merkeze bağlı beldeler ve yedi farklı ilçe olmak üzere toplam 71 noktada başladı. Bugün 57 noktada inşaat çalışmaları tamamlanmış durumda. Elazığ’daki inşa çalışmalarının yüzde 90'ı bitti. Bu yıl kalan çalışmaların tamamlanması planıyor.

27 bin 778 konut yapımı planlandı, 25 bin 674 konut ihalesi yapıldı. 22 Ocak 2023 tarihi itibariyle de hak sahiplerine teslim işlemleri başladı. Sözkonusu konutlardan 6 bin 966'sı kentsel dönüşüm konutu, 17 bin 817'si afet konutu (3 bin 575’i köy evi), 2 bin 995'i sosyal konut... Bin 352 iş yerinden bin 178’i de tamamlandı ve teslim ediliyor.

Bunun yanı sıra toplamda 140 derslikli ilkokul, 48 derslikli ortaokul, 116 derslikli lise olmak üzere 304 derslikli okul yapımı planlandı. 16 okul tamamlandı, İl Millî Eğitim Müdürlüğüne teslim edildi. Hasarlı altı da okul yıkılarak yerine güvenli ve sağlıklı okullar yapıldı.

Depremin merkez üssü olan Sivrice’de yaşam başladı. TOKİ bu ilçede 2 ve 3 katlı 305 konut, 305 konut, 3 fırın, 88 dükkân, 2 cami, 1 PTT hizmet binasını 15 ayda tamamladı.

Sürsürü Mahallesinde 981, Mustafapaşa Mahallesinde bin 500, Abdullahpaşa Mahallesinde 2 bin 251 konut tamamlandı.

MALATYA'DA YARALAR SARILIYOR

Bakanlık, depremden etkilenen Malatya’da ve 8 ilçesinde de çalışmalarına devam ediyor. 6 bin 32 afet konutu, 2 bin 106 kentsel dönüşüm konutu ve 592’si sosyal konut olmak üzere toplam 8 bin 730 konut üretiliyor. Şimdiye kadar teslim edilen konut sayısı 6 bin 89... Burada bin 570 köy evi yapıldı, bin 248 köy evi teslim edildi. 284 ticari birimden 178'si sahiplerine kavuştu.

Sekizi hasar görmüş, biri yeni planlanan toplam 196 derslik kapasiteli dokuz yeni okul teslim edildi. Planlanan sekiz camiden beşi bitti. Bir millet bahçesi hizmete girdi, birinin de yapımı sürüyor. Bir

Polis Özel Harekât Merkezi için de inşaat devam ediyor.

Gelinciktepe Mevkide de 550 milyon TL bedelle toplam bin 527 konut sahiplerine verildi. Depremde büyük hasar gören Doğanyol ilçesi de adeta yeniden inşa edildi. Depremin hemen ardından başlatılan kentsel dönüşüm çalışmaları ile ilçeye yatay mimariye uygun 317 konut, 42 işyeri ile bir camii inşa edildi. Malatya Gökçe Mahallesinde ise 104 konut, 69 dükkan ve bir camiden oluşan kentsel dönüşüm çalışması yapıldı.

UZMAN GÖRÜŞLERİYLE 11 İLDE ÇALIŞMA

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Kahramanmaraş merkezli Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde 6 Şubat'ta meydana gelen 7.7 ve 7.6 şiddetindeki depremler nedeniyle yaklaşık 14 milyon insanın etkilediği bölgelerde de hızla çalışmaları sürdüyor.

Depremin ağır hasar verdiği bölgelerde yeni master plan çalışmaları yürütülüyor. Yapılan master plan çalışmaları çerçevesinde Türkiye'nin önemli mimarlarıyla birlikte ortak bir çalışma yapılıyor.

Akademisyenler, kanaat önderleri, sivil toplum kuruluşları, yerel yöneticiler, mimar, mühendislerin görüşleri alınarak yeni yerleşim yerlerine uygun alanlar belirleniyor. Yeni yapılacak afet konutları için yer tespiti yapılırken, deprem sebebiyle oluşan yeni kırıklar dâhil olmak üzere zemin her türlü ayrıntılarıyla birlikte mikro bölgeleme ve ayrıntılı jeolojik etüt raporları hazırlanıyor.

RADYE TEMEL TÜNEL KALIP

Afet konutları en doğru en sağlam temel olarak görülen radye temel üzerine tünel kalıp sistemiyle, yöresel mimariye uygun inşa edilecek. Zemin artı 3-4 katı geçmeyecek ve 105 metrekare alana sahip daireler 3+1 olacak.

Köyleri yeniden ayağa kaldıracak projeler ile 93 metrekare neti olan 3+1 köy konutları inşa edilecek. Son depremin ardından Elazığ’da 7 bin 452 konut inşa edilecek. Malatya’da 70 bin 1 konut ve 25 bin 302 köy evi inşa edilecek.