Emeklilik ödemeleri zor durumda

Avrupa Birliği’nde emekli sayısında yaşanan artışın çalışan sayısındaki artışa kıyasla daha yüksek olması, emeklilik ödemelerinin devamlılığı için risk teşkil ediyor. Avrupa İstatistik Ofisi’nin (Eurostat) ve Avrupa Parlamentosu’nun yayınladığı rapora göre, 2022 yılında AB nüfusunun yüzde 21,1’i 65 yaş ve üzerindeydi. Bu oranın gelecek yıllarda daha da artması ve 2026 yılı ile birlikte AB’de nüfusun azalmaya başlaması bekleniyor.

Raporda, “düşük doğum oranları ve ekonomik belirsizliklerle birleştiğinde bu olgu, emeklilik sistemlerinin gelecekteki finansal sürdürülebilirliği ve çeşitli refah devleti parametreleri konusunda şüpheye yol açıyor.” dendi. AB’nin mevcut sisteminin bu belirsizliklere hazır olmadığı belirtilerek “Emeklilik sistemlerinin şu anda tasarlanma şekli, giderek artan sayıda insanı yaşlılık yoksulluğu riskiyle karşı karşıya bırakıyor. Bu eğilim, AB'nin yoksulluğu azaltma çabalarına aykırıdır.” ifadeleri yer aldı.

Yoksulluk riski taşıyan 65 yaş üstü vatandaşların oranı

YAŞLI NÜFUSTAKİ ÇALIŞAN ORANI ARTTI

AB’de emeklilik düzenlemeleri, büyük ölçüde üye ülkelerin kendi yetki alanında bulunuyor. Bazı ülkeler, emeklilik hizmetlerinin sağlanmasını ve aylıklarının ödenmesini devam ettirebilmek için “yasal emeklilik yaşlarını artırma, erken emekliliğe erişimi kısıtlama ve prim şartlarını yeniden belirleme” politikaları izliyor.

Aktarılan verilere göre, bu süreçte AB’de yaşlı nüfusunun içindeki çalışan oranı da artış gösterdi. Raporda şu tespitler yer aldı: “2021'de AB'nin çalışan nüfusunun yüzde 9,45'i 60 yaşın üzerindeydi (2002'de bu oran yüzde 4,53'tü). Pek çok kişi 65 yaş üstü çalışmaya devam etmesine rağmen öncekinden farklı bir yöntemle çalışıyorlar. 2021’de 65 yaş üstü çalışanların yüzde 40'ı serbest meslek sahibiydi ve yüzde 59'u yarı zamanlı çalışıyordu.”

“Yaşlıların sayısının artması, kısmen emeklilik maaşının daha geç alınması nedeniyle, emekli maaşı alanların sayısında tam olarak eşdeğer bir artışa dönüşmedi. Yaşlı işçilerin istihdam oranları güçlü bir şekilde arttı.”

65 YAŞ ÜSTÜ KİŞİLERİN SAYISI 15 MİLYONU GEÇTİ

Ayrıca veriler, yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında olan 65 yaş üstü kişilerin sayısının 15,2 milyon olduğunu gösterdi. 2021’e ait bu veri, 65 yaş üstü nüfusun yüzde 16,8’ine tekabül ediyor. Bu oranın en düşük olduğu AB ülkesi yüzde 9,1 ile Lüksemburg oldu. Lüksemburg’u Fransa, Slovakya ve Danimarka takip etti. Oranın en yüksek gerçekleştiği AB ülkesi ise yüzde 44,6 ile Letonya oldu. Letonya’yı sırasıyla Estonya, Litvanya ve Bulgaristan takip etti.