Emeğin payı 20 yılın dibinde
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Nisan-Mayıs-Haziran aylarını kapsayan Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) 2. çeyrek verilerini yayımlandı.
Buna göre, GSYH, enflasyondan arındırılmış, zincirlenmiş hacim endeksi olarak 2022 yılı birinci çeyrek ilk tahminine göre bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 7,3 arttı. Emeğin GSYH içinde payı yüzde 31,5’e düşerken, sermayenin payı yüzde 47,6’ya çıktı.
GSYH, 2. çeyrekte bir önceki yılın aynı dönemine göre (enflasyondan arındırılmamış olarak) yüzde 114,6 oranında arttı. Aynı dönemde işgücü ödemeleri yüzde 66,4 artarken, net işletme artığı yüzde 134,7 oranında arttı.
SERMAYE EMEĞİ İKİYE KATLADI
2020 yılını 100 kabul ettiğimizde GSYH cari fiyatlarla 100’den 329,5’e çıkarken, emeğin geliri 100’den 227,1’e çıktı. Böylece iki yılda toplam emek gelirleri parasal olarak yüzde 127,1 oranında artmış oldu. Aynı dönemde sermaye gelirleri ise 100’den 414,8’e yükselerek yüzde 314,8 oranında arttı. Sermaye gelirleri parasal olarak emeğin iki katı kadar artmış oldu.
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) yaptığı değerlendirmede şu ifadelere yer verdi:
"2021 ve 2022 yıllarında üst üste emek geliri ortalama GSYH büyümesinin oldukça altında kalırken sermaye geliri ortalama GSYH büyümesinin çok üzerinde arttı. Bu durum gelirin sınıfsal dağılımını kötüleştirdi. Öte yandan Kovid-19 salgınının bölüşüm ilişkilerini kötüleştirdiğini söylemek mümkündür. GSYH’den emeğin ve sermayenin aldığı pay 2020’den bu yana açılma eğilimi gösteriyor. Pandemi ve yüksek enflasyon emeğin payını keskin biçimde düşürürken bölüşüm ilişkilerinin daha da kötüleşmesine yol açtı. Yüzde 25,4’lük emek payı son 20 yılın en düşük düzeyi anlamına geliyor."