Avrupa’da grev dalgası yükseliyor

Avrupa şehirleri, on yıllardır görülmeyen kitlesel ve eş szamanlı bir grev dalgasıyla sarsılıyor. İngiltere’de kara ve tren yolları, ulaşım işçileri greviyle felç oldu. Hollanda’da demiryolu işçileri iki hafta boyunca belirli günlerde 24 saat iş bırakacağını açıkladı. Almanya, İspanya, Fransa, Belçika ve Danimarka’da havayolu çalışanları greviyle çok sayıda uçuş iptal oldu, hava trafiği durma noktasına geldi.

İNGİLTERE’DE 40 YILIN ENFLASYONU

İngiltere'de on binlerce tren, metro ve otobüs işçisi greve gitti. Hükümet ve taşeron şirketlerin ücret artışı tekliflerinin, rekor seviyelere varan enflasyon karşısında ücret kesintisi anlamına geldiğini söyleyen sendikalar grev kararını genişleterek sürdürüyor.

Yüzde 10,1 ile Şubat 1982'den bu yana en yüksek seviyesine çıkan ve daha da yükselmesi beklenen enflasyon sebebiyle gıda, elektrik, doğal gaz gibi en temel ihtiyaçların fiyatlarının rekor düzeylerde yükselmesi; sadece demiryolları değil, iletişim ve sağlık gibi birçok temel alanda da sendikaların ücret artışı tekliflerini yetersiz bulmasıyla yaygınlaştı.

Ulaştırma sektöründeki grev kararı bir süre önce Demiryolu İşçileri Sendikası RMT tarafından, hükümet ve şirketlerle, ücret artışı, işten çıkarma planları ve çalışma koşullarında yapılmak istenen değişiklikler konusunda anlaşma sağlanamaması üzerine alınmıştı.

Greve 40 binden fazla RMT üyesi işçinin yanı sıra yine demiryolu işçileri arasında örgütlü TSSA (Ücretli Ulaştırma Çalışanları Birliği) sendikası ile Network Rail demiryolu şirketi için çalışan Unite sendikası üyeleri de katılıyor. Sendikalar, çalışanların ücretlerinin, hayat pahalılığındaki artış göz önüne alınarak belirlenmesini en az enflasyon düzeyinde olmasını istiyor.

THATCHER GİBİ ALT EDECEKLERMİŞ!

Ulaştırma Bakanı Grant Shapps perşembe günü çıkılan demir yolu grevi öncesinde ülkeyi “fidyeci, militan sendikaların elinden kurtarmak” için eski Başbakan Margaret Thatcher’in izini takip edecekleri 16 maddelik bir planları olduğunu duyurdu. Evrensel gazetesinden Özden Dinç’in haberine göre, “Büyümeyi yönlendirmenin en hızlı yollarından biri, modası geçmiş, verimsiz ve israfa neden olan çalışma uygulamalarını yeniden düzenlemektir” diyen Shapps, sendikaları “tıpkı Thatcher gibi” alt edeceklerini söyledi.

Shaaps’ın planı; halihazırda yürürlüğe girmiş olan grevlerde geçici işçi çalıştırmanın yanı sıra yasal olmayan grevler için tazminat miktarının artırtılması, grev gözcülerinin bulunduğu grev noktalarında kalabalıkların bir araya gelmesinin engellenmesi, grevler öncesi dört haftalık ihbar süresi uygulaması ve ulusal bir acil durum halinde grevlerin yasaklanması gibi sendikal hareketi yıldırmaya dönük yeni kurallar içeriyor.

RMT Genel Sekreteri Mick Lynch yaptığı açıklamada sendikaların birleşme yönünde bir çağrı yapmasına “ramak kaldığını” söyledi. Lynch “İnsanlar faturalarını ödeyemiyor ve işyerlerinde de hakir görülüyor. (…) İşçilerin bu duruma karşı büyük bir tepkisi olduğunu düşünüyorum, artık gördükleri bu muameleden gına gelmiş. Sanıyorum genel ve senkronize grevler olacak. Belki bunlar geleneksel grevlerden farklı olabilir.” dedi.

HOLLANDA’DA GÜN BOYU GREVLER

Hollanda Demiryolları (NS) personeli önümüzdeki hafta Çarşamba gününden itibaren iki hafta boyunca haftanın belirli günlerinde 24 saatlik işi bırakacak. Ülke geçen ay yüzde 10,3 oranında enflasyon ile 1975’ten beri en yüksek seviyeyi gördü.

Hollanda’nın kuzey bölgesinde 24 Ağustos Çarşamba günü başlayacak olan grev ay sonuna farklı bölgelerde olmak üzere kadar dört kez daha tekrarlanacak.

NS ile FNV, CNV ve VVMC sendikaları arasında yürütülen toplu iş sözleşmesi müzakereleri başarısız oldu. Sendikalar, 5 Ağustos'ta demiryolu şirketine bir ültimatom gönderdi. Ültimatomda demiryollarına sendikaların toplu iş sözleşmesi şartlarını onaylaması için bir hafta mühlet tanınmıştı. NS tarafından bir cevap gelmemesi üzerine grev kararı alındı.

Sendikalar, diğer isteklerin yanı sıra, 1 Temmuz'dan itibaren geriye dönük geçerli olmak üzere, aylık brüt 100 avroluk maaş artışı talep ediyor. Bu maaş zammının yanı sıra diğer sosyal haklar ve gelecek yıl 1 Ocak'tan itibaren de enflasyona bağlı bir maaş artışı talebinde bulunuyor.

Planlanan eylemlerin tren yolcularının da zor anlar yaşamasına neden olacağını belirten FNV müzakerecisi Van den Dungen bunun kaçınılmaz olduğunu ve eylemlerin nihayetinde yolcuların çıkarına da olduğunu dile getirdi. Huub van den Dungen NS içerisinde ciddi personel sıkıntısı çekildiğini ve bunun ancak iyi bir toplu iş sözleşmesi ile aşılabileceğini de sözlerine ekledi.

AVRUPA HAVAYOLLARINA GREV BULUTU DADANDI

İspanya’da EasyJet havayolu pilotları, 12-29 Ağustos arasında üç kez 72 saatlik grevlere gideceğini açıkladı. Ryanair pilotları ise 8 Ağustos’tan 7 Ocak 2023’e kadar tam 5 aylık bir grev kararı ilan etti. İspanya’da da 1985’ten beri en yüksek oran olan yüzde 10,8’lik bir enflasyon var.

Almanya’da Lufthansa pilotlarının grevi Frankfurt havalimanında kaos yarattı. Şirket çalışanları geçen hafta Almanya çapında greve gitmek için ezici çoğunlukla görüş beyan etti. Ancak henüz grev programı açıklanmadı. Almanya’nın enflasyonu da 40 yılın zirvesi olan yüzde 7,5 oranında seyrediyor.

Portekiz’de sivil havacılık çalışanları 19-21 Ağustos’ta yaptıkları grevle ülkedeki 10 havalimanının çalışmasına ket vurdu. Yüzde 9,1 oranıyla 1992’den beri en yüksek enflasyonu gören ülkede de ana talep, ücretlerin enflasyona uygun şekilde artırılması.

Grev korkusu yaşayan Avrupa’nın diğer ülkelerinde ise enflasyon oranları şöyle: Fransa’da yüzde 6,1 (1985’ten beri en yüksek), İtalya’da yüzde 7,9 (36 yılın zirvesi), Belçika’da yüzde 9,62 (40 yılın zirvesi), Danimarka’da yüzde 2,82 (1981’den beri en yüksek).